کد خبر : 87617
تاریخ : 1403/7/28
گروه خبری : جامعه

پیوند دالان‌ها در روستای بدون کوچه ایران


مسافتش از شهرکرد 52 کیلومتر است و با مساحتی نزدیک به 30 هزار متر مربع، سالانه میزبان گردشگران زیادی است، روستای یاسه‌چای از توابع شهرستان سامان چهارمحال‌وبختیاری را می‌گویم، روستایی که به روستای بدون کوچه ایران شناخته می‌شود، این روستا به دلیل وجود دالان‌های قدیمی و کوچه‌های سرپوشیده دارای یک بافت معماری خاصی است، معماری متفاوت و ویژه که روستای یاسه چاری را به عنوان روستای گردشگری تبدیل شده است.
کم بودن زمین برای احداث خانه‌های مسکونی بیشتر موجب شده است که کوچه‌ای در این روستا به چشم نیاید و مردم برای اینکه بتوانند از زمینی که در اختیار دارند، حداکثر استفاده را ببرند از روی سر پوش کوچه‌ها که به حالت دالان است، به عنوان سکونت‌گاه استفاده می‌کنند.
معماری این روستا روش‌هایی از ساخت‌وساز را شامل می‌شود که در نوع خود کم‌نظیر است، از خصوصیات مهم بافت روستا، نوع خانه‌ها و نحوه قرارگیری آن‌ها با معماری خاص روی دامنه‌های پرشیب است.
کوچه‌های این روستا به صورت دالان‌های تو در تو جهت عبور پیاده ایجاد شده که سقف آنها از خشت و به صورت گنبدی شکل است؛ هر دالان به دالان‌های فرعی تقسیم می‌شود، این گونه معبربندی برای عبور و مرور پیاده‌ها در داخل روستا نیز از وضعیت توپوگرافی و قدمت این روستا و شیوه معیشت مردمان آن ناشی شده، این دالان‌ها دارای هوای خنکی بوده که نتیجه به‌کارگیری مصالحی نظیر خشت و گل است.
این روستا به لحاظ اقلیم و طبیعت مساعد، چشم‌اندازهای شگفت‌انگیزی در همه فصول سال دارد و گردشگران، پس از عبور از مسیر مفرح پل زمان‌خان، دالان‌های سبز جاده در حاشیه رودخانه زاینده‌رود، در میان منطقه‌ای بکر و وسیع و وجود انواع درختان گردو، بادام، هلو، انگور، آلوچه، زردآلو، گیلاس و سیب، به این روستای تاریخی می‌رسند و همگونی طبیعت و معماری را به نظاره می‌نشینند.
**یاسه‌چای، روستای هدف گردشگری کشور
علیرضا جیلان، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا می‌گوید: بعضی از روستاهای استان به دلیل جذابیت‌های بصری، اصالت، تاریخ و فرهنگ موجود، توانسته‌اند بافت قدیمی خود را حفظ کنند، سرآقاسید، چالشتر و بروجن از جمله مناطقی هستند که بافت قدمی خود را حفظ کرده‌اند.
وی با اشاره به اینکه روستای یاسه‌چای در نیمه نخست سال، پذیرای گردشگران بیشتری است، می‌افزاید: بافت تاریخی این روستا به دلیل ویژگی ممتاز از جمله نداشتن خیابان و کوچه یکی از روستاهای هدف گردشگری کشور قرار گرفته و یکی از مکان‌های گردش پذیر استان محسوب می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال‌وبختیاری ادامه می‌دهد: برای حفظ و پایداری بناها و جلوگیری از ساخت‌وسازهای غیرمجاز هر ساله از طرف میراث فرهنگی مبلغی برای مرمت جداره‌ای معابر که دارای دالان و خانه‌های در حال تخریب هستند، به مردم روستا پرداخت می‌شود.
