شعله‌های بی‌رحم در قلب ‌زاگرس‌

کردستان، به عنوان یکی از نگین‌های زاگرس، از این حریق‌های ویرانگر بی‌نصیب نمانده و هرساله شاهد دود و خاکستر شدن هکتارها از جنگل‌ها و مراتع خود است.

عامل انسانی، از جمله سهل‌انگاری و بی‌احتیاطی گردشگران، روشن کردن آتش در طبیعت، سوزاندن بقایای کشاورزی، از مهمترین علل آتش سوزی به شمار می رود، همچنین خشکسالی، کمبود بارش و افزایش دما، شرایط را برای وقوع آتش‌سوزی مساعدتر می‌کند.

ضعف در مدیریت و حفاظت، کمبود نیروی یگان حفاظت منابع طبیعی، تجهیزات اطفا حریق نامناسب و عدم برنامه‌ریزی صحیح برای مقابله با آتش‌سوزی هم ار دیگر علل افزایش آتش سوزی ها در منطقه زاگرس است.

از طرفی صعب‌العبور بودن برخی از مناطق، عملیات اطفا حریق را به دلیل عدم دسترسی آسان، بسیار دشوار و زمان‌بر کرده است و چالش هایی هم چون، کمبود نیروی انسانی و تجهیزات و عدم آگاهی عمومی چالش های اصلی آتش سوزی جنگل های محسوب می شوند.

آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع کردستان؛ ۲۶۷ فقره حریق و ۳۳۷۲ هکتار طعمه حریق

بهزاد شریفی، در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: طی سال گذشته، متأسفانه شاهد وقوع ۲۶۷ فقره آتش‌سوزی در سطح جنگل‌ها و مراتع استان بوده‌ایم که این آتش‌سوزی‌ها سه هزار و ۳۷۲ هکتار از اراضی طبیعی را در برگرفته است.

وی افزود: از این تعداد آتش سوزی، ۱۷۹ فقره آتش‌سوزی به میزان دو هزار و ۱۵۲ هکتار در سطح جنگل‌های طبیعی، دست کاشت و اراضی جنگلی و ۸۸ فقره آتش‌سوزی به میزان هزار و ۲۲۰ هکتار هم در سطح مراتع رخ داده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان، با اشاره به اهمیت نیروی انسانی متخصص و تجهیزات روز برای مقابله با آتش سوزی های احتمالی در سطح جنگل ها و مراتع استان بیان کرد:۱۰۰ نیروی عملیاتی جهت امر اطفاء حریق، تجهیزات انفرادی از قبیل لباس و کفش مناسب، عینک، ماسک و عینک، قمقمه، آتش‌کوب، شن‌کش، کوله پشتی و دمنده از جمله مهمترین نیازهای منابع طبیعی در این عرصه محسوب می شود.

شریفی با اشاره به کمبود نیروی انسانی و تجهیزات اطفاء حریق در استان، بیان کرد: مهار آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی به خصوص در مناطق صعب‌العبور، نیازمند تجهیزات و نیروی انسانی آموزش‌دیده است.

مدیرکل منابع طبیعی استان کردستان در ادامه به خطرات آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع اشاره کرد و گفت: مستعد کردن عرصه‌های طبیعی برای وقوع و گسترش حریق، مختل و کند کردن عملیات اطفاء حریق، آسیب های جدی تاجی و تنه‌ای به درختان در هنگام وقوع حریق با توجه به پوشش گیاهی بالا، گسترش سریع آتش سوزی در لحظه وقوع از جمله اثرات منفی آتش سوزی ها در منابع طبیعی است.

شریفی، از مردم استان خواست تا در حفظ و حراست از منابع طبیعی، به خصوص در فصل گرم سال، نهایت دقت را داشته باشند و از روشن کردن آتش در طبیعت خودداری کنند.

او از زحمات و تلاش‌های نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی، نیروهای امدادی و همه کسانی که در مهار آتش‌سوزی‌ها مشارکت داشتند، قدردانی کرد و گفت: افزایش آگاهی عمومی با برگزاری دوره‌های آموزشی برای جوامع محلی و گردشگران، توزیع بروشورهای اطلاع‌رسانی و استفاده از رسانه‌ها برای افزایش آگاهی عمومی از خطرات آتش‌سوزی، تقویت یگان حفاظت منابع طبیعی، تجهیز یگان حفاظت به نیروی انسانی آموزش‌دیده، تجهیزات اطفاء حریق مدرن و خودروهای مناسب برای اطفاء حریق در مناطق صعب‌العبور از مهم ترین راهکارهای کاهش اـش سوزی در مراتع است.

وی، مدیریت صحیح و برنامه‌ریزی را از اصول مهم جلوگیری از آتش سوزی در جنگل ها و مراتع ذکر کرد و افزود: تهیه و اجرای طرح‌های جامع مدیریت بحران آتش‌سوزی، استفاده از سیستم‌های پایش و هشدار زودهنگام و توسعه همکاری‌های بین‌بخشی این مهم را تحقق می‌بخشد.

شریفی همچنین، جلب مشارکت مردم را امری بسیار مهم برای کاهش آتش سوزی ها ذکر و خاطرنشان کرد: مشارکت دادن جوامع محلی در حفاظت از جنگل‌ها و مراتع، ایجاد انگیزه در آنها برای حفظ این منابع طبیعی و تشویق آنها به گزارش موارد آتش‌سوزی می تواند در این راستا تاثیرگذار باشد.

ضرورت رعایت نکات ایمنی توسط گردشگران و کشاورزان

پیمان فتاحی، مسئول روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان نیز در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: در صورت وقوع حریق، خسارات سنگین و جبران‌ناپذیری به این منابع ارزشمند و خداداد ملی وارد می‌شود، به همین خاطر برای پیشگیری از وقوع این پدیده‌ مخرب در جنگل‌ها و مراتع این خطه سرسبز، همکاری و مساعدت آحاد مردم حائز اهمیت و امری بسیار مهم و ضروری است.

وی‌ عنوان کرد: با افزایش دما و خشکی هوا، احتمال وقوع آتش‌سوزی در محیط‌های طبیعی افزایش یافته و رعایت کردن برخی نکات از جمله رها نکردن ته سیگار و پرهیز از رهاسازی زباله در طبیعت، به دلیل اینکه برخی اشیا مانند عدسی عمل کرده و موجب آتش‌سوزی می‌شود، دارای اهمیت بوده و لازم است همگان بر انجام آن اهتمام ورزند.

مسئول روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان تصریح کرد: با توجه به بارش ها و نزولات الهی در سال‌جاری و افزایش دما و خشکی هوا، احتمال وقوع آتش‌سوزی در محیط‌های طبیعی فزونی یافته است.

وی با اشاره به اینکه ضرورت دارد کشاورزان، دامداران، گردشگران و تمام کسانی که در محیط‌های طبیعی و باز، برای فعالیت یا تفریح حاضر می‌شوند، نسبت به رعایت نکات ایمنی اقدام کنند، تاکید کرد: باید از رهاسازی زباله‌ها به‌ویژه انواع بطری شیشه‌ای و پلاستیکی، خرده‌شیشه و اشیا مشابه در داخل طبیعت خودداری شود چراکه این اشیا گاها همانند عدسی ذره‌بین عمل کرده و موجب اشتعال علوفه خشک و مواد قابل اشتعال کف جنگل‌ها و مراتع شده و کانون‌های آتش در مناطق ایجاد می کند.

فتاحی افزود: توصیه می شود که گردشگران به‌هیچ‌وجه در داخل طبیعت آتش روشن نکرده و در مواقع ضروری از اجاق سیار استفاده کرده و یا در سطوح بدون پوشش گیاهی اجاق مستقر و اطراف اجاق را با سنگ محصور کنند..

 وی اضافه کرد: پس از اتمام استفاده از آتش، از خاموش شدن آن اطمینان حاصل کرده و هیچ‌گاه خاکسترهای اجاق را رها نکنند، بلکه می‌توان با ریختن آب یا مدفون کردن خاکسترها با خاک از خاموش شدن کامل آتش مطمئن شد.

مسئول روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان از مردم خواست از پرت کردن ته سیگار یا چوب‌کبریت استفاده‌شده در طبیعت و مکان‌های مستعد آتش‌سوزی به‌ویژه در حاشیه راه‌ها و جاده‌ها خودداری کرده و بهره برداران روستایی از سوزاندن بقایای محصولات کشاورزی در مزارع به طور جدی خودداری کنند. همچنین از آتش و مشعل به‌عنوان منبع روشنایی در مراتع  به‌ویژه در هنگام راهپیمایی‌های شبانه استفاده نشود و از بازی کودکان با آتش به‌ویژه در مناطق با پوشش گیاهی مناسب جلوگیری گردد.

فتاحی توصیه کرد: در صورت بروز آتش‌سوزی درعرصه های منابع طبیعی (بنا به هر دلیلی)، ضمن تماس با شماره ۱۵۰۴  بلافاصله با رعایت مسائل ایمنی نسبت به خاموش کردن آن اقدام و تا حضور نیروهای کمکی ویژه اطفاء حریق محل را ترک نکنند.