تمیز کردن آثار باستانی با فناوری پلاسما و بدون استفاده از مواد شیمیایی در کشور اجرایی شد

سید‌ ایمان حسینی؛ گفت: حوزه فعالیت این شرکت که در سال 1393 تأسیس شده، فناوری پلاسما است و در حال حاضر 10 محصول دانش‌بنیان را به تولید رسانده‌ایم. فناوری پلاسما از صنایع غذایی و پزشکی گرفته تا تولید انرژی، زباله‌سوزی، لایه نشانی لایه‌های نازک و نانومتری و تولید قطعات میکروالکترونیک کاربرد دارد.

وی خاطرنشان کرد: با حمایت‌های ستاد اپتیک و کوانتوم و معاونت علمی ریاست جمهوری دستگاه پلاسمایی را تولید کرده‌ایم که پلاسمای سرد تولید می‌کند و در صنایع غذایی، پزشکی و محصولات و مواد حساس به دما از جمله قطعات میراث فرهنگی کاربرد دارد.

وی در خصوص دستگاه تمیزکننده پلاسمایی که برای قطعات میراث فرهنگی و آثار باستانی ساخته شده گفت: آثار باستانی با گذشت زمان به انواع آلودگی‌ها و مواد مختلف آلوده می‌شوند که از بین بردن و پاک کردن آن‌ها با استفاده از روش‌های سنتی، نیازمند به کارگیری اسید‌ها یا مواد خورنده شیمیایی است که احتمال دارد به آثار باستانی آسیب برساند. این در حالی است که می‌توان با کمک فناوری پلاسما و بهره‌گیری از پلاسمای گاز اکسیژن یا پلاسمای هیدروژن و یا پلاسمای آرگون و بدون استفاده از هیچگونه ماده شیمیایی، آلودگی‌های سطحی آثار باستانی را از بین برد.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان با اشاره به اینکه قطعاتی مانند فلز، شیشه، محصولات چرم، کاغذ و...، تحمل دمای بالا یا محیط‌های سخت شیمیایی را ندارند، اظهار کرد: برای از بین بردن آلودگی‌ها و تمیزسازی این قبیل قطعات و نمایان شدن نقش و نگار‌هایی که روی آثار باستانی و میراث فرهنگی وجود دارد از پلاسمای سرد با استفاده از گاز‌های هیدروژن، اکسیژن و آرگون بهره می‌گیریم.

حسینی گفت: در واقع مهم‌ترین ویژگی دستگاه تمیز‌کننده پلاسمایی آثار باستانی، پاکسازی بدون استفاده از مواد شیمیایی و همچنین پاکسازی در دمای اتاق است. به این معنی که با استفاده از این دستگاه، دمای قطعات بالا نمی‌رود و بنابراین می‌توان هر محصولی که در محیط و در فضای عادی قرار دارد را به کمک این روش، مورد پردازش قرار داده و تمیزسازی انجام داد و آسیبی از جهت سوختن یا از بین رفتن متوجه آثار باستانی نمی‌شود.

وی سومین ویژگی این دستگاه را تولید آن در ابعاد تقریباً نیمه صنعتی دانست و گفت: بنابراین می‌توان قطعات بزرگ و یا صفحات در ابعاد کاغذ A4 و یا تعداد قطعات زیاد فلزی یا شیشه‌ای یا سفالی را در این سیستم قرار داد. همچنین سیستم تحت خلأ است و با پلاسمای تحت خلأ این پردازش انجام می‌شود و در این سیستم، تقریباً تمام آلودگی‌های محیطی حذف می‌شود.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان «دانش‌پویان ساتیا» با بیان اینکه قبلاً این دستگاه در ابعاد آزمایشگاهی، تولید و به بسیاری از دانشگاه‌های کشور به ویژه دانشگاه علوم‌های پزشکی سراسر کشور عرضه شده بود، اذعان کرد: با این حال دستگاه در ابعاد نیمه صنعتی و در این حجم، برای نخستین بار است که در ایران ساخته می‌شود و البته ساخت دستگاه برای کاربرد خاص میراث فرهنگی، آن را منحصر به‌فرد کرده است.

حسینی در ادامه در خصوص حمایت‌های معاونت علمی ریاست جمهوری و ستاد فوتونیک از تولید این دستگاه اظهار کرد: این حمایت به صورت تسهیلات به مبلغ بیش از 800 میلیون تومان بوده که از طریق صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه تربیت مدرس پرداخت شده است. البته گفته شده که چنانچه در آینده، رضایت مشتری نهایی یعنی سازمان میراث فرهنگی را جلب کند، بخشی از این تسهیلات یا کل آن به عنوان کمک بلاعوض تلقی خواهد شد.

وی حیطه کاری این شرکت را پلاسما‌های سرد و گرم دانست و در خصوص سایر محصولات این شرکت گفت: در زمینه پلاسما‌های سرد یکی از محصولات دانش‌بنیان ما، تولید منبع تغذیه‌های مختلف است که می‌توان با آن‌ها پلاسما تولید کرد که منبع تغذیه‌های AC و DC Pulse برای تولید پلاسما ازجمله آن‌هاست. محصول دیگر این شرکت، پلاسمای تخلیه سد دی الکتریک (DBD) است که از آن برای پردازش سطوح پلیمری، منسوجات، چرم و همچنین پردازش بذر‌های کشاورزی و پردازش مواد غذایی استفاده می‌شود.

درمان زخم‌های مزمن پوستی با پلاسما جت

وی در ادامه افزود: محصول دیگر این شرکت، پلاسما جت است که از آن برای درمان زخم‌های مزمن پوستی، درمان سلول‌های سرطانی و جوان‌سازی پوست و... استفاده می‌شود. همچنین این دستگاه در پردازش سطوح پلیمری، مواد غذایی و بذر‌های کشاورزی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وی در خصوص محصول دیگر این شرکت با عنوان دستگاه لایه‌نشانی بخار شیمیایی پلاسمایی (PECVD) هم اظهار کرد: از این دستگاه برای لایه‌نشانی نیمه‌هادی‌ها و مواد دی‌الکتریک در ضخامت‌های نانومتری در دمای اتاق جهت تولید قطعات اپتیکی، الکترونیکی و میکروالکترونیکی استفاده می‌شود.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان در پایان در خصوص میزان اشتغال‌زایی در این شرکت هم گفت: سه نفر به صورت تمام وقت مشغول به کار هستند و اگر فشار کار‌ها زیاد شود، یک نفر به صورت پاره وقت به جمع ما اضافه می‌شود. به صورت غیر مستقیم هم چهار تا پنج نفر با این شرکت همکاری می‌کنند.