بازگشت لاتاریِ ثبت‌نام خودرو با حذف سامانه یکپارچه توسط وزارت صمت

در نبود سامانه یکپارچه و کمرنگ‌شدن عامدانه آن، به تازگی مونتاژکاران رویه‌ای جدید در عرضه خودرو پیش گرفته‌اند.

در عرضه‌های جدید مونتاژکاران، خودرو از سوی مونتاژکاران به سبدگردان‌ها و نمایندگی‌ها داده شده و آنها با قیمت بالاتر از نرخ مصوب، به مردم عرضه می‌کنند.

یا در شیوه‌ای دیگر که نظیر همان لاتاری خودرو در دوران قبل از سامانه یکپارچه است، مونتاژکار اعلام می‌کند که عرضه خودرو خود را از یک تاریخ مشخص آغاز خواهد کرد اما در همان دقایق اولیه فروش تکمیل شده و سایت فروش مونتاژکار هم بلافاصله دچار اختلال می‌شود.

به عنوان مثال بر اساس اعلام قبلی شرکت کرمان موتور از امروز شنبه 22 اردیبهشت‌ماه قرار بود فروش خودرو «KMC A5» به مبلغ کارخانه‌ای یک میلیارد و 286 میلیون و 500 هزار تومان در سایت فروش کرمان موتور آغاز شود.

اما با ورود متقاضیان خرید این خودرو به سایت کرمان‌موتور، با بیان «بروز خطا» ‌فرآیند ثبت‌نام متوقف می‌ماند.

نام‌نویسی خودرو‌ 10 دقیقه پس از آغاز ثبت‌نام با اختلال مواجه شد‌

پیگیری خبرنگار فارس از چندین نماینده کرمان‌موتور در سطح شهر تهران حاکی‌ است بسیاری از متقاضیان خرید این خودرو در نخستین ساعات آغاز ثبت‌نام به نمایندگی‌ها هم مراجعه کرده‌اند اما موفق به ثبت‌نام نشده‌اند از سوی دیگر کسانی هم که از طریق اینترنت شخصی اقدام به ثبت‌نام کرده‌اند از اواسط مراحل ثبت‌نام موفق به ادامه ثبت‌نام نشده‌اند‌ و با پیغام بروز خطا در ثبت اطلاعات مواجه شدند.

تعدادی از کارشناسان نمایندگی‌های مجاز فروش کرمان موتور نیز در پاسخ به خبرنگار فارس در رابطه با این موضوع، اعلام کردند که در دقایق اول‌ باز شدن سایت فروش، موفق شدیم چند ثبت‌نام‌ انجام دهیم اما پس از گذشت 10 دقیقه دیگر امکان ثبت نام وجود نداشت و متقاضیان زیادی در صف انتظار ثبت‌نام مانده‌اند.

یکی از کارشناسان نمایندگی مجاز فروش کرمان موتور به خبرنگار فارس، گفت: ما درباره تعداد خودروهای ثبت‌نامی اطلاعی نداریم؛ سایت فروش دچار مشکل شده است و کمپانی خودروساز هم پاسخگو نیست. اما براساس تجربه های قبلی به نظر می‌رسد که ثبت نام تکمیل شده و دیگر متقاضیان امکان ثبت‌نام ندارند.

مسئول فروش یکی دیگر از نمایندگی‌های کرمان‌موتور در پاسخ به این سؤال فارس که بهتر نبود عرضه خودرو در سامانه یکپارچه انجام شود؟ گفت: برای ما هم همین شیوه سامانه یکپارچه بهتر بود برای مردم هم خوب بود، چون بدون دغدغه و اضطراب ثبت‌نام می‌کردند اما متاسفانه ظاهرا سامانه یکپارچه دیگر فعال نیست.

فقط سبدگردان‌ها امکان ثبت‌نام پیدا می‌کنند؟

پس از اینکه سیدرضا فاطمی امین در مجلس شورای اسلامی استیضاح شد و از وزارت صمت رفت، عباس علی آبادی سکان‌دار وزارت صمت شد.

علی آبادی به عنوان سیاستگذار جدید این وزارتخانه بعد از رفتن فاطمی امین از طرح عرضه خودرو در سامانه یکپارچه استقبال نکرد و عرضه خودرو ‌براساس سیاست‌های جدید وزارت صمت شکل گرفت و سامانه یکپارچه خودرو به تدریج کنار گذاشته شد.