وی با بیان اینکه ایجاد اقامتگاه به صورت سبک سنتی و قدیمی در این روستا می‌تواند گردشگران بیشتری را به این روستا جذب کند، تصریح می‌کند: در حال حاضر 102 اقامت‌گاه بوم‌گردی در استان مورد بهره‌برداری قرار گرفته، 125 مورد موافقت اصولی خود را کسب کرده و برای 30 مورد مجوز ساخت صادر شده است.
**یاسه چای تشکیل شده از 9 دالان تو در تو
وحید پیرعلی دهیار روستای یاسه چای در گفت‌وگو با خبرگزاری ایمنا در چهارمحال‌وبختیاری می‌گوید: روستا یاسه چای قدمتی 400 ساله دارد و مردم این روستا مهاجران قشقایی در زمان صفویه اول هستند و به زبان ترکی قشقایی صحبت می‌کنند، همچنین جمعیت این روستا بیش از هزار نفر و شغل اصلی این مردم باغدارای است.
وی می‌افزاید: بخش غربی و اطراف حمام و مسجد، از بخش اصلی این روستا است و کم کم به سمت شرق توسعه یافته، و برای حفظ امنیت روستا و کنترل آمد و شد تنها راه ورود و خروج دروازه شرقی و غربی بوده است.
دهیار روستای یاسه چای ادامه می‌دهد: نام این روستا از دو کلمه ترکی یاسه و چای تشکیل شده، که یاسه به معنای پهن و چای یعنی رودخانه و از آن جهت که در این منطقه عرض رودخانه زاینده رود پهن می‌شود، این نام انتخاب شده است.
وحیدی می‌افزاید: ساختمان‌های روستای یاسه چای به دو بخش جدید و قدیمی تقسیم می‌شوند، که ساختمان‌های جدید در زمین‌های شیب‌دار و ساختمان‌های قدیمی که از خشت و چوب ساخته شده در زمین مسطح شکل گرفته است.
وی عنوان می‌کند: بافت ساختمان‌های این روستا از دو طبقه و یک حیاط مرکزی تشکیل شده که طبقه بالا برای سکونت و طبقه پایین برای انبار و طویله استفاده می‌شده، این روستا از 9 دالان سر پوشیده و تو در تو تشکیل می‌شده که متأسفانه سه دالان آن تخریب شده است.
دهیار روستای یاسه چای بیان می‌کند: در هر دالان ممکن است، یک یا چند وجود داشته باشد و تنها بخش کمی از این دالان‌ها روباز است و به همین جهت به روستا بدون کوچه معروف شده است.
**60 پلاک از اراضی ملی به اهالی روستا یاسه‌چای تحویل داده می‌شود
علی چراغیان، مدیر بنیاد مسکن انقلاب اسلامی شهرستان سامان با بیان اینکه در بافت قدیم این روستا اقدامات توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان انجام می‌شود و تمرکز بنیاد مسکن بر بافت جدید این روستا است، می‌گوید: در بافت جدید روستا 60 پلاک از اراضی ملی در حال آماده‌سازی است و تا پایان مهر سال‌جاری تکمیل و به متقاضیان جهت ساخت مسکن واگذار می‌شود.
وی می‌افزاید: میزان اعتبار برآورد شده برای آماده‌سازی این تعداد اراضی چهار میلیارد و 700 میلیون تومان است و در حال حاضر عملیات خاکبرداری صورت گرفته است.
چراغیان ادامه می‌دهد: در راستای بازسازی و بهسازی مسکن‌های روستایی نیز این نهاد آمادگی دارد تا تسهیلات را به متقاضیان این روستا پرداخت کند.
تغییر الگو غالب ساخت‌وسازها و نوع مصالح و بازسازس واحدهای مرمتی براساس اصول مهندسی و مصالح مورد تأیید یکی از چالش‌های است که این روزها روستای یاسه‌چای با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند و جهت حفظ و نگهداری از این روستای تاریخی باید همه مسئولان و متولیان امر به میدان بیایند و اقدامات لازم در این رابطه انجام دهند.
  لینک
https://sepehrnewspaper.com/Press/ShowNews/87617