جزئیاتی از اکتشاف چهار میدان نفتی و گازی

با روی کار آمدن دولت سیزدهم، توجه به توان داخلی در اکتشاف نفت و گاز مورد توجه قرار گرفت و نتیجه این اطمینان پس از دو سال با کشف چهار میدان جدید نفتی و گازی در کشور خود را نشان می‌دهد.

این میدان‌ها شامل میدان گازی «چشمه‌شور» در شمال‌شرق کشور، میدان نفتی «هیرکان» در استان گلستان و میدان‌های نفتی «تنگو» و «گناوه» در استان بوشهر است. نکته مهمی که در میان خبر کشف چهار میدان نباید فراموش شود، موفقیت 100 درصدی ایران در فعالیت‌های حفاری چاه‌های اکتشافی نفت و گاز است تا آنجا که در دولت سیزدهم هر چاهی که بعد از مطالعات مختلف با هدف کشف نفت و گاز حفر شده، به هیدروکربور رسیده است. در واقع مطالعات زمین‌شناسی، لرزه‌نگاری و... چنان با دقت انجام شده که ضریب موفقیت اکتشاف در این دولت 100 درصد بوده است.

از سوی دیگر، آمارها نشان می‌دهد تحقق ضریب جایگزینی با توجه به اکتشاف‌های جدید 87 درصد در بخش هیدروکربور مایع بوده، این موضوع به آن معناست که اگر 100 بشکه نفت خام و میعانات‌گازی در کشور تولید و به مصرف داخلی و یا صادرات رسیده باشد، 87 بشکه آن با اکتشاف‌های جدید جایگزین شده است. با توجه به این موضوع، ایران همچنان می‌تواند امیدوار باشد حتی با همین ضریب بازیافت، تا 100 سال آینده تولید کننده نفت و گاز باشد.

همچنین عملیات لرزه‌نگاری سه‌بعدی نیز در مقایسه با گذشته 300 درصد افزایش را نشان می‌دهد که پشتوانه‌ای برای حفاری‌های موفق اکتشافی در آینده خواهد بود. با توجه به افزایش لرزه‌نگاری‌ها در این دولت، همچنین تعداد دکل‌های حفاری اکتشافی نیز در این دولت رشدی 100 درصدی را نشان می‌دهد.

معاون وزیر نفت در تشریح جزئیات اکتشافات صورت گرفته گفت: اکتشافات نفتی در میدان هیرکان، با انجام حفاری چاه اکتشافی هیرکان-1 و از فروردین 1400 آغاز شد و در نهایت با انجام حفاری به عمق 2971 متر در فروردین سال گذشته، وجود نفت قابل تولید در این میدان اثبات شد. این میدان در 30 کیلومتری شمال شهر گرگان واقع شده و مقادیر قابل توجهی نیز نفت سنگین دارد.

محسن خجسته‌مهر درمورد اکتشافات صورت گرفته در میدان گناوه نیز گفت: این میدان در بخش ساحلی استان بوشهر قرار گرفته و حفاری چاه اکتشافی آن نیز از سال 1399 آغاز شده بود؛ با این وجود با رسیدن به عمق نهایی 4572 متری، چاه مذکور در مخزن سروک به مقادیر قابل توجهی از هیدروکربور مایع دست یافت.

وی افزود: در ادامه فعالیت‌های اکتشافی صورت گرفته در مورد میدان تنگو نیز، پس از اطمینان از وجود مخازن هیدروکربوری در منطقه اکتشافی، حفاری چاه اکتشافی تنگو-2 در دستور کار قرار گرفت که البته هدف اصلی از حفاری صورت گرفته، ارزیابی کامل پتانسیل هیدروکربوری سازندهای آسماری، سروک، کژدمی (بخش ماسه سنگ بورگان)، داریان، گدوان (بخش خلیج) و فهلیان این میدان بوده است.

معاون وزیر نفت با بیان اینکه عملیات حفاری این چاه از اردیبهشت 1400 آغاز شده و در شهریور 1402 با کشف نفت در افق یاد شده و در عمق 4150 متری به پایان رسید، گفت: میدان تنگو در جنوب میدان نفتی-گازی رگ‌سفید و در نزدیکی شهر هندیجان در استان خوزستان قرار گرفته و تمامی مخازن مورد استناد آن دارای نفت اقتصادی تشخیص داده شده‌اند.

خجسته مهر در مورد اکتشافات صورت گرفته در میدان گازی چشمه شور نیز اظهار کرد: حفاری چاه چشمه شور-1 از اردیبهشت سال گذشته آغاز شده و این چاه در عمق 4505 متری به مقادیر قابل توجهی از گاز رسیده است. این میدان گازی، در شمال شرق استان خراسان رضوی ودر مجاورت میدان خانگیران واقع شده است.

ضریب موفقیت اکتشافی نفت و گاز در ایران 100 درصد است؛ بدین معنا که حفر هر حلقه چاه اکتشافی، با اکتشاف منابع هیدروکربوری همراه خواهد بود. برای توسعه این موضوع نیز اقداماتی در دستور کار قرار گرفته است. در برنامه هفتم توسعه قرار شده با سرمایه گذاری حدود 1.5 میلیارد یورویی اقداماتی همچون حفاری 38 حلقه چاه اکتشافی خشکی، حفاری 7 حلقه چاه اکتشافی دریایی، برداشت 6750 کیلومتر لرزه نگاری دوبعدی، برداشت 6000 کیلومتر مربع لرزه نگاری سه بعدی، برداشت 10000 کیلومتر مربع لرزه نگاری سه بعدی دریایی انجام شود. همچنین، با به‌کارگیری 6دستگاه حفاری خشکی (دو برابر دوره مشابه قبلی)، عملیات حفاری 6حلقه چاه و آزمایش چهار حلقه چاه اکتشافی پایان یافته و در مجموع 21 هزار و 514 متر حفاری در چاه‌های اکتشافی خشکی انجام شده است.