درگفتگو با بانوان همدانی مطرح شد؛

زنانگی، حلقه مفقوده تفریح بانوان

دست خالی همدان از برنامه موثر برای تامین نیازهای اختصاصی زنان

قدیم‌ترها که هم امکانات کم بود و هم زنان حضور اجتماعی چندانی نداشتند، تفریحات زنان هم کمتر و حتی در حد صفر بود به گونهای که غالباً تفریح زنان در گذشته با کار همراه می‌شد مثل انجام کارهای خانه به همراه زنان همسایه (سبزی پاک کردن، پختن آش، رب درست کردن و غیره ) که زنگ تفریح خانم‌ها در میانه کارهای خانه بود شاید بهترین حالتش مشغول شدن به کارهای هنری مثل گلدوزی، سوزن دوزی، بافتنی و غیره بود؛ که البته یادگیری این‌ها هم معمولاً در دوران نوجوانی اتفاق می‌افتاد.

البته شاید در گذشته به دلیل گسترده بودن خانواده‌ها در قیاس با «خانواده هسته‌ایِ امروز»، پویا بودن محلات و ارتباطات مستمرِ عاطفی و عمیق زنان یک محله با یکدیگر، نیاز زنان به تفریح به اندازه امروز نیازمند بحث و پیگیری نبوده و این نیاز در دل این تعاملات و اقدامات هر چند ساده، اما دسته‌جمعی آن‌ها تامین می‌شد.

از طرفی سبک معماریِ انسان‌محور خانه‌ها در قدیم در مقابل معماریِ سرمایه‌محورِ امروز و حضور بخشی از طبیعت در حیاط خانه‌ها، خود نشاطی همیشگی برای زنان از قشرها مختلف را تامین می‌کرد به گونه‌ای که حتی زنان بخش زیادی از زمانشان رابه منظور تفریح درحیاط خانه‌ها صرف می‌کردند.

اکنون اما جریان بی‌رحم و شتابزده فناوری، همه آن امتیازات را از زن امروز و خانواده‌اش ربوده و این زنان هستند که نیاز به تفریح را با پاساژ‌گردی، حضور افراطی در آرایشگاه‌ها، صفحات مجازی و... جبران می‌کنند و قطعاآفت‌های این نوع تفریحات کاذب که فقط فرصت‌ها را می‌سوزاند بیش از منافع آن است درحالیکه تفریح وقتی کارکرد درست خود را دارد که مقدمه و زمینه‌ساز تلاش بیشتر و موفقیت روزافزون باشد اما آنچه امروز درجامعه می‌بینیم تفریحاتی کمتر مفید است با توجه به اهمیت موضوع مناسب دیدیم با تعدادی از بانوان همدانی از اقشار مختلف گفت‌وگویی داشته باشیم و از نگاه آن‌ها موضوع تفریح بانوان به ویژه بانوان همدانی را بررسی کنیم

مادر53 ساله همدانی که در محله منوچهری یک کارگاه سبزی خردکنی هم دارد در واکنش به موضوع تفریح زنان و لوازمی که باید برای آن فراهم باشد،گفت: کدام تفریح ما آن‌قدر گرفتاریم که وقتی برای تفریح نداریم.

محبوبه اکبری با تاکید براینکه دو پسر جوان و نوجوان و یک دختر دارد،اذعان کرد: من از صبح تا شب درحال تلاش برای رفع نیازهای آن‌ها برای رفتن به مدرسه و باشگاه و غیره هستم.

وی درپاسخ به این سوال که آیا همدان زیرساخت تفریحی برای حضور زنان دارد با بیانی بسیار ساده و دلنشین به مناطق تفریحی، تاریخی و طبیعی همچون گنجنامه، گنبد علویان و سراب گیان اشاره کردو افزود: این مناطق تفریحی در همدان وجود دارد اما من وقت رفتن به آن‌ها را ندارم.

اکبری با بیان اینکه حتی امسال عید هم جایی برای تفریح نرفتیم، اذعان کرد: با گرم شدن هوا طی چند روز گذشته یک بار شب غذا درست کردم وهمراه خانواده به پارک رفتیم.

در ادامه دیگر بانوی جوان همدانی که مادر 3 دختر نیز هست با بیان اینکه همدان دارای اماکن تفریحی و پارک‌های عمومی زیادی است اما متاسفانه نوع خدماتی که دراین اماکن و پارک‌ها ارائه می‌شود در نقاط مختلف یکسان نیست یعنی فضاسازی و درعین حال خدمات ارائه شده در مناطق پایین شهر با مناطق بالای تفاوت بسیاری دارد،گفت: مسئله بعد مشکلات فرهنگی است که دراین اماکن برای خانواده‌های مذهبی مشکل‌ساز شده یعنی من با داشتن سه دختر به راحتی نمی‌توانم در اماکن عمومی برای تفریح حاضر باشم زیرا بدحجابی و سگ‌گردانی و سیگار کشیدن دختران و پسران نوجوان و دوستی دخترهاو پسرها امروز در این مراکز به یک کاری عادی بدل شده و همین مسائل سوالات بسیاری را در ذهن دخترانم ایجاد کرده و یقینا برایشان ایجاد مسئله می‌کند.

وی از نبود اماکن تفریح و ورزشی ویژه برای زنان درشهر همدان گلایه کرد و گفت: من 10 سال در قم زندگی کردم حال آنکه درآن شهر نه تنها پارک بانوان که حتی نگهبان آن زن بود بلکه استخرهای و امکان ورزشی خاصی برای خانم‌ها به صورت بسیار شکیل فراهم بود اما در شهر همدان تنها یک پارک بانوان وجود دارد که نه تنها درآن به لحاظ اشرافیت یک زن احساس امنیت نمی‌کند بلکه درآن هر روز کارگران مرد مشغول کار هستند.

کاکاخانی با تاکید براینکه وجود زیرساخت‌های تفریحی ویژه بانوان امروز در شهرها یک الزام و نیازاست تشریح کرد: من به شخصه به عنوان یک زن مقید و مذهبی علاقه خاصی به اسکیت‌سواری و دوچرخه‌سواری دارم در شهری همچون همدان این امکان برایم فراهم نیست که برای یک ساعت بتوانم با کمتر کردن حجابم( مثلا برداشتن چادر ) به ورزش مورد علاقه‌ام بپردازم این درحالی است که ما مذهبی‌ها همواره متهم به خشک بودن یا تعصبات بی‌جا هستیم اما مسئله اینجاست که اینگونه نیست بلکه واقعا فضا برای رفع نیاز ما در جامعه پیش‌بینی نشده است.

دیگر بانوی جوان همدانی نیز که ساکن مریانج است با بیان اینکه همسرم دوست ندارد من در بیرون از منزل کار کنم پس به ناچارکل روز را در خانه سپری می‌کردم،گفت: درنبود زیرساخت تفریحی و ورزشی در شهر ان‌قدر حوصله ام سر میرفت که دیگر تصمیم گرفتم با دختران به مدرسه آن‌ها رفته و خود را در مدرسه مشغول کنم به‌طوریکه امروز بخشی از کارهای معاونت پرورشی مدرسه را به صورت داوطلبانه انجام داده و درعین حال نماینده والدین در انجمن اولیا و مربیان هستم.

خانم ف- و با بیان اینکه طی سال تحصیلی از صبح تا ظهر با دخترانم در مدرسه هستم به طوریکه خواهرم می‌گوید تو جای مربی پرورشی را در مدرسه بدون گرفتن حقوق پر کرده‌ای، اذعان کرد: باتعطیل شدن مدرسه مجبورم برای گذران وقت به همراه تعدادی از مادران همکلاسی‌های دخترانم به صورت دوره‌ای درپارک محله قرار بگذاریم که البته این کارمان وجه خوبی در ملا عام ندارد و خودمان هم راضی به آن نیستم اما از آنجا که جای خاصی برای تفریح خانم‌ها و دورهمی پیش‌بینی نشده پس ناچاریم از پارک‌های عمومی‌ استفاده کنیم.

با نگاهی گذرا باید گفت تفریح شامل فعالیت‌هایی است که معمولا به طور اختیاری و داوطلبانه به خاطر لذت و رضایتی که به دنبال دارد، انتخاب می‌شود، تفریح علاوه بر این که استرس را کم می‌کند و به انسان آرامش می‌دهد، خنثی کننده مشکلات نیز هست و به حل مشکلات و گذران بهتر زندگی کمک می‌کند.

تفریح و گذراندن اوقات فراغت به شیوه فعالانه و سالم، به داشتن خُلق مثبت افراد کمک بسیاری می‌کند و علاوه بر القای خُلق مثبت و احساس آرامش و شادی، به سازگاری بهتر اشخاص با محیط اطراف و داشتن جامعه سالم‌تر می‌انجامد و به این ترتیب بهداشت روان نیز شکل می‌گیرد. با این تفاسیر، با برنامه‌ریزی و تدبیر برای ایجاد تفریح و سرگرمی برای زنان، به سلامت روان آنان کمک خواهد شد.

مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد گروهی از زنان در جامعه ما به دلیل شرایط اجتماعی که دارند تفریح و سرگرمی‌ را نمی‌شناسند و درباره‌اش فکر هم نکرده‌اند؛ از این رو خود را غرق در خدمت‌رسانی به خانواده می‌کنند یا با کار بیرون از خانه و یا چنانکه گفته شد مشاغل خانگی تمام وقت خود را پر می‌کنند این درحالی است که این قشر از زنان بخش اعظمی از جامعه را تشکیل داده وصد البته تربیت و رشد نیم دیگر جامعه را برعهده دارند در چنین شرایطی، سلامت روانی زنان و آرامش خیال و ایفای صحیح نقش اجتماعی‌شان، اهمیت ویژه‌ای دارد.

جامعه شهری همدان به دلیل وجود مشکلات مختلف جمعیتی، فرهنگی، معیشتی وغیره بیش از پیش به وجود خانواده‌های محکم، همدل و طبیعتا مادران سالم و شاد نیازمند است. زمانی که زنان به حدی کافی تفریح نداشته باشند تا بتوانند روحیه خود را تقویت کنند، ارتباطشان با اعضای خانواده دچار اختلال می‌شود و از حالت کارآمدی در می‌آید. همین موضوع باعث می‌شود که خانواده در طول زمان جذابیت چندانی برای اعضا نداشته باشد و جمع‌های بیرون از خانواده یا حضور در فضای مجازی جذابیت بیشتری پیدا کند. در این شرایط خانواده بستری برای شاد شدن، گفت‌وگو و ارتباط ندارد و شادی، هیجان و نشاط کمرنگ شده و همین دلیل موجب از هم پاشیدگی و انفعال خانواده می‌شود. در این میان باید به این نکته توجه کرد که ادارات و نهادهای متولی حوزه فرهنگ و امور اجتماعی کمترین توجه را به حوزه زنان دارند حتی با وجود مدیرکل امور بانوان در استانداری و مشاوران امور بانوان در ادارات شاهد توجهی اندک به نیازهای بدیهی و اختصاصی این قشر که تشکیل‌دهنده نیمی از اجتماع هستند را شاهد هستیم