توصیه‌هایی برای مراقبت از سلامت چشم

نیره اسدی عراقی با بیان اینکه مهم‌ترین زمان بعد از معاینات بدو تولد چشم، مراجعه در سن سه سالگی کودک است که حتماً کودک باید از لحاظ تنبلی چشم و بینایی مورد سنجش قرار بگیرد؛ گفت: درباره تنبلی چشم نیاز است که قبل از سن دبستان برای تشخیص و درمان آن اقدام شود. اگر کودک تنبلی چشم داشته باشد باید اولاً عینک مناسب تجویز شود. ثانیاً اگر یک چشم تنبل باشد باید چشم سالم را ببندند. اگر هر دو چشم تنبل باشد باید به طور متناوب هر چشم، بسته به تشخیص اپتومتریست بسته شود.
وی افزود: زمانی که این تشخیص تا ورود به دبستان به تأخیر می‌افتد، کودک هم به خاطر اینکه دیدش خوب نیست دچار مشکل می‌شود و هم چون در مدرسه حضور دارد، مادر امکان مراقبت و کنترل کودک را ندارد. از این رو کودک نمی‌تواند مراقبت‌های تنبلی چشم را انجام دهد. در حالی که تشخیص در سنین قبل از دبستان به خاطر اینکه ساعت‌های بیشتری در خانه است، مراقبت تنبلی چشم او هم راحتر بوده و زودتر به درمان جواب می‌دهد.
وی در خصوص سنجش بینایی کودکان زیر یک سال گفت: نخستین مراجعه برای معاینات چشم در کودکان زیر یک سال، بدو تولد و حدود یک ماهگی انجام می‌شود و بیشتر برای بررسی سلامت ساختمان چشم و عدسی آن است. چون دید نوزادان تا 6 ماهگی کامل نمی‌شود، برای همین بررسی بینایی ندارند.
این اپتومتریست ادامه داد: این معاینات بیشتر مربوط به تشخیص برخی بیماری‌های مادرزادی مانند آب مروارید و انحراف‌ است که تشخیص آن در نوزادی مهم است و در صورتی که درمان نشود، ممکن است باعث نابینایی شود. اگر کودک زود به دنیا بیاید و در دستگاه مدتی نگهداری شود حتماً شبکیه چشم او باید توسط متخصص چشم پزشک یا فوق تخصص شبکیه بررسی شود.
اسدی اظهار کرد: مراجعات بعدی اگر هر یک سال یکبار انجام شود خوب است، اما در صورت سلامت چشم کودک، اجباری ندارد. فقط مراجعه در سن سه سالگی ضرورت دارد تا سلامت چشم کودک تأیید و یا در صورت ضعف بینایی عینک تجویز شود. در صورت تنبلی چشم هم عینک و هم اقدامات لازم برای رفع تنبلی چشم انجام شود.
وی درباره معاینات چشم در بزرگسالان توضیح داد: این تصور درست نیست که چشم همیشه سالم خواهد بود. عیوب انکساری چشم نه سن خاصی دارد و نه شروع و پایان آن مشخص است. مشکلات بینایی به ساختمان چشم و ژنتیک بستگی دارد و ممکن است از یک سنی فرد سالم احساس کند که در دید دچار مشکل شده است. اما معمولاً افراد با دید سالم از سن حدود 40 سالگی به بینایی‌سنجی مراجعه می‌کنند و بیشتر از ضعف در دید نزدیک شکایت می‌کنند. پیرچشمی در صورتی که شغل فرد با دید نزدیک و ظریف‌کاری سر و کار داشته باشد مثل آرایشگرها بیشتر شایع است.
این اپتومتریست عراقی در باره فریم استاندارد کودکان گفت: فریم بستگی به مد روز و سلیقه افراد دارد، اما فریم نباید خیلی بزرگ یا خیلی کوچک باشد بعضی دارای چشم‌های درشت هستند، بنایراین نباید فریمی استفاده کنند که نسبت به چشم آن‌ها کوچک‌تر باشد. فریم علاوه بر زیبایی باید منطبق با صورت انتخاب شود و از روی بینی پایین نیفتد و فرد بتواند به راحتی از مرکز عدسی نگاه کند. هرچند برخی از افراد فریم کوچک را نمی‌پسندند اما در مورد عینک‌های مطالعه که چشم در دید نزدیک نمره بالایی دارد باید کوچک باشد تا فرد بتواند دید دور را از بالای عینک با چشم خودش نگاه کند.
اسدی درمورد عدسی‌های استاندارد تأکید کرد: امروزه بسیاری ازکودکان و بزرگ‌سالان از تلفن همراه و تبلت استفاده می‌کنند؛ برای این افراد در صورت نیاز به عینک عدسی‌هایی که نور آبی مضر این وسایل را می‌گیرند و با نام بلوکنترل و بلوکات معروف هستند، مناسب است. البته عدسی‌های بلوکات چون نور آبی را کامل فیلتر می‌کنند، تغییر کمی در رنگ‌ها ایجاد می‌کنند بنابراین برای افرادی مثل نقاشان و مهندسان نساجی مناسب نیستند.
وی درباره مراجعه برای بینایی‌سنجی یادآورشد: برای معاینات مربوط به بینایی‌سنجی، مشکلات مربوط به تنبلی چشم، در وهله نخست باید به اپتومتریست مراجعه کرد، اما در صورتی که بیماری خاصی در چشم احساس شد مثل آب مروارید، عفونت‌ها... باید به چشم پزشک مراجعه کرد. در حال حاضر کار اپتومتریست از چشم‌پزشک مجزا است. اما کلینیک‌های چشم‌پزشکی از همکاری اپتومتریست و متخصص چشم بهره می‌برند و معاینات بینایی‌سنجی مراجعان خود را به اپتومتریست می‌سپارند. تشخیص و درمان بیماری‌های چشمی و جراحی‌های چشم با متخصصان چشم پزشک است.
این اپتومتریست همچنین تصریح کرد: برای ساخت عینک باید به واحدهایی مراجعه کرد که زیر نظر وزارت بهداشت هستند. این واحدها یا در دفتر کار اپتومتریست‌هاست، یا در مغازه‌های عینک‌سازی‌ که مدارک آن‌ها مورد تأیید دانشگاه علوم پزشکی هستند و از دانشگاه مجوز دارند.
اسدی عراقی افزود: در سال‌های اخیر پروانه ساخت عینک فقط به اپتومتریست‌ها داده می‌شود، برای همین در مغازه‌های عینک‌سازی یک اپتومتریست به‌عنوان مسئول فنی حضور دارد. معاینه چشم در داخل مغازه عینک‌سازی ممنوع است، مگر اینکه فضایی جداگانه مورد تأیید دانشگاه و با مجوز و پروانه و دفترکار بینایی‌سنجی در آن وجود داشته باشد.