نگاه عمیق و ژرف رهبری معظم انقلاب به تعلیم و تربیت

در جامعه انسانى اساسى‌ترین کار، تعلیم و تربیت بوده و کسى که این رسالت را به دوش مى‌کشد، معلم است. کار معلمى به هرگونه تلاشى که براى هدایت، تکامل و تعلیم و تربیت انسان صورت مى‌گیرد، اطلاق مى‌شود؛ براساس همین تعریف است که پیامبران، معلم بشر خوانده مى‌شوند. پیام‌آوران الهی آمده‌اند تا زمینه‌های این تحول بزرگ را در وجود انسان فراهم آورند و آنان را از این برهوت ظلمانی به نور هدایت رهنمون کنند. تردیدی نیست که اگر انسان براساس معیارهای الهی تربیت نشود، در همان مرتبه حیوانیت باقی خواهد ماند. قرآن کریم و سنت بهترین راه تربیت را که مبتنی بر شناخت حقیقت انسان و نیازهای اوست، ارائه می‌کند.

خداوند متعال در سوره مبارکه شمس و بعد از 11 قسم، تنها راه رستگاری را در سایه تزکیه می‌داند و می‌فرماید: قدْ أَفْلَحَ مَن زَکَّاهَا وَقَدْ خَابَ مَن دَ سَّاهَا که هرکس نفس خود را پاک گردانید، قطعاً رستگار شد و هر که آلوده‌اش کرد، قطعاً درباخت و ناامید شد؛ چه پُرمعناست کلام حضرت امام (ره) که فرمود: «اگر تهذیب در کار نباشد، علم توحید هم به درد نمی‌خورد.»

تربیت عبارت است از رفع موانع و ایجاد مقتضیات برای آنکه استعدادهای انسانی در جهت کمال مطلق شکوفا شود. بهترین راه تربیت که مبتنی بر شناخت حقیقت انسان و همه نیازها و وجوه اوست، راه وحی، سنت الهی و سنت معصومان‌علیهم‌السلام است.

تربیت در زندگی انسان نقش مهم و اساسی دارد؛ هر انسانی به‌گونه‌ای از آن برخوردار بوده و کم‌وبیش براساس دیدگاه خود از بعضی ویژگی‌های آن آگاه است. ازاین‌روی، این مفهوم همیشه مورد توجه بیشتر دانشمندان، فیلسوفان، روشنفکران، مصلحان اجتماعی و حتی شاعران و نویسندگان بوده است.

در نگاه حکیمانه رهبر معظم انقلاب نهاد آموزش‌وپرورش و نقش این مجموعه در انسان‌سازی و جامعه پردازی بی‌بدیل و بی‌نظیر است؛ به قول معظم‌له «در منطق اسلام، مسئله فراتر از این حرف‌ها است. مسئله‌ تعلیم و تربیت، مسئله‌ زندگی بخشیدن و ولادت بخشیدن به یک مخاطب و یک انسان است... یک کشور اگر بخواهد به سرافرازی برسد، به رفاه و غنا برسد، به علم و تفوق علمی منتهی شود، اگر بخواهد مردم شجاع، آزاده، فهمیده، عاقل، خردمند و متفکر تحویل جامعه‌ بشری دهد، باید این زیرساخت اصلی را درست کند؛ زیرساخت تعلیم دوران کودکی و نوجوانی. این، شأن معلم است».

رهبر معظم انقلاب دیروز در جمع معلمان و مربیان بر هویت‌سازی نسل نوجوان و جوان و ایجاد شوق و امید در او، تحول مستمر، توانمندسازی مادی و غیر مادی معلمین، حمایت از مراکز تربیت معلم، تقویت معاونت پرورشی و الگوسازی در جامعه معلمین به‌عنوان مهم‌ترین سرفصل‌های کاری آموزش‌وپرورش اشاره کردند و معلم را در در کنار آموزنده بودن علم، پرورنده هویت دانش‌آموز، تبیین‌گر صحیح مسائل بنیادی کشور و نظام برای نوجوانان و جوانان، دهنده نگاه ملی به دانش‌آموز، امیدآفرین و ایجادکننده انگیزه، حرکت‌دهنده برای ساختن آینده کشور، شناخت و بصیرت دادن جهت شناخت جبهه دوست و دشمن و واکسینه کردن دانش‌آموزان در مقابل هجمه عظیم رسانه‌ای و سیاسی دشمنان دانستند.

ایشان برای تقویت معاونت پرورشی فرمودند: «در برهه‌ای عده‌ای می‌گفتند معاونت پرورشی لازم نیست و خود معلم در کنار تعلیم وظیفه پرورش را هم انجام می‌دهد؛‌ البته این حرف درست است، اما صرف توجه معلم به مسائل پرورشی کافی نیست و باید مجموعه‌ای متولی این مسئله بسیار مهم باشد و در مقابله با آسیب‌های اجتماعی مقدمه و شرط تحقق این مهم آن است که در خود مدارس آسیب‌های اجتماعی وجود نداشته باشد که این جزء وظایف معاونت پرورشی است».

لازم به ذکر است که در دوره سازندگی و اصلاحات برای حذف نهاد‌های انقلابی و مستحیل کردن آن‌ها همچون جهاد سازندگی و غیره، یکی از نهاد‌هایی که مطمح نظر دگراندیشان در عرصه فرهنگی بود، آموزش‌وپرورش و طرح حذف معاونت پرورشی و امور تربیتی در مدارس با عنوان طرح «تعمیم فعالیت‌های تربیتی» بود که درواقع با عنوان کلمة الحق یراد به الباطل نه‌تنها دنبال طرح تعمیم نبودند که از اساس تربیت مخصوصاً تربیت انقلابی را قبول نداشتند، بلکه به دنبال حذف امور تربیتی و صدقه جاریه شهیدان رجایی و باهنر در آموزش‌وپرورش بودند تا فردا روزی راحت و روان سند‌هایی همچون سند ننگین 2030 را در آموزش‌وپرورش نظام اسلامی پیاده کنند که با هشدار‌های رهبر معظم انقلاب به خود آمدیم و این برجام بی‌فرجام فرهنگی را کنار زدیم.

امید است در دولت انقلابی و مردمی شاهد توجه بیش‌ازپیش به آموزش‌وپرورش، نهاد مقدس تربیتی و معاونت پرورشی برای تربیت، ساختن و پرداختن نسل نوخاسته جهت برداشتن بار سنگین انقلاب در فردا روز‌هایی باشیم، ان‌شاءالله.