|
«مجبور شدم از کارم استعفا بدم چون قبول نمی‌کنند با یک بچه شش ماهه دورکاری بگیرم!»، «کسی رو ندارم تا از دختر 4 ساله‌ام مراقبت کند و باید هرماه نصف حقوقم را هزینه مهد بدم.»، «برای یک بچه هم با این شرایط به زور می‌تونم مادری کنم، چه برسه به اینکه دوباره بخوام مادر بشم!» این بخشی از گلایه‌های مادرانی است که با چالش‌های حذف دورکاری رو به رو هستند. علی‌رغم مخالفت بسیاری از شرکت‌ها با دورکاری مادران انسیه خزعلی امروز 26 خرداد 1403 اعلام کرده است که قانون دورکاری مادران دارای فرزند خردسال برای همه مادران شاغل چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی، قابل استفاده است اما «مدیران بخش خصوصی در برابر قانون دورکاری مادران دارای فرزند خردسال مقاومت می‌کنند.»
آیین‌نامه دورکاری سال ۱۳۸۹ براساس تصمیم هیات دولت مصوب شد. در این مصوبه آمده است که در صورت وجود چند کارمند واجد شرایط متقاضی دورکاری، مادران باردار یا دارای فرزند کمتر از شش سال و معلولین از اولویت برخوردار خواهند بود.
بر اساس آخرین آمارها، از ۲۳ میلیون نفر شاغل در کشور زنان سهم 13 درصدی از اشتغال را به خود اختصاص داده‌اند. یعنی نزدیک به ۴ میلیون نفر از زنان ایران شاغل هستند. همچنین آمارها نشان می‌دهد بیش از 77 درصد زنان یا بیش از 3 میلیون نفر از آنها در بخش خصوصی مشغول به کارند.از طرفی آمارهای غیررسمی بیانگر این است که بخش‌های خصوصی کمتر امتیازاتی مانند، دورکاری، کاهش ساعت کاری و مرخصی زایمان برای مادران قائل هستند و میل به فرزندآوری در زنان شاغل کاهش یافته است.
کارشناسان معتقدند که با جامعه‌ای رو به رو هستیم که زنان خواهان فعالیت در عرصه‌های شغلی، اقتصادی و اجتماعی هستند. برخی از خانم‌ها علاقه دارند که شاغل باشند و برخی دیگر به درآمد آن نیاز دارند و شرایط حکم می‌کند که مشغول به کار باشند. بنابراین وقتی قوانین حمایتی مناسب وجود نداشته باشد خانم‌ها به نداشتن فرزند روی می‌آورند و معمولا ترک شغل کمتر اتفاق می‌افتد و درنهایت به کاهش فرزندآوری منجر می‌شود.
جامعه‌شناس عالیه شکربیگی معتقد است که تسهیلاتی مانند دورکاری منجر می‌شود که ادارات و شرکت های خصوصی سخت‌تر نیروی کار زن پذیرش کنند و در نهایت «دورکاری می‌تواند به حذف زنان از سطح مدیریت و پست‌های سازمانی منجر شود.» اما فعال حوزه زنان فرشته روح‌افزا معتقد است که دورکاری زمینه مشارکت بیشتر زنان را در عرصه اقتصادی فراهم می‌کند. چرا که «نیروی دور کار به دلیل حذف هزینه‌های جانبی برای کارفرما مقرون به صرفه است و از طرف دیگر بانوانی که اولویت‌شان خانه و خانواده است با مهیا بودن شرایط دورکاری به عرصه اشتغال و فرزندآوری وارد خواهد شد.»
کارشناسان معتقدند اگر کیفیت و کمیت کار بانوان در زمان دورکاری به اندازه زمان حضورشان در محیط کار باشد مدیران تصمیم‌گیرنده همکاری بیشتری با بانوان خواهند داشت. همچنین دولت نیز برای تحقق سیاست های قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، باید به توسعه مهدکودک در ادارات و تسهیل فرایند دورکاری زنان اهتمام ویژه داشته باشد. باید قوانین تکمیلی برای مرخصی زایمان و مرخصی والدینی، کاهش ساعت کاری مادران با شرایط خاص، تدوین شود. همچنین برای اجرایی شدن این قوانین، خصوصا در بخش‌های خصوصی، نظارت جدی صورت بگیرد. در کنار همه این اقدامات فرهنگ‌سازی این موضوع که اشتغال بانوان منافاتی با فرزند آوری آنها ندارد هم تاثیرگذار است.
|
