ایستگاه فضایی بین‌المللی 25 ساله شد

ماژول زاریا در ماه نوامبر سال 1998 به مدار پایین زمین رسید و کمتر از یک ماه بعد ماژول یونیتی به آن پیوست.

در طول یک ربع قرن، این پایگاه مداری میزبان 273 نفر از 21 کشور بوده است که بازدیدکنندگان آن بر روی بیش از 3000 تحقیق و پژوهش آموزشی کار کرده‌اند. به مناسبت تولد 25 سالگی این ایستگاه، در ادامه به 11 پرسش متداول در مورد آن پاسخ می‌دهیم.

 

***ایستگاه فضایی بین‌المللی چه اندازه‌ای دارد؟

 

ناسا آن را بزرگ‌تر از یک خانه شش خوابه توصیف می‌کند. ایستگاه فضایی بین‌المللی در واقع 357 فوت(108 متر) از ابتدا تا انتها است که تقریبا به اندازه یک زمین فوتبال آمریکایی است. این ایستگاه شامل شش اتاق خواب، سه حمام، یک سالن ورزشی و امکانات تحقیقاتی متعدد است.

 

***سرعت گردش ایستگاه فضایی در مدار چقدر است؟

 

این ایستگاه فضایی با سرعتی در حدود 17 هزار و 500 مایل در ساعت(28 هزار کیلومتر در ساعت) حرکت می‌کند و هر 90 دقیقه به دور زمین می‌چرخد. این بدان معناست که سرنشینان این ایستگاه هر روز 16 طلوع و غروب خورشید را تجربه می‌کنند.

 

***فضانوردان چه مدت در ایستگاه می‌مانند؟

 

فضانوردان معمولا حدود شش ماه در این ایستگاه می‌مانند، اگرچه تعداد کمی از آنها برای مدت زمان کوتاه‌تری در آن مستقر بوده‌اند در حالی که برخی دیگر بسیار طولانی‌تر مانده‌اند. در ماه اکتبر سال 2023، فرانک روبیو پس از گذراندن 371 روز در فضا، طولانی‌ترین زمانی که یک فضانورد ناسا در مدار سپری کرده را رقم زد. ماموریت او در ابتدا قرار بود شش ماه طول بکشد، اما بروز مشکل فضاپیمای او باعث شد تا اقامت او بیش از یک سال طول بکشد.

 

***بیشترین تعداد افرادی که همزمان در ایستگاه‌ فضایی بوده‌اند چقدر بوده است؟

 

این ایستگاه معمولا میزبان حدود شش نفر است، اما در چند مورد همزمان 13 نفر در این ایستگاه مستقر بوده‌اند. این اتفاق معمولا به دلیل تغییر سرنشینان رخ می‌دهد و بنابراین مدت زمان زیادی طول نمی‌کشد.

 

***از کدام بخش ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌توانید بهترین مناظر زمین را ببینید؟

 

به لطف هفت پنجره ماژول کاپولای این ایستگاه، مناظری بی‌نظیر از زمین قابل مشاهده است. فضانوردان اغلب در زمان استراحت خود به آنجا می‌روند. بعضی‌ها دوربینی به دست می‌گیرند و آنچه را که می‌بینند ضبط می‌کنند. به عنوان مثال، فضانورد فرانسوی توماس پسکه، همیشه به دقت تحقیق می‌کند که ایستگاه فضایی بین‌المللی در هر لحظه از کدام قسمت از جهان عبور می‌کند تا بتواند بهترین عکس‌ها را بگیرد.

 

***آیا ایستگاه فضایی تا به حال در خطر بوده است؟

 

بله. با وجود زباله‌های فضایی زیادی که به دور زمین می‌چرخند، همیشه این خطر وجود دارد که قطعه‌ای از آن‌ها به این تاسیسات برخورد کند.

 

اگر قطعه بزرگی در حال نزدیک شدن باشد، کنترل‌کننده‌های زمینی می‌توانند زاویه مدار ایستگاه را تغییر دهند تا از آن دور شوند. در سال 2021، به فضانوردان دستور داده شد که برای مدت کوتاهی به درون فضاپیماهای خود پناه ببرند، زیرا تصور می‌شد ابری از زباله در حال حرکت به سوی ایستگاه است. خوشبختانه، ایستگاه فضایی بین‌المللی از هر گونه آسیبی جلوگیری کرد و همه افراد حاضر در آن ‌توانستند طبق معمول به کار خود ادامه دهند.

 

***آیا می‌توان ایستگاه فضایی بین‌المللی را از زمین دید؟

 

بله و برای دیدن آن نیازی به تلسکوپ یا حتی دوربین شکاری نیست. شما تنها باید بدانید که چه زمانی به آسمان نگاه کنید. ناسا اپلیکیشنی راه‌اندازی کرده است تا کاربران به راحتی بتوانند ایستگاه فضایی را هنگام عبور از بالای سرشان در ارتفاع حدود 250 مایلی شناسایی کنند.

 

***فضانوردان چگونه از سرویس بهداشتی استفاده می‌کنند؟

 

فضانوردان همیشه می‌گویند که این سوال پرتکراری است که زیاد از آنها پرسیده می‌شود. همانطور که می‌توانید تصور کنید، به دلیل شرایط ریزگرانش نمی‌توان چنین کاری را به روش معمول انجام داد. مهندسان ابزار خاصی طراحی کرده‌اند که یک لوله مکش در آن تعبیه شده و فضانوردان از آن استفاده می‌کنند.

 

***آیا ایستگاه فضایی بین‌المللی 25 سال دیگر نیز در مدار خواهد ماند؟

 

متاسفانه خیر. طراحی قدیمی آن به این معنا است که نگهداری از آن سخت‌تر و پرهزینه‌تر خواهد شد. برنامه فعلی ادامه فعالیت ایستگاه فضایی تا سال 2030 است. سال بعد، ناسا و شرکای آن با احتیاط این تاسیسات مداری را تا جایی پایین می‌آورند که با ورود به جو زمین، قسمت زیادی از آن بسوزد.

 

***آیا این پایانی برای اقامت طولانی مدت در فضا خواهد بود؟

 

قطعا خیر. ناسا در حال حاضر با شرکت‌های خصوصی برای ساخت ایستگاه‌های فضایی جدید همکاری می‌کند تا از جایی که ایستگاه فضایی بین‌المللی متوقف شد، کار را ادامه دهند. یکی از این شرکت‌ها اسپیس‌ایکس است که با استارت‌آپ وست(Vast) مستقر در لس‌آنجلس کار می‌کند و می‌تواند اولین شرکتی باشد که ماژول جدیدی را در اوایل سال 2025 راه‌اندازی می‌کند. چین همچنین یک ایستگاه فضایی در مدار پایین زمین ساخته است و ناسا قصد دارد پایگاهی در ماه برای اقامت طولانی مدت فضانوردان بسازد.