علی‌آبادی اعتقاد چندانی به سامانه یکپارچه و حتی نرخ‌های تکلیفی خودرو (آن هم در این بازار انحصاری) نداشت

در واقع در دوره فعالیت ‌فاطمی امین در وزارت صمت در راستای حل مشکلات ثبت نام خودرو و جلوگیری از رانت و فراهم سازی امکان ثبت نام برای همه متقاضیان خودرو،  سامانه یکپارچه خودرو طراحی و مقرر شد همه خودروسازان، در این سامانه خودرو عرضه کنند و براساس سیاستگذاری های انجام شده عرضه‌ها به صورت یکجا صورت می گرفت.

لذا متقاضیان در این سامانه ثبت نام می‌کردند و براساس ظرفیت خودروساز همه ثبت نام کنندگان در نوبت تحویل خودرو قرار می‌گرفتند.

تا پیش از ایجاد سامانه یکپارچه و عرضه‌های یکجای خودروسازان در این سامانه، خودروسازان به صورت مستقل اقدام به عرضه خودرو می کردند اما یکی از مشکلات اصلی متقاضیان خرید خودرو این بود که در آغازین ساعات ثبت‌نام، سایت فروش خودروسازان با ادعای تکمیل ظرفیت ثبت نام بسته می‌شد و لذا فقط تعداد معدودی که بعضا گفته می‌شد سبدگردان‌ها یا دلال‌ها هستند امکان ثبت نام پیدا می‌کردند.

چرا علی‌آبادی سامانه یکپارچه خودرو را کنار گذاشت؟

بنابراین اگرچه در دوره قبلی وزارت صمت به ریاست فاطمی امین تلاش شد تا این قبیل مشکلات با کمک قابلیت‌ سامانه یکپارچه خودرو رفع شود اما سیاستگذار فعلی وزارت صمت اعتقادی به کارکردهای سامانه یکپارچه نداشت و لذا این سامانه کنار گذاشته شد.

عباس علی آبادی ‌در این‌باره گفته بود: «‌وزارت صمت سیاستگذار است و مجری نیست، هدف مسئولان وقت از ایجاد سامانه یکپارچه خودرو کاهش تقلب در فروش خودرو و ایجاد حداکثر نظارت بر عرضه خودرو بود. اما ما به سمتی می رویم که دغدغه خودرو را برداریم و مردم خودشان با خودروساز طرف باشند.»

 با اعتقاد وزیر صمت به اینکه مردم باید خودشان با خودروساز طرف باشند، اکنون مانند گذشته عرضه خودرو به صورت مستقل توسط خودروساز‌ آغاز شده است و لذا در شرایط انحصاری عرضه خودرو شاهد هستیم که یک خودروساز مانند کرمان‌موتور اقدام به عرضه خودرو می کند اما در همان دقایق اولبه ثبت‌نام، امکان نام‌نویسی تمام می‌شود و مشخص نیست خودرو به چه کسانی تعلق یافته است.

این در حالی است که طبق وعده قبلی وزیر صمت، کسانی که در نوبت دوم سامانه یکپارچه نام آنها اعلام نشد و نوبت‌دهی نشدند، با اولویت، امکان ثبت‌نام در دوره‌های بعدی سامانه یکپارچه را خواهند داشت اما امروز با این شیوه عملکرد وزارت صمت، سامانه یکپارچه دیگر از اعتبار افتاده است.

امکان ثبت‌نام خودرو برای دارندگان پلاک فعال هم فراهم شده است؟‌

‌امروز و بعد از کنار گذاشتن سامانه یکپارچه خودرو (اگرچه انتقاداتی هم به این سامانه وارد است) باز هم در عرضه خودرو به عقب بازگشتیم و شاهد بروز همان مشکلات سال 1401 ‌در عرضه خودرو هستیم، مشکلاتی که در ابتدای دولت سیزدهم‌ با تلاش‌های فراوان سعی شده بود رفع شود.

عدم امکان ‌نام‌نویسی متقاضیان جدید در ثبت‌نام‌های جدید خودروسازان و عرضه خودرو به سبدگردان‌ها از طریق درب‌های پشتی کارخانه‌ مصداق مشکلات قبلی است که قبل از ایجاد سامانه یکپارچه برای ثبت‌نام وجود داشت.

نکته قابل تأمل دیگر اینکه در اطلاعیه جدید کرمان‌موتور ‌برای ثبت‌نام هیچ اشاره‌ای به اینکه دارندگان خودرو و پلاک فعال امکان ثبت‌نام ندارند، نشده است.‌

برخی معتقدند اگر مسئولان وزارت صمت تمایلی به اجرای سیاست‌های قبلی وزارتخانه در موضوع عرضه خودرو‌ ندارند حداقل تمایلی برای حل مشکلات مردم داشته باشند و این موضوعِ ثبت‌نام خودرو برای متقاضایان فاقد خودرو‌ در اسرع وقت حل و رفع کنند.