نیازی به قهرمان‌سازی نیست، قصه قهرمان‌های ملی را برای بچه‌ها بازگو کنیم

ایران سرزمین پُرقهرمانی است. قهرمانانی که برخی از آنان به‌واسطه قصه‌ها و نقل‌ها برای ما شناخته‌شده‌تر بوده و برخی از آنان نیز گمنام مانده‌اند؛ با توجه به اهمیت شناساندن این قهرمانان به کودکان ایرانی، حوزه هنری کودکان و نوجوانان اقدام به اجرای برنامه‌های قصه‌گویی و نمایشی برای کودکان و نوجوانان ایران‌زمین تحت عنوان قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب کرده است. اقدامی خلاقانه که علاوه‌بر شناسایی اسطوره‌های ایرانی با نقل‌ها و نمایش‌هایی از داستان‌های مذهبی، سعی در هویت بخشی به کودکان و نوجوانان داشته است.

بخش ابتدایی این برنامه در هشت استان تهران، یزد، خوزستان، کردستان، قزوین، خراسان شمالی، مرکزی و اصفهان در مدارس درحال اجرا است و اجرای آن تا اسفندماه ادامه دارد. به‌علاوه پویشی نیز در حاشیه این برنامه پیش می‌رود تا کودکان بتوانند با هشتگ #من_هم_یک_قهرمانم، الگوهای رفتاری و اخلاقی ایرانی و اسلامی را کشف و درک کنند.

دبیر طرح قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب درباره این برنامه گفت: قصه‌ها و داستان‌ها از دیرباز بخش بسیار مهمی از فرهنگ و تمدن بشری بوده‌اند. از داستان‌های مذهبی و اسطوره‌ای گرفته تا داستان‌های خیالی و واقعی، هیچ‌یک از این قاعده مستثنا نیستند؛ قصه‌ها هویت‌ساز بوده و ابزار انتقال شفاهی و نسل‌به‌نسل هویت جمعی یک ملت هستند.

فاطمه داودی ادامه داد: قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب داستان قهرمانان ایرانی و دینی را در قالب نمایش، قصه‌گویی، نقالی و نمایش تک‌نفره برای بچه‌ها تعریف می‌کند. در این برنامه سعی داریم بچه‌ها را هم با تاریخ کشورمان آشنا کنیم و هم قهرمانان بومی را به آن‌ها معرفی کنیم.

داودی درباره نقش رسانه در قهرمان‌سازی برای کودکان و نوجوانان توضیح داد: زندگی ما پُر از قهرمانان بی‌اصالتی شده که ارزش الگو شدن و عشق‌ورزی را ندارند. اما اصحاب رسانه غرب و شرق با رندی از هیچ، قهرمان‌سازی کرده و به آنان اصالت می‌دهند و آن‌ها را تبدیل به معشوقانی جهانی می‌کنند و از این تجارت سود کلانی می‌برند.

وی قصه‌پردازی را در توسعه اخلاقی بااهمیت دانست و افزود: نقش مؤثر قصه‌پردازی در توسعه اخلاقی، فرهنگی و تاریخی است که این رفتار انسانی را به یکی از مهم‌ترین روش‌های انتقال پیام تبدیل کرده؛ ایران سرزمینی پُر از دلیران و قصه‌های شجاعانه است. ما نیازی به ساختن قهرمان نداریم، ما نیازمند بازگو کردن قصه‌های قهرمانان هستیم تا آن‌ها را زنده و راهشان را پُررهرو نگه داریم.

دبیر پویش قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب درباره هدف این برنامه گفت: هدف اصلی این برنامه معرفی قهرمانان ملی و مذهبی بومی به مخاطب، در بستری نو است. ایجاد احساس افتخار و بالندگی در مردم به‌خاطر داشتن قهرمانانی با تلاش، شجاعت و استقامت در برابر مشکلات و موانع است. همچنین قصد داریم بر ارزش‌هایی همچون ایمان، شجاعت، استقامت و صبر در جامعه تأکید کنیم و مخاطب را به این اندیشه واداریم که من چگونه می‌توانم قهرمان دنیای خود باشم؟

داودی ادامه داد: قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب در تلاش است تا بمبارانی از داستان‌های قهرمانان ایرانی را در اقصا نقاط ایران به راه اندازد؛ به‌طوری که هر گوشه از ایران‌زمین، داستان‌گویانی باشند که حکایت قهرمانان و قهرمانی‌ها را برای کودکان و نوجوانان تعریف کنند و این سؤال را در ذهن مخاطب بسازند «من چگونه می‌توانم قهرمان سرزمینم باشم؟».

وی درباره اهداف دیگر این طرح گفت: یکی از اهداف مهم این طرح، استفاده از ظرفیت هنرمندان مردمی در هر استان است. تمرکز اجرایی هنر در مرکز یا شهرهای بزرگ باعث محروم شدن دیگر شهرها از موهبت‌های فرهنگی است؛ بنابراین مهم است که هسته‌های هنری مردمی در هر شهری فعال شده و هنر خود را برای همشهریانشان به نمایش بگذارند، این فرایند به توانمندسازی هسته‌ها منجر خواهد شد.

داودی افزود: ما به دنبال نمایش تعاملی بودیم که در طول نمایش با بچه‌ها گفت‌وگو و تعامل داشته باشیم. برای این منظور، نیاز بود که مخاطب کمتر، اما متمرکزتر و فعال‌تر داشته باشیم، مدل فعلی این امکان را به ما می‌داد؛ به جریان افتادن چنین موجی به علاقه‌مند شدن کودکان و نوجوان شهر به ادبیات و هنر منجر شده و درنهایت باعث تربیت نسلی علاقه‌مند به فرهنگ و هنر می‌شود.

دبیر این پویش درباره درون‌مایه آن تشریح کرد: ما چهار دسته قهرمان در این اجراها داریم، قهرمانان اسطوره‌ای نظیر رستم دستان که از دل شاهنامه یا سایر متون کهن ازجمله منطق‌الطیر عطار استخراج شده‌اند، قهرمانان دینی ازجمله امام علی (ع) که اجرای قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب با ولادت ایشان مقارن شد، قهرمانان ملی مانند سردار قاسم سلیمانی که برای همه ما ارزشمند هستند و قهرمانان بومی که در استان‌هایی که برنامه در آن‌ها اجرا می‌شود، برای مردم شهر خودشان اهمیت ویژه‌ای دارند و حس مثبت بچه‌ها به شهر و استان محل سکونتشان را تقویت می‌کنند.

وی با اشاره به پویشی که در حاشیه این برنامه اجرا می‌شود، گفت: پویش من یک قهرمانم ویژه کودکان سراسر ایران در حاشیه اجرای برنامه قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب اجرا می‌شود. بچه‌ها می‌توانند با چمدان قصه‌های برنامه قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب عکس بیندازند و در صفحات مجازی خود با عنوان #من_هم_یک_قهرمانم، به اشتراک بگذارند و در توضیح آن بنویسند که چگونه می‌خواهند یک قهرمان باشند.

داودی درباره چگونگی مشارکت دیگر کودکان و نوجوانان در این طرح توضیح داد: بچه‌هایی که هنوز فرصت حضور برنامه قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب در محله‌شان فراهم نشده، می‌توانند تصویری از کارهای خوبی که انجام می‌دهند یا پوستر برنامه را در صفحات مجازی خود منتشر و در پویش من یک قهرمانم شرکت کنند؛ همچنین بچه‌ها می‌توانند قصه یک قهرمان بومی از محل زندگی خود را تعریف کرده و به پایگاه‌های مجازی حوزه هنری کودک و نوجوان ارسال کنند.