اثرات جزایر گرمایی در شهرها

اغلب شهرهای جهان در تابستان سال 2023 بیشترین آسیب‌پذیری را از افزایش دما متحمل شدند که این امر به سهم خود سلامت انسان‌ها، محیط زیست و حتی آب را با تهدید جدی مواجه کرد. اثرات جزایر گرمایی که به دنبال افزایش دمای زمین اتفاق می‌افتد، پدیده جدیدی است که می‌تواند هم‌زمان با تمام لطمه‌های شناخته شده (شامل وقوع سیل، مرگ انسان‌ها و سایر موجودات زنده و تضعیف محیط زیست) به‌طور مستقیم کیفیت آب را در محیط‌های شهری تحت تأثیر قرار دهد و از این طریق نیز به کاهش رفاه شهرنشینان منجر شود.عوامل مختلفی ایجاد اثرات جزایر گرمایی را به دنبال دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به کاهش فضاهای سبز در پی توسعه‌های شهری، گسترش فضاهای پوشیده در بتن و آسفالت و حضور آسمان‌خراش‌های دوش به دوش هم که مانع وزش باد به سطح زمین می‌شود، اشاره کرد. علاوه بر این، افزایش چشمگیر جمعیت شهرها به بالا رفتن سطح انتشار گازهای آلاینده ناشی از گرمایش، سرمایش و تردد وسایل نقلیه موتوری منجر شده و همین امر افزایش دما را در آن‌ها به دنبال داشته است.

گزارش‌ها حاکی از آن است که اثرات جزایر گرمایی به وقوع سیل‌های پی‌درپی در بسیاری از شهرهای جهان منجر شده، با این حال شهرهای آمریکایی نظیر نیویورک، لس‌آنجلس و میامی بیشترین تهدید را از این رویداد متحمل شده است. ساکنان این شهرها، به‌ویژه سالمندان، کودکان و خانواده‌های کم‌درآمد بیشترین لطمه را از بالا رفتن دمای محل سکونت خود تجربه کرده‌اند و حتی گرما، مرگ را برای بسیاری از آن‌ها رقم زده است.

 اثربخش‌ترین اقدامات برای کاهش اثرات جزایر گرمایی در شهرها

کاشت درختان یکی از اثربخش‌ترین و سریع‌ترین رویکردها برای کاهش اثرات جزایر گرمایی به‌شمار می‌رود که می‌تواند حتی در شهرهایی با کمترین فضا اجرا شود. درختان علاوه بر جذب گازهای آلاینده به خود، از قابلیت ایجاد سایه برای تمام محیط اطراف برخوردار است و می‌تواند از این طریق به کاهش دمای شهرها کمک کند. آمستردام در هلند، فرانکفورت در آلمان، دوربان در آفریقای جنوبی و کمبریج در انگلستان شهرهایی با بیشترین پوشش درختی جهان به‌شمار می‌روند که دمای هوا در آن‌ها به واسطه همین ویژگی در سطح نسبتاً مطلوبی قرار دارند و این در حالی است که مدیران اسکاتلند به‌تازگی طرح افزایش کاشت درختان را در سراسر شهرهای خود با هدف کاهش اثرات جزایر گرمایی آغاز کرده‌اند.

علاوه بر این، توسعه سازه‌های روشن از دیگر اقداماتی محسوب می‌شود که می‌تواند در کاهش دمای هوای شهرها نقش مهمی ایفا کند و از این طریق، سطح کیفیت زندگی و سلامت مردم را ارتقا ببخشد. در واقع رنگ‌آمیزی نمای سازه‌ها با رنگ سفید، کاهش جذب نور خورشید را توسط آن‌ها به دنبال دارد که این امر به سهم خود می‌تواند دمای سازه‌ها و حتی محیط اطراف را نیز کاهش دهد.

برنامه‌ریزان لس‌آنجلس، اولین مدیران آمریکایی بودند که سطح بسیاری از سازه‌ها و خیابان‌های شهر را با رنگ سفید پوشش دادند و از این طریق توانستند به کاهش چشمگیر دمای کلی شهر کمک کنند.