چالش‌های مستند مسابقه «خانه ما» و انتقاد از زندگی کم‌خرج

فصل دوازدهم مستند مسابقه «خانه ما» به تهیه‌کنندگی احمد شفیعی و کارگردانی امین کفاش‌زاده و حامد وقاری در شهر بوشهر تولید شده است و ساعت 13 جمعه هر هفته از شبکه سه سیما پخش می‌شود.

حامد وقاری، کارگردان فصل دوازدهم مستند مسابقه «خانه ما» در توضیح اهدافی که در تولید و ساخت این مسابقه دنبال می‌شود چنین بیان می‌کند: هدف ایجاد یک چالش برای مدیریت مصرف در بین خانواده هاست و منظور برنامه این نیست که می‌شود با یک مقدار پول معین و معدود زندگی کرد بلکه منظور این است که چطور می‌شود با این مقدار پول در یک ماه زندگی کرد. حرف برنامه این است که شما چطور می‌توانید با مبلغ محدود چالش‌های پیش‌رویتان را حل کنید.

***شرایط برای اضافه شدن آیتم‌های جذاب فراهم نشد

وی با اشاره به نقش خود در فصل دوازدهم این مستند مسابقه عنوان می‌کند: قبلا در سمت‌های دیگری در تولید این برنامه حضور داشتم و این اولین بار است که کارگردانی این مجموعه را برعهده دارم. معمولا رئالتی‌شوهای ایرانی یا سریال‌های خارجی وقتی چند فصل تولید را پشت سر می‌گذارند پخته می‌شوند؛ یعنی در فصول اول چارچوب کلی استخراج و کار چکش کاری می‌شود و در ادامه قوام بیشتری می‌یابد.

کارگردان «خانه ما» ادامه می‌دهد: فصل دوازدهم «خانه ما» به یک مسیر ثابت رسیده است. ضمن آن که هدف ما این بود که در فصل دوازدهم که در بوشهر تولید و ساخته شد نوآوری داشته باشیم و آیتم‌هایی را برای جذابیت بیشتر به کار اضافه کنیم که متاسفانه شرایط فراهم نشد.

او با اشاره به تغییر تیم تولید فصل بعدی این برنامه هم اظهار می‌کند: در فصل سیزدهم که کارهای تولید آن انجام شده تیم کارگردانی تغییر کرد و در فصل‌های آینده احتمالا تغییراتی که ما می‌خواستیم رقم بزنیم و نشد اضافه خواهد شد.

وقاری درباره چرایی انتخاب بوشهر برای مسابقه «خانه ما» هم توضیح می‌دهد: بوشهر دومین شهر دریادار در کل این 12 فصل است و پیشتر شهر رشت را به عنوان شهری دریا دار و محبوب ترین فصل ساخته بودیم که مورد توجه قرار گرفت. علت جذابیت آن فصل برای مخاطب یکی شخصیت‌های حاضر در برنامه و اعضای خانواده‌ها بودند و دیگری اتمسفر خاصی که شهر رشت دارد.

این برنامه‌ساز یادآور شد: اساسا مردم شهرهای ساحلی حال و هوای دیگری دارند و قطعا بوشهر هم از این قاعده مستثنی نیست. به همین دلیل زمانی که به سمت بوشهر رفتیم انتظار داشتیم که مورد اقبال مردم باشد چون این شهر جاذبه تصویری و حال و هوای خاصی دارد. در مرحله تولید مردم بوشهر بسیار مهمان نوازی کردند و به واسطه همراهی آنان چالش‌ها هموار شد.

***چرا بودجه خانواده‌ها در فصل جدید افزایش نیافت؟

وی اضافه می‌کند: چیزی که مردم بیش از همه در مورد این برنامه دوست داشته اند به بحث کسب و کار و خلاقیت‌هایی که خانواده‌ها در این حوزه از خود نشان می‌دهند بازمی‌گردد. عامل دیگر هم مساله سفرهاست چون به واسطه این سفرها آداب رسوم، آثار تاریخی و باستانی شهرها معرفی می‌شود.

کارگردان «خانه ما» سپس در پاسخ به اینکه چرا در فصل جدید میزان بودجه خانواده‌ها افزایش نیافته است؟ می‌گوید: در فصل دوازدهم و در شهر بوشهر می‌توانستیم بودجه را بیشتر کنیم اما نسبت به قم که فصل قبلی بود، هیچ افزایشی را در مبلغ کارت شرکت‌کنندگان نداشتیم؛ چراکه هدف چالشی بود که این مسابقه دنبال می‌کرد و نه زیستن با رقمی ناچیز.

او همچنین تصریح می‌کند: تکاوران ارتش وقتی می‌خواهند برای این مسیر آمده شوند در دوره‌ای که می‌گذرانند چیزی حدود دو هفته را در یک مکان بی آب و علف با یک مرغ و قمقمه آب می‌گذارنند و این صرفا مواجهه با یک چالش برای کارشان است و نه چیزی بیشتر و قرار نیست آن تکاور تا آخر عمر در این شرایط زندگی کند؛ بر این اساس معنی این برنامه هم این نیست که همیشه می‌توان با سه میلیون تومان زندگی کرد.

وقاری با اشاره به اینکه شرکت‌کنندگان با مبلغ مذکور توانسته اند از پس مسابقه بربیایند، بیان می‌کند: در فصل دوازدهم و در شهر بوشهر اتفاقی خواهد افتاد که نشان می‌دهد می‌شود با این رقم زندگی کرد یا نه و چطور می‌توان این پروسه را مدیریت کرد.

این مستندساز با یادآوری هدف اصلی تولید از این مسابقه هم توضیح می‌دهد: حرف اصلی مستند مسابقه «خانه ما» این است که چطور می‌توانید از پس چالشی بربیایید که در آن با یک پول محدود هم مسافرت بروید، هم خورد و خوراک داشته باشید، هم مهمانی بدهید و هم این که پولتان تمام نشود قطعا کار سختی است و همین سختی آن را تبدیل به یک مسابقه کرده است.

***«خانه ما» دنبال فرهنگسازی زندگی کم خرج نیست

وی در پاسخ به اینکه مهم‌ترین چالش کارگردانی «خانه ما» چیست؟ می‌گوید: به عنوان کارگردان چالش خاصی نداشتم چون چهارچوب کار یعنی فرم و ساختار آن از قبل مشخص بود و برنامه و نقشه راه داشت و می‌دانستیم باید چه کنیم.

سازنده مستند مسابقه «خانه ما» در پایان در پاسخ به اینکه چرا عده ای به سوژه «خانه ما» انتقاد دارند؟ اظهار می‌کند: گارد اصلی این برنامه از فصل‌های اول این بوده است که برخی عقیده دارند این برنامه می‌خواهد بگوید می‌توانید با این مقدار پول محدود زندگی کنید و همیشه برنامه از این جهت مورد هجمه واقع شده است که می‌خواهد کم خرج زندگی کردن را فرهنگسازی کند درصورتی که برنامه «خانه ما» در اصل دنبال این موضوع نبوده است.