یکم شهریور، فرصتی برای معرفی همدان تمدن‌خیز

این سنت متداول انسان‌ها است که موضوعات مهم را با تعیین مکان‌ها، نشان‌ها و روزها، یادآوری کرده و بزرگ می‌دارند و هرچقدر گستره نفوذ مفهومی و اثرگذاری آن بیشتر باشد، قطعاً از اهمیت بیشتری برخوردار است؛ تعیین روز مخصوص برای شهرها هم از این جهت بوده و فرصتی است که اهالی آن شهر برای تذکر به خود و معرفی به مردم جهان، داشته‌ها و میراث خود را پیش چشم دنیا قرار داده و مرور کنند.

در این میان یک شهریور، روز بزرگداشت بوعلی‌سینا و روز شهر همدان است؛ همدانی که با گذشته غنی جایگاه خاصی در تمدن‌‌سازی و شهرنشینی دارد. اگر بخواهیم به زبدگی‌های این شهر بپردازیم، باید چندین جلد کتاب تدوین کنیم. همان دانشنامه‌ای که قرار بود تمام جوانب هویتی همدان را جمع‌آوری کرده و برای مردم اکنون و آینده، حفظ کند، اما نیمه‌کاره ماند.

حال برای اینکه تصویر قابل قبولی از برازندگی‌های این شهر ارائه دهیم، به مرور بخشی از سخنان رهبر معظم انقلاب بسنده می‌کنیم که فرمودند: «همدان مرکزِ نخستینِ تمدنِ کشورِ ما است و از همه‌ بخش‌های گوناگون تمدن‌خیز کشور، ازلحاظ تاریخی جلوتر است. بنده در یک صحبتی در همدان، چند سال قبل از این، [این مطالب را] با جزئیات بیشتری عرض کردم، نمی‌خواهم حالا تکرار کنیم، لکن وارد جریان تاریخ که می‌شویم، [می‌بینیم] همدان مرکز علم، مرکز دین، مرکز جهاد، مرکز هنر، مرکز همه‌ِی ارزش‌های تمدنی کشور محسوب می‌شود؛ یعنی در طول تاریخ که نگاه می‌کنیم، این خصوصیات را در همدان مشاهده می‌کنیم، این‌ها همه امتیاز است.» این چند جمله به‌خوبی گویای جایگاه شهر همدان در طول تاریخ است که باید آن را قدر بدانیم و بر صدر نشانیم؛ حداقل در روز همدان برنامه‌هایی درخور شأن این شهر و این مردم داشته باشیم.

مع‌الاسف، آنچه طی این سال‌ها در قالب برنامه‌های بزرگداشت روز همدان اجرا می‌شود، به‌جز چند دورهمی محدود مسئولان، چیزی نیست و نه‌تنها برای مشارکت مردم و تقویت هویت بومی آن‌ها کاری نمی‌شود، بلکه بسیاری از شهروندان اصلاً باخبر نشده و نمی‌شوند که یکم شهریور، روز همدان است؛ چراکه اصلاً نگاه عمیقی به این موضوع با توجه به کارکردهای تعیین روز همدان، وجود نداشته و همین که چند جلسه و گردهمایی مختصر برای تکمیل گزارش عملکرد باشد، کافی است. غافل از اینکه باید هم از فرصت نام‌گذاری یکم شهریورماه استفاده و هم هویت شهروندی در میان همدانی‌ها تقویت شود؛ همچنین با برنامه‌های ملی و بین‌المللی حداقل در حد برگزاری مراسم در چهار شهر خارجی که خواهرخوانده همدان هستند، به تقویت جایگاه شهر همدان در فضای بین‌المللی کمک کنیم، به‌ویژه اکنون که هگمتانه ثبت جهانی شده و فرصت منحصربه‌فردی برای معرفی داشته‌های این شهر تمدن‌خیز فراهم شده است.