اسلواکی؛ سرزمین نویسنده‌ای جهانی با تبار ایرانی

«شاهین‌ها» یا نمایندگان، قهرمانی در جام اِسی لَشیْون (جام اروپای میانه) در سال 1998 را تجربه کرده است. آبی و سفید جامگان اسلواکی تا سال 1994 در قالب تیم «چکسلواکی» فعالیت می‌کرد و بعد از تجزیه سیاسی و در نتیجه تشکیل دو کشور «جمهوری چک» و «اسلواکی» فوتبال اسلواکی نیز مستقل شد.

بهترین نتیجه تاریخ فوتبال اسلواکی به صورت مستقل، صعود به مرحله یک‌هشتم نهایی جام جهانی 2010 است. اسلواکی سابقه صعود به جام ملت‌های اروپا 2016 و جام ملت‌های اروپا 2020 و همچنین المپیک 2000 سیدنی را دارد.

مارک همشیک، بازیکن فعلی تیم گوتنبرگ سوئد که سابقه بازی در ناپولی ایتالیا را دارد، با 126 بازی ملی و 26 گل ملی در این زمینه در اسلواکی رکورددار است.

*اسلواکی در آستانه تاریخ سازی، حذف شد

شاگردان فرانچسکو کالتسونا ایتالیایی در دیدار نخست با یک گل، بلژیک را با همه ستارگانش شکست دادند. اما 2 بر یک مقابل اوکراین نتیجه را واگذار کردند و با تساوی یک بر یک مقابل رومانی با 4 امتیاز و در گروه 5 رقابت‌ها که همه تیم‌ها 4 امتیازی بودند به عنوان تیم سوم مسابقات به دور حذفی صعود کردند تا به مصاف انگلیسی‌ها بروند. اسلواکی در مرحله یک هشتم در حالی که تا دقیقه 90 بعلاوه 5 از انگلیس پیش بود با گل زیبا و برگردان جود بلینگام بازی به وقت‌های اضافه کشیده شد و گل کاپیتان هری کین با نتیجه 2 بر یک اسلواکی را از گردونه رقابت‌ها حذف کرد.

یورو 2024 (EURO 2024) هفدهمین دوره رقابت‌های جام ملت‌های اروپا محسوب می‌شود. این بازی‌ها از تاریخ 24 خرداد 1403 تا 22 تیر 1403 به میزبانی آلمان در حال برگزاری است.

*جمهوری اسلواکی کشوری در اروپای مرکزی

جمهوری اسلواکی کشوری محصور در خشکی در اروپای مرکزی است. جمعیت آن حدود 5٫4 میلیون نفر و پایتخت آن براتیسلاوا است. شهر براتیسلاوا حدود 413 هزار نفر جمعیت دارد. واحد پول این کشور یورو است. زبان رسمی آن زبان اسلوواک (اسلووِنچینا یا اسلووِنسکی یازیک) است که یک زبان هندواروپایی و از خانواده زبان‌های اسلاوی است. در اول ژانویه سال 1993 حدود 2 سال پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، این کشور با جدایی از جمهوری چک کنونی که روی هم رفته، کشوری به نام چکسلواکی را تشکیل می‌دادند مستقل شد. جمهوری چک نیز استقلال یافت.

این کشور از غرب با جمهوری چک و اتریش، از شمال با لهستان، از شرق با اوکراین و از جنوب با مجارستان هم‌مرز است. تاریخ استقلال این کشور 1 ژانویه 1993، از چکسلواکی است. اسلواکی در سال 2004 به اتحادیه اروپا و در 1 ژانویه 2009 به منطقه یورو پیوست. اسلواکی همچنین عضوی از سازمان تجارت جهانی، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه و سازمان ملل متحد است.

اسلواکی به همراه اسلوونی، استونی، لتونی و لیتوانی تنها کشورهای کمونیست سابق هستند که اکنون هم‌زمان عضو اتحادیه اروپا، منطقه یورو، منطقه شنگن، و سازمان ناتو هستند.

*نویسنده اسلواکی با تبار ایرانی

سلست ریزوانا باکینگهام (متولد 3 مه 1995) خواننده، ترانه سرا، بازیگر و نویسنده اهل کشور اسلواکی با تبار سوئیسی، آمریکایی است. همچنین وی به چند زبان مختلف مسلط است.

با کینگهام در شهر زوریخ متولد شد از والدینی با پیشینه فرهنگی متفاوت. پدرش، توماس، یک آمریکایی با نژاد ایرلندی، بریتانیایی بود. مادرش، زرین، از تبار روسی، ایرانی بود. گذشته از اینها خود سلست شهروند سوئیس محسوب می‌شود اما اوایل کودکی خود را در آلاسکا گذرانده است.

*اولگا مورنا، نویسنده ادبیات کودکان و نوجوانان

مارگیتا فیگولی (2 اکتبر 1909 – 27 مارس 1995) که پس از ازدواجش با نام مارگیتا شوستروا و با نام مستعار اولگا مورنا شناخته می‌شود) نثرنویس، مترجم و نویسنده ادبیات کودکان و نوجوانان اهل کشور اسلواکی بود.

*نماینده پیشرو ادبیات واقع گرایانه در چکسلواکی

فرانیو کرای (9 مارس 1903 – 3 ژانویهٔ 1955) شاعر، رمان نویس و سیاستمدار اهل اسلواکی بود که نماینده پیشرو ادبیات واقع گرایانه سوسیالیستی در چکسلواکی بود.

*نویسنده‌ای که یک سیاره کوچک به افتخار او نامگذاری شده است

لودمیلا پودیاوورینسکا (26 آوریل 1872–2 مارس 1951) نویسنده، نویسنده کودکان، و شاعر اهل اسلواکی بود. او اولین شاعر زن مهم کشورش شناخته می‌شد، اما بیشتر به خاطر کتاب‌های کودکانش شهرت داشت. یک سیاره کوچک به افتخار او نامگذاری شده‌است.

*بلاژکووا، روزنامه‌نگار و نویسنده کودکان

یارُسلاوا بلاژکووا (15 نوامبر 1933 – 20 فوریهٔ 2017) نویسنده، روزنامه‌نگار و نویسنده کودکان اهل کشور چکسلواکی بود. او در جمهوری چک کنونی به دنیا آمد، ابتدا دبیرستان را در پراگ گذراند اما تحصیلات خود را در براتیسلاوا به پایان رساند. پس از تحصیل در بخش فلسفی دانشگاه کمنیوس براتیسلاوا، در سال 1954 به عنوان روزنامه‌نگار و نویسنده آزاد مشغول به کار شد. در اوایل دهه 1960، او یکی از مهم‌ترین همکاران مجله Mladá Tvorba، یک مجله ادبی برای جوانان شد. او همچنین یکی از اعضای اصلی گروه موسوم به نسل 56 از نویسندگان جوان بود که داستان‌های کوتاه بدیع را در مجله‌های مختلف منتشر می‌کرد که به سبک محاوره‌ای با مضامین کنایه‌آمیز نوشته می‌شد. پس از تهاجم شوروی به چکسلواکی در سال 1968، او به کانادا مهاجرت کرد و در تورنتو ساکن شد.

*نویسنده‌ای با 6 نام مستعار

آنا لاتسکووا زورا (7 اوت 1899 – 8 سپتامبر 1988) نویسنده اهل اسلواکی بود. او کتاب‌هایش را با نام‌های مستعار زورا-لاکوا، عمه زورا، زورا و لاکوا-زورا منتشر می‌کرد. او در موشوفتسی به دنیا آمد. وی ابتدا به عنوان کارمند بانک کار می‌کرد، اما پس از آن کاملاً خود را وقف کار ادبیات کرد که در طول جنگ جهانی اول شروع کرده بود.

*نویسنده رمان «رودخانه‌های بابل» و «دهکده چوبی»

پیتر پیشجانک (28 آوریل 1960 – 22 مارس 2015) نویسنده اهل کشور اسلواکی بود. اولین رمان کامل او به نام «رودخانه‌های بابل» در سال 1991 (به زبان انگلیسی در سال 2007، ترجمه پیتر پترو) منتشر شد. پس از آن دو رمان دیگر، «دهکده چوبی» و «پایان فِرِدی»، که در کنار هم یک سه‌گانه تشکیل می‌دهند، دنبال شد.

*مؤسس اولین ژورنال دنیکای زنان اسلواکی

ترزیا وانسووا (18 آوریل 1857 – 10 اکتبر 1942) نویسنده، شاعر، و ویراستار اهل اسلواکی بود. او که شعر را به آلمانی و اسلواکی می‌نوشت، اولین ژورنال دنیکای زنان اسلواکی را تأسیس کرد و به نوشتن نمایشنامه‌ها و رمان‌ها ادامه داد. او به خاطر رمانی که در سال 1889 نوشت و برای دختران مناسب به نظر می‌رسید، بسیار مشهور شد.

*سایر نویسندگان و اهالی ادبیات اسلواکی

یان پونیچان (15 ژوئن 1902 – 25 فوریهٔ 1978) نویسنده، نمایشنامه‌نویس، شاعر، مترجم و وکیل اهل اسلواکی بود.

یوزف سیگر-رونسکی (23 فوریه 1896 – 13 ژوئیه 1960) نویسنده اهل کشور اسلواکی بود.

پاوُل رانکُو (16 سپتامبر 1964 –) نویسنده اهل کشور اسلواکی است.

لادیسلاو منیاچکو (29 ژانویهٔ 1919 – 24 فوریهٔ 1994) نویسنده، روزنامه‌نگار، و شاعر اهل اسلواکی بود. او در جریان جنگ جهانی دوم در جنبش پارتیزانی اسلواکی شرکت کرد. پس از جنگ، او ابتدا از حامیان سرسخت رژیم کمونیستی چکسلواکی و یکی از برجسته‌ترین روزنامه نگاران آن بود. با این حال، او که سرخورده شده بود، به منتقد سرسخت رژیم تبدیل شد و به همین دلیل تحت تعقیب و سانسور قرار گرفت. در پاییز 1967 او به عنوان اعتراض به موضع چکسلواکی در طول جنگ شش روزه به اسرائیل رفت، اما بلافاصله پس از آن به چکسلواکی بازگشت.

زوزکا ازگوریشکا (3 آوریل 1900 – 24 سپتامبر 1984) نویسنده، نمایشنامه‌نویس و مترجم اهل اتریش-مجارستان (اسلواکی کنونی) بود.

پیتر ییلمنیتسکی (18 مارس 1901 – 19 مارس 1949) نویسنده، روزنامه نگار، سیاستمدار کمونیست و آموزگار اهل کشور اتریش-مجارستان بود.

آندری ژارنو (19 نوامبر 1903 – 16 مارس 1982) زبان‌شناس، مترجم، شاعر، نویسنده، و پزشک اهل اتریش-مجارستان (امروزه اسلواکی) بود. او به عنوان یک پزشک، عضو هیئت بین‌المللی بود که در مورد جنایات ارتکابی توسط مقامات شوروی در کاتین (1943) تحقیق می‌کرد. پس از سال 1945 مورد آزار و اذیت قرار گرفت و به زندان افتاد. از سال 1952 او به اتریش، ایتالیا و ایالات متحده آمریکا نقل مکان کرد.

اسوتوزار هوربان وایانسکی (16 ژانویهٔ 1847 – 17 اوت 1916) نویسنده، منتقد ادبی، سیاستمدار، روزنامه‌نگار، شاعر، وکیل، و حقوقدان اهل اسلواکی بود. او پسر یوزف میلسلاو هوربان بود.

اشتفان ژاری (19 سپتامبر 1918 – 25 اوت 2007) زبان‌شناس، مترجم، شاعر، نویسنده، و روزنامه‌نگار اهل چکسلواکی بود. او نویسنده غزل‌های اروتیک، اشعار میهنی و ضد جنگ و نثر خاطره انگیز بود. وی عمدتاً ادبیات فرانسه را ترجمه می‌کرد.

لاتسو نووُمِسکی (27 دسامبر 1904 – 4 سپتامبر 1976) شاعر، نویسنده، روزنامه‌نگار و سیاستمدار کمونیست اهل کشور اسلواکی بود. نوومسکی عضو گروه DAV بود. پس از جنگ جهانی دوم او کمیسر آموزش و فرهنگ چکسلواکی سوسیالیستی بود. او که یک سیاستمدار برجسته چکسلواکی بود، در دهه 1950 تحت تعقیب قرار گرفت و بعداً در دهه 1960 اعاده حیثیت شد.

هوگلین گاولوویچ (12 نوامبر 1712 – 4 ژوئن 1787) یک کشیش اهل اسلواکی بود که نوشته‌های مذهبی، اخلاقی و آموزشی به زبان عامیانه معاصر اسلواکی غربی نوشت و نماینده برجسته ادبیات باروک در اسلواکی بود.

*براتیسلاوا، کتابخانه تحقیقاتی دولتی جهانی

کتابخانه دانشگاه براتیسلاوا (ULB) قدیمی‌ترین کتابخانه در اسلواکی است. این کتابخانه در سال 1919 در براتیسلاوا تأسیس شد. امروزه این کتابخانه بزرگ‌ترین و پربازدیدترین کتابخانه در اسلواکی می‌باشد و یک کتابخانه تحقیقاتی دولتی جهانی به‌شمار می‌آید.

کتابخانه‌ای که با کتابخانه‌ها و مدارس یونسکو در سراسر جهان همکاری می‌کند

همکاری با سایر کتابخانه‌ها در مقیاس ملی و بین‌المللی بخشی طبیعی از مأموریت ULB از همان ابتدا بود. از سال 1970، ULB عضو انفرادی فدراسیون ایفلا است. از سال 1997 عضو مرتبط کنسرسیوم CERL شد. از سال 1990 به عضویت LIBER در آمد. در سال 1950 کتابخانه سپرده سازمان ملل در ULB افتتاح شد. در سال 1957 کتابخانه سپرده یونسکو و از سال 1994 مرکز ملی یونسکو جزء لاینفک کتابخانه است. این سازمان از نزدیک با کتابخانه‌های یونسکو در سراسر جهان، مدارس مرتبط با یونسکو همکاری می‌کند و همچنین فعالیت‌های کمیته ملی برنامه یونسکو حافظه جهان را تضمین می‌کند. در سال 1997 ULB به پروژه ISSN یونسکو برای شناسایی سریال‌ها و سایر منابع مستمر ملحق شد و آژانس ملی ISSN را برای اسلواکی در محل خود تأسیس کرد.

*کتابخانه‌ای که مقر مرکز اطلاعات شورای اروپا است

در سال 2004 پس از پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا و ناتو، ULB کتابخانه سپرده گذاری ناتو را افتتاح کرد.

در سال 1997 مرکز مطالعات آمریکایی به دلیل تماس نزدیک و همکاری با آژانس USIS در براتیسلاوا، که به عنوان پایه ای برای InfoUSA امروزی، یک کتابخانه و مرکز اطلاعات، کار می‌کرد، در کتابخانه شروع به کار کرد. در سال 2004 مجموعه جداگانه ای اختصاص داده شده به ادبیات روسی در ULB ایجاد شد و مرکز مطالعات روسیه تأسیس شد.

در می‌2005 کتابخانه اتریش در ULB به ابتکار سفارت اتریش راه اندازی شد.

در سال 2006 مرکز قلم اسلواکی تصمیم گرفت مجموعه کتاب‌های خود از کتابخانه جهانی قلم را به ULB اهدا کند.

در سال 2006 کتابخانه چک به عنوان همتای کتابخانه اسلواکی در کتابخانه ملی چک در پراگ راه اندازی شد.

از سال 2006 مجموعه‌های ULB توسط کتابخانه فرانسوی که تحت نظارت سفارت فرانسه در اسلواکی توسعه یافته است غنی شده است.

در سال 2007 مرکز بریتانیا با همکاری نزدیک با شورای بریتانیا با مجموعه وسیعی از ادبیات بریتانیا که عمدتاً بر آموزش زبان انگلیسی متمرکز بود افتتاح شد. مقر مرکز اطلاعات شورای اروپا نیز در کتابخانه است.