لزوم توجه به اصل مسئولیت‌پذیری دانش‌آموزان

حسین صادقیان

اگر قرار باشد با وجود قوه تشخیص که غالباً مدعی آن هستیم، پدر، مادر، معلمان، نخبگان و مدیران اجتماعی را در پیشرفت یا عقب‌ماندگی خود به‌طور مطلق و صددرصدی مؤثر بدانیم، پس در این میان جای خود یا هریک از ما با تمام نعمت‌های خدادادی کجاست؟ با دقت در آموزه‌های عقلانی و الهی عمدتاً در موضوع اصالت فرد و اصالت جامعه، چربش قوت به‌درستی به اصالت فرد داده می‌شود، بر همین اساس هم در نزد قانون و قیامت، هر کسی پاسخ‌گوی اندیشه و رفتار خود بوده و جایگاهش در حیات جاودان تعیین می‌شود.

امروزه در مقطع و موقعیتی هستیم که با وسایل مختلف ازجمله چهره به چهره، باید هنرمندانه ازجمله کرامت‌بخشی، توجه نوجوانان و جوانان را به سوی پذیرش مسئولیت و پاسخ‌گو بودن در قِبال گفتار و رفتارشان جلب کنیم. طرح مسئله ضرورت پرورش مسئولیت‌پذیری در بین آینده‌سازان به‌هیچ‌وجه تبرئه کم‌کاری‌های اولیا یا متولیان فرهنگی اجتماعی در ادوار اخیر نیست، بلکه هدف این است که همچنان که به‌درستی نسل جوان امروز، خواهان پاسخ‌گویی مستمر مدیران در قِبال حوزه‌های مسئولیتی آنان هستند، خود را نیز مکلف به پاسخ‌گویی در برابر عملکرد خویش بدانند. نه اینکه صرفاً همه را از پدر و مادر گرفته تا زعمای کشور، موظف به شرح و توضیح بدانند، اما وقتی در اندک مواردی هم مطلبی متوجه آنان می‌شود، زمین و زمان را به هم ببافند که باید دیگری جواب‌گو باشد، نه من! به دیگر سخن اینکه هر جوانی مانند همه مردم دارای خرد، اختیار و قدرت انتخاب است، حتی اگر بخواهد، می‌تواند بعضاً خلاف جریان آب هم شنا کند، چگونه است که مثلاً در جریان حوادث سال گذشته کشور برخی از افراد ناهنجاری‌هایی را مرتکب می‌شوند و خود را متهم نمی‌کنند که عقل و فکر خود را به کار نگرفته‌اند، درحالی که هزاران جوان در سن‌وسال آنان چنین رفتارهای ناهنجار را مرتکب نشده و نمی‌شوند.

اصل ضروری مسئولیت‌پذیری جوانان این آینده‌سازان کشور و تأکید بر آن، مطالبه مهمی است که باید مورد توجه پدران و مادران، معلمان و نخبگان اجتماعی قرار گیرد، ان‌شاءالله.