|
شهر همدان با برخورداری از مراکز تاریخی، دیدنی، مناظر و چشم‌انداز‌های بسیار زیبا دارای ظرفیت بسیاری برای جذب گردشگر است و هم‌اکنون به‌عنوان پنجمین شهر فرهنگی و توریستی کشور شناخته می‌شود به طوری که طی یک دهه گذشته گردشگری به‌عنوان یکی از منابع مهم اقتصادی و عاملی مؤثر در توسعه این شهر قلمداد شده و سعی بر آن بوده که همدان به‌عنوان شهر گردشگرپذیر معرفی شود؛ بنابراین ایجاد زیرساخت‌های جذب گردشگر همچون راه‌سازی، راه آهن، هواپیما، هتل و غیره در این شهر رونق گرفته و سرمایه‌گذاران مختلفی برای فعالیت در این عرصه جذب شده‌اند اما سؤال این است که آیا معنای واقعی گردشگری ما پایدار بوده و با محیط زیست سازگاری دارد؟ آیا در مسیر توسعه، گردشگری به‌صورت پایدار دنبال می‌شود؟
یقیناً در پاسخ می‌توان گفت که این توسعه از طریق گردشگری پایدار دنبال نشده به نحوی که امروز دامنه الوند که از آن به‌عنوان ریه‌های شهر یاد می‌شود، از مجموعه دهکده توریستی گنجنامه گرفته تا پایین‌دست و در بلوار ارم، در سیطره هتل‌ها، سوئیت‌ها، رستوران‌ها و مهمانپذیر‌ها قرار گرفته در حالی که طبق تعاریف محیط زیستی ساخت هتل و هر بنای دیگر در منطقه الوند با حفاظت این منطقه منافات دارد، چراکه تجارب موجود مؤید این است که ایجاد جاذبه‌های توریستی برای افزایش حضور گردشگر راه‌های متنوع دارد و نباید برای این موضوع تنها به ساخت هتل و رستوران فکر کرد.
از طرفی توان اکولوژیک و ظرفیت برد این مناطق بسیار محدود است و طی این سال‌ها متأسفانه در اعطای مجوزها به توان اکولوژیک منطقه گنجنامه و عباس‌آباد بی‌توجهی شده اما مسئله این است که متأسفانه طی روزهای اخیر زمزمه‌هایی از احداث یک هتل در بلوار ارم آن هم در نزدیکی ساختمان آتش نشانی به گوش می‌رسد که قابل تأمل است چراکه اگر بخواهیم به بهانه توسعه گردشگری بازهم باری مضاعف بر دوش الوند تحمیل کنیم، یقیناً پیامدهای محیط زیستی بسیاری را برای شهر به‌دنبال خواهدداشت.
پس با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا در این باره با دانش‌آموخته دکتری محیط زیست گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
مهدی ریاحی‌خرم با تأکید بر اینکه یقیناً تصمیم‌سازی برای همه این فعالیت‌ها در چارچوب آن طرح جامعی است که برای شهر همدان تهیه شده و چندین‌بار هم مورد تجدید نظر قرار گرفته گفت: طبیعتاً در احداث چنین سازه‌هایی علاوه بر مقوله معماری و شهرسازی لازم است نقطه نظرات زیست‌محیطی هم مورد توجه قرار گیرد.
وی با ابراز اینکه یقیناً صدور مجوز و در پی آن ساخت بناهایی در قامت هتل‌های چندین‌طبقه و فعالیت آن‌ها قادر است طبیعت بکر این منطقه را به‌مرور از بین ببرد تشریح کرد: این نوع ساخت و سازها از لحاظ دید و منظر شهروندان را از رؤیت زیبایی‌های طبیعی الوند محروم و به لحاظ اکولوژیکی نیز از تبادل جریانات هوایی جلوگیری می‌کند.
وی ادامه داد: مسئله وقتی بغرنج می‌شود که بدانیم در صورت اعطای یک مجوز، راه برای صدور مجوزهای دیگر نیز باز می‌شود، شرایط ما در این مسئله درست بسان دانه‌های تسبیح است که نباید اجازه داد ریسمان آن پاره شود.
دانش‌آموخته دکتری محیط زیست با اشاره به اینکه در این صورت دیگر امکان کنترل محیط زیستی منطقه بسیار دشوار خواهد شد افزود: زین پس به بهانه صدور این مجوز هر روز یک دستگاه، تشکل و ارگان به‌دنبال دریافت مجوز برای ساخت بناهای این‌چنینی خواهد بود.
ریاحی‌خرم با تأکید بر اینکه یقیناً شکل‌گیری این چرخه معیوب عواقب محیط زیستی بسیاری را به‌دنبال خواهد داشت خاطرنشان کرد: بازهم تأکید من مراجعه به طرح جامع شهری است چراکه همه فعالیت‌های شهری در قالب اجرای پروژه‌ها در چهارچوب این طرح علاوه بر لزوم رعایت مسائل مرتبط با نیازهای شهری و شهرسازی طبیعتاً به لحاظ زیست‌محیطی نیز مورد مطالعه قرار گرفته‌اند.
وی در پاسخ به این پرسش که احداث چنین بناهایی در بلوار ارم به‌عنوان بخشی از دامنه الوند برای شهر و شهروندان چه عواقب محیط زیستی به‌دنبال خواهد داشت؟ تصریح کرد: این نقطه از شهر به نوعی ریه‌های شهر به‌حساب می‌آیند؛ بنابراین اگر خلاف کارکرد این ریه‌ها بدون در نظر گرفتن آنچه که در طرح جامع پیش‌بینی شده (با مد نظر قرار دادن این مسئله که کلیه پروژه‌های تعریف‌شده در این طرح دارای پیوست‌های محیط زیستی هستند) کاری صورت پذیرد، یقیناً محیط زیست شهری و سلامت شهروندان دچار مخاطره خواهد شد.
وی با ابراز اینکه بنده به هیچ عنوان موافق این تصمیمات زودگذر که در آن مبنای قانونی مورد توجه قرار نگرفته، نیستم، تشریح کرد: حتی اگر انجام این فعالیت‌ها مبنای قانونی هم داشته باشد، باید این موضوع به‌صورت رسمی و از طریق وسایل ارتباط جمعی به سمع و نظر مردم برسد و آن‌ها در چارