نگاه جامعه درباره بازی اشتباه است

جاماندگی ما در حوزه اسباب‌بازی

مدیرعامل مجموعه هفتا و رئیس شورای سیاست‌گذاری جشنواره بامیز ضمن قدردانی از اصحاب رسانه، در خصوص فعالیت‌های هلدینگ سیماآرا صحبت کرد و گفت: از آغاز فعالیت‌های خود، مخصوصاً از زمان شکل‌گیری مجموعه «هفتا» تمرکز ویژه‌ای روی حوزه فرهنگ و هنر ایرانی داشته‌ایم. سعی کرده‌ایم جایگاه درست صنایع دستی کشور و هنرهای سنتی را احیا کنیم و در زندگی مدرن امروزی آن را قرار دهیم. امروزه باید به این توجه شود که هنر سنتی در فضای مدرن و متناسب با زندگی مردم همسو شود.

وی با اشاره به نقش بازی‌های رومیزی در حوزه فرهنگ و هنر و تعامل در خانواده‌ها گفت: با توجه به اینکه بازی‌های رومیزی یک هنر متفاوت است که به تعامل بین انسان‌ها مخصوصاً خانواده‌ها و جوانان کمک شایانی می‌کند تصمیم بر این شد تا در مجموعه «هفتا» با برپایی این رویداد به رشد این بستر سرعت ببخشیم. رسالت ما در هفتا در گرو چنین فعالیت‌هایی است تا بتوانیم به فضاهای مختلفی که به رشد جوانان کشور کمک می‌کند ورود کنیم. متأسفانه ما در ایران از ظرفیتی که جوانان ما دارند غافل شده‌ایم. فراموش کرده‌ایم که روزگاری جوانان ما در بخش‌های مهم کشور نقش داشته‌اند. وقتی بستری مانند بازی‌های رومیزی می‌تواند به ما کمک کند تا بازی‌های کهن را در شکل و فرمی جدید احیا کنیم چرا به آن توجه نشود؟ امیدواریم این جشنواره و نمایشگاه بتواند تمامی ظرفیت‌های موجود در این حوزه را درگیر کند.

مدیر عامل مجموعه هفتا گفت: پس از اتمام پروسه داوری بازی‌های شرکت‌کننده در بامیز 1402، از بازی‌هایی که بیشترین ظرفیت ممکن را دارند حمایت ویژه خواهیم کرد تا مرحله نشر و تولید انبوه خود را پشت سر بگذارند و وارد بازار شوند. از سوی دیگر هفتا بعد از این رویداد در بخش فروشگاهی خود، فضایی را تأسیس خواهد کرد تا فعالان حوزه بازی‌های رومیزی بتوانند محصولات خود را در آن به فروش برسانند.

 جیرفت و شهر سوخته، مبدا بازی‌های رومیزی

در ادامه علیرضا لولاگر دبیر انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی و مدیر ارشد پروژه بازی نشر هوپا و عضو شورای سیاست‌گذاری بامیز گفت: در تحقیقاتی که صورت گرفته، شهر سوخته و جیرفت نمونه‌های کهن بازی‌های رومیزی را داشته‌اند و وقتی این نمونه‌ها را با نمونه‌های یافت شده در بین النهرین تطبیق دادند به این نتیجه رسیدند که چند صد سال از آن‌ها قدیمی‌تر هستند. بنابراین باستان‌شناس‌ها اولین بازی رومیزی را به جیرفت و شهر سوخته نسبت می‌دهند.

وی ادامه داد: اینکه مردمی در شش هفت هزار سال پیش کنار هم بازی می‌کردند و برای آن بازی قوانینی طراحی می‌کردند شاید برای جوامع امروزی کمی عجیب به نظر برسد. بی‌شک با وجود چنین ظرفیتی در تاریخ ما، بازی و اسباب بازی در زیست بوم و فرهنگ این آب و خاک جایگاه ویژه‌ای دارد. حال باید این ساختار را در زندگی امروز بررسی کرد و قرار داد. ما از حوزه بازی و اسباب بازی کمی جا مانده‌ایم و متأسفانه در جامعه ایرانی مخصوصاً در 70 سال گذشته و با ورود مدرنیته، نگاه جامعه به این سمت رفته که بازی صرفاً برای کودکان است.

لولاگر در تکمیل صحبت‌هایش افزود: از هشت سال پیش با تأسیس انجمن اسباب بازی دغدغه معرفی این حوزه به جامعه شکل گرفت. در گذشته نهایتاً ده تولید کننده اسباب بازی وجود داشت اما امروزه بیش از 120 برند مختلف در این حوزه فعالیت دارند. شناخت و بررسی این حوزه به ما می‌گوید «بازی رومیزی» با اسباب بازی متفاوت است و باید نگاه جداگانه‌ای به آن داشته باشیم. نه تنها نوجوانان و جوانان، بلکه بزرگسالان و حتی میان‌سالان نیز مخاطب آن هستند. در نتیجه یک طیف بسیار گسترده مخاطب این سرگرمی هستند. نیاز است نگاهی مستقل به بازی رومیزی داشته باشیم و این نگاه مستقل یکی از دلایل شکل‌گیری این رویداد است. در تلاش هستیم در بامیز 1402 ظرفیت‌های بازی رومیزی را افزایش دهیم.

 عصر طلایی دنیای بازی‌های رومیزی

صمد خطیبی دبیر کارگروه بازی رومیزی انجمن تولیدکنندگان اسباب بازی ایران به اهمیت زمان برگزاری این رویداد اشاره داشت و گفت: بازی‌های رومیزی در دنیا وارد دوره طلایی جدید خود شده‌اند. درست در زمانی که تکنولوژی و بازی‌های دیجیتال در حال فتح سرگرمی بودند، بازی‌های رومیزی به شکوفایی رسیدند. ارتباط انسانی چیزی بود که باعث شد بازی‌های رومیزی بیشتر از همیشه بدرخشند. از سال 2000 میلادی به بعد آمار و ارقام موجود در این حوزه نشان می‌دهد که به‌صورت مداوم رو به رشد و توسعه است. در ایران از اوایل دهه 90 فصل جدید بازی‌های رومیزی شروع شد.

وی ادامه داد: در ده سال گذشته گروه‌های مختلفی اعم از ناشر، کافه‌های بازی، گروه‌های ترویج و رسانه‌ها مشغول فعالیت هستند تا ظرفیت دنیای بازی‌های رومیزی به درستی معرفی شوند. ما در ایران 50 بازی رومیزی طراحی شده (اورجینال) داریم که با توجه به موفقیت‌های کسب شده برای این عناوین، مشخص می‌شود که نباید دست از توجه به این حوزه برداریم.

وی افزود: پتانسیل بازی‌سازهای ما در این حوزه به حدی از کیفیت رسیده که در سال 98 شش تولیدکننده بازی رومیزی در نمایشگاه اشپیل آلمان حضور پیدا کردند و حتی شاهد پنل مختص به ایران در این نمایشگاه بودیم. به کمک تجربیات دهه گذشته، حال زمان پیشرفت این بخش در کشور است. رویداد بامیز می‌تواند در چنین شرایطی به رشد ظرفیت‌های مختلف این حوزه کمک کند. به واسطه سبک زندگی در سال‌های اخیر، چه در کشورهای مختلف چه در ایران، تکنولوژی‌ها فضا را منزوی کرده‌اند و بازی‌های رومیزی سبب شده‌اند ارتباط گرفتن بین افراد راحت‌تر شکل بگیرد. از طرفی به خاطر دسترسی پذیری این بازی‌ها، بازار مصرف خوبی در کشور و حتی منطقه وجود دارد. ما در منطقه خاورمیانه در حوزه بازی رومیزی و تولید آن‌ها پیشتاز هستیم. کشورهایی مثل ترکیه و امارات که در این بخش فعالیت دارند، حداقل یک دهه از ما عقب‌تر هستند. تمامی این موارد به وضوح نشان می‌دهد که از امروز باید توجه ویژه‌ای به دنیای بازی‌های رومیزی داشته باشیم.

 بامیز 1402، محلی برای تمامی فعالین دنیای بازی‌های رومیزی

در پایان نشست، محمد میرزایی دبیر اولین جشنواره و نمایشگاه بازی‌های رومیزی رویکرد و هدف این رویداد را تشریح کرد و گفت: این رویداد که با نام «بامیز» فعالیت خود را پیش می‌برد در نظر دارد در بخش‌های مختلفی مخاطب را درگیر کند. بخش نمایشگاهی و فروشگاهی به فعالین حوزه این فضا را می‌دهد تا ارتباط مستقیمی با مردم و مخاطب داشته باشند و آخرین آثار خود را معرض نمایش و فروش قرار دهند. در این بخش، سخنرانی‌ها و پنل‌هایی نیز وجود خواهند داشت که به انتقال تجربه در حوزه بازی‌های رومیزی خواهند پرداخت. بخش «Play Test» یا بازی‌آزمایی برای اولین‌بار در ایران ایجاد شده و به مخاطب این اجازه را می‌دهد تا بازی‌هایی که تا به حال عرضه نشده‌اند و فقط نسخه اولیه آن‌ها تولید شده را تجربه کنند. این فضا این امکان را می‌دهد تا مردم با بازی‌ساز به‌صورت مستقیم ارتباط بگیرند و نظرات خود را در خصوص بازی بیان کنند. در راستای وجود این بخش، بخش بازی مورد انتظار را در جشنواره خواهیم داشت که از بازی‌های موجود در بازی‌آزمایی توسط مردم و داوران انتخاب خواهند شد.

وی در خصوص بخش جشنواره‌ای صحبت‌های خود را تکمیل کرد و افزود: بخش جشنواره به این صورت است که در قسمت‌های مختلف، دستاوردهای متفاوت یک بازی توسط تیم داوری بررسی می‌شود. بخش‌هایی مثل تولید، طراحی و هنری. همین‌طور در اختتامیه علاوه بر اعلام برگزیدگان از فعالین این حوزه که کارهای ارزشمندی داشته‌اند تقدیر و تشکر خواهیم کرد. بازی‌سازهای فعال در حوزه بازی‌های رومیزی می‌توانند از 20 مرداد ماه تا 5 شهریور ماه نسبت به ارسال آثار خود اقدام کنند که نحوه ارسال آثار توسط شبکه‌های اجتماعی بامیز اعلام خواهد شد.

میرزایی گفت: بازی‌های ارسالی در دو بخش «طراحی شده» و «اقتباسی» مورد داوری قرار خواهند گرفت. در مجموع باید اشاره کنم در راستای حمایت از شرکت‌های این حوزه برای بخش نمایشگاهی تخفیفی 20 درصدی لحاظ شده که تا 25 مرداد ماه امکان استفاده از آن میسر است. از طرفی با توجه به وجود تیم‌های کوچک در این حوزه، غرفه‌های اشتراکی نیز طراحی شده‌اند تا با هزینه‌ای معقول بتوانند نسبت به حضور در آن اقدام کنند. به واسطه ظرفیت‌های موجود در بامیز 1402 امید است با حضور دیگر شرکت‌ها بتوانیم اتفاقات بیشتری در نمایشگاه رقم بزنیم و جوایز عملیاتی را نیز افزایش دهیم.