رد تخریب معادن بالادست بر تن سنگی ورکانه

سپهرغرب، گروه - شهره کرمی :

همدان دارای 20 روستای هدف گردشگری در سطح استان است که هر یک از نظر زیبایی در نوع خود بی‌نظیرند، یکی از این روستاها که قدمتی 400 ساله دارد و با بافت سنگی زیبای خود معروف است، ورکانه نام دارد که زیباترین روستای رنسانسی ایران در همدان است؛ چراکه سنگ‌لاشه‌هایی که کوچه‌های این روستا را احاطه کرده زیر نورهای موضعی به رنگ قهوه‌ای سوخته درمی‌آیند که تصاویر اروپای دوره رنسانس را یادآور می‌شود.

این روستا با توجه به آب و هوای دلپذیر و بافت زیبایش اکنون به یکی از مقاصد گردشگری همدان تبدیل شده و برای افراد یک خاطره ناب از گردشگری روستایی به یادگار می‌گذارد. ازجمله سوغات‌های آن، می‌توان به محصولات باغی مانند گردو، زردآلو، انگور و سیب اشاره کرد.

یکی از کارهای خوبی که به معرفی این روستا کمک کرد، ساخت سریال «علی‌البدل» بود که باعث شد مردم ایران ورکانه زیبا یا همان «چشمه قُلقُل» را بهتر بشناسند و برای دیدن این زیبایی راهی همدان شوند.

با توجه به آنچه بیان شد، خبرنگار روزنامه سپهرغرب با دهیار ورکانه درخصوص وضعیت گردشگری این روستا گفت‌وگو کرده که در ادامه می‌خوانید:

دهیار روستای ورکانه با بیان اینکه متأسفانه با وجود پیگیری‌هایی که تاکنون داشتیم اما برداشت غیرمجاز از معادن روستا همچنان ادامه دارد، اظهار کرد: این فعالیت موجب تخریب منابع طبیعی و محیط زیست و از بین رفتن منظر کوهستان خواهد شد.

رضا کردورکانه با اشاره به اینکه ماشین‌های سنگین و بیل‌های مکانیکی وابسته به این معادن از داخل روستا عبور می‌کنند، اظهار کرد: این موضوع باعث آسیب به پل‌ها، جوی‌های موجود و سنگ‌فرش روستا می‌شود.

وی تأکید کرد: در این خصوص شکایت و شماره پلاک این ماشین‌ها را نیز به راهنمایی و رانندگی و نیروی انتظامی اعلام کرده‌ایم اما متأسفانه در اعتراض دوم ما در دادگاه عبور آن‌ها نیز بلامانع اعلام شد.

دهیار این روستای گردشگری در ادامه عنوان کرد: باوجود اینکه این معادن فعالیتشان غیرقانونی است تاکنون اقدام خاصی برای جلوگیری از ادامه کار آن‌ها شاهد نبوده‌ایم.

 اهدای مجوز فعالیت معادن معدنی در بالادست سد اکباتان غیر مجاز است

کردورکانه با اشاره به اینکه در ماده قانونی متعلق به دهه 50 یا 60، اهدای مجوز فعالیت معادن معدنی در بالادست سد اکباتان غیرمجاز اعلام شده، گفت: این در حالی است که معادن فعال روستای ورکانه خود نیز غیرمجاز بوده و فعالیت معادنی مثل سیلیس سرطان‌زا است و باعث ایجاد فرسایش خاک و ورود مواد معدنی به آب رودخانه‌ها و سپس سد اکباتان خواهد شد.

ماشین‌های وابسته به معادن از مسیری خارج از بافت روستا عبور کنند

وی افزود: پیشنهاد تغییر مسیر این ماشین‌ها و عبورشان از خارج از بافت سنگی به اداره میراث فرهنگی، صنایع و معادن و منابع طبیعی اعلام شده اما هنوز تغییری ایجاد نشده است.

دهیار روستای ورکانه در ادامه یادآور شد: مهندس دهبانی؛ بخشدار بخش مرکزی و حمیدرضا حاجی‌بابایی؛ نماینده مردم همدان در مجلس شورای اسلامیدر این خصوص پیگیری‌های زیادی داشته‌اند، اما اداراتی مثل اداره میراث فرهنگی، صنایع و معادن و منابع طبیعی که متولی این امر هستند، تاکنون برای حل این مشکل اقدامی نکرده‌اند.

کردورکانه تصریح کرد: سازمان منابع طبیعی معادن را جریمه کرده اما جریمه جزئی برای این مسئله کارساز نیست، چراکه سود عایدی معدن‌داران با چنین جریمه‌هایی قابل قیاس نیست.

روستای هدف گردشگری به توجه نیاز دارد

وی با اشاره به اینکه چند سال است که نامه‌نگاری‌های لازم در خصوص تکمیل شبکه فاضلاب و اتصال آن به تصفیه‌خانه انجام شده، گفت: مقرر بود برای روستای ما تصفیه‌خانه احداث شود، دهیار قبلی نیز پیگیر این موضوع بوده اما هم‌اکنون بودجه‌ای برای آن تخصیص نداده‌اند در حالی که ورکانه یک روستای هدف گردشگری است و باید به زیرساخت‌ها و موضوعات فرهنگی آن توجه ویژه‌ای شود.

وی با عنوان اینکه درباره موضوع فاضلاب روستا به محیط زیست نیز نامه‌نگاری کردیم و آن‌ها نیز برای اطلاع از وضعیت ما در محل حضور یافته و مشکلات را رصد کرده‌اند، گفت: همه نامه‌نگاری‌های لازم برای این مهم انجام شده و منتظر پاسخ از سوی مسئولان امر هستیم.

این دهیار با اشاره به اینکه خانه بومگردی روستا ظرفیت پذیرش سه خانواده و مجتمع اقامتی ظرفیت حضور 12 خانواده را دارد افزود: همچنین یک رستوران سنتی نیز وجود دارد که برای رونق گردشگری ورکانه مؤثر خواهد بود.

رونق صنایع دستی و مشاغل روستا؛ چشم‌انتظار وام بنیاد برکت

کردورکانه با ابراز اینکه برای رونق صنایع دستی مقرر شد بنیاد برکت به صاحبان مشاغل وام اهدا کند و ما نیز حدود 150 تا 200 نفر را برای وام اشتغال معرفی کردیم، توضیح داد: متأسفانه هنوز این وام پرداخت نشده اما اگر این امر محقق شود شاهد پیشرفت در حوزه صنایع دستی، قالیبافی، دامداری و سایر مشاغل در روستا خواهیم بود.

وی با اشاره به اینکه چندین تولیدکننده بزرگ که صاحبان آن‎ها در شهر فعال هستند به ما قول داده‌اند در صورت ایجاد زیرساخت، کارگاهی در روستا نیز دایر خواهند کرد، یادآور شد: این موضوع موجب آموزش اهالی و رونق اقتصاد روستا در حوزه تولید مبل و منبت و پنجره UPVC خواهد شد.

دهیار روستای ورکانه در ادامه با اشاره به صنایع دستی روستا ازجمله قالی‌بافی گفت: در تلاشیم تا نقشه‌های قالی که متعلق به ورکانه و بیشتر طرح گوزن و ماهی دارند را احیا کنیم چراکه رفته رفته این نقشه‌ها در حال فراموشی هستند.

گردوی ورکانه نیاز به ویژندسازی و بسته‌بندی دارد

کردورکانه با اشاره به اینکه گردوی ما نیز به بسته‌بندی و ویژندسازی نیاز دارد، گفت: ما به‌دنبال فراوری و بسته‌بندی این محصول با نام خود روستا هستیم.

به‌دنبال احداث یک پارکینگ در ابتدای روستا هستیم

وی با عنوان اینکه به‌دنبال احداث یک پارکینگ در ورودی روستا هستیم تا خودرو وارد فضای روستا نشود، تصریح کرد: در این پارکینگ مغازه‌های صنایع دستی و رستوران نیز برای رفاه گردشگران در نظر گرفته خواهد شد.

وی افزود: ما انتظار داریم تا میراث فرهنگی برای احیای بافت سنگی روستا با ما همراهی لازم را از نظر پرداخت وام داشته باشد تا بتوانیم نمای ساختمان‌ها و سنگ‌فرش‌های روستا را احیا کنیم.

این دهیار با بیان اینکه مقرر شده تا آب روستا تحت نظر اداره آب و فاضلاب باشد که هنوز این موضوع عملی نشده، اظهار کرد: ما در حال اضافه کردن یک شهرک کوچک به روستا هستیم که اهدای زمین آن به عهده بنیاد مسکن است، این امر نیاز به شبکه آبرسانی دارد و باید منابع و زیرساخت‌های آن مد نظر باشد چراکه در حال حاضر در تأمین آب شرب دچار مشکل هستیم.

کردورکانه در پایان با اشاره به اینکه روستاهای هدف گردشگری مانند ورکانه، سیمین و خاکو از نظر بودجه، فرهنگی و خانه بومگردی نیازمند یک نگاه ویژه است، گفت: باید کاری کرد تا هر خانه در چنین روستاهایی به یک خانه بومگردی تبدیل شود.

در پایان باید گفت که روستاهای هدف گردشگری همچون ورکانه که دارای بافت زیبا و خاص سنگی هستند نیاز به تبلیغ و معرفی دارند. حفاظت از این ظرفیت موضوع مهمی است تا بتوانیم این گنجینه‌ای که از گذشته برای ما به یادگار مانده را حفظ کنیم و آیندگان نیز به معماری و تفکر زیبایی که در چنین فضاهایی به کاربرده شده آگاه باشند تا به هنر نیاکان خود ببالند.

طبق اذعان دهیار روستای ورکانه، عبور ماشین‌های وابسته به معادن باعث تخریب این بافت سنگی می‌شود اما متأسفانه این موضوع از سوی مسئولان مربوطه جدی گرفته نمی‌شود در حالی که برای حفظ این بافت زیبا باید مرمت و حفظ مد نظر باشد و میراث فرهنگی به طور مستمر چنین فضاهایی را مورد بررسی قرار دهد.

متولیان امر باید برای جلوگیری از ساخت و ساز سازه‌های جدید و از بین رفتن بافت قدیمی چنین فضاهایی به طور مستمر وضعیت این روستاها را رصد کنند تا این فضاهای بکر تبدیل به خانه‌باغ و ویلا نشوند.

ویژندسازی (برندسازی) و بسته‌بندی در خصوص محصولی همچون گردو دیگر موضوعی است که تاکنون نه‌تنها در ورکانه بلکه در استان مغفول مانده در حالی که شهرت گردوی همدان بر هیچ‌کس پوشیده نیست و نیاز است این محصول که در بیشتر روستاهای آن کشت می‌شود دارای ویژند مختص به هر منطقه باشد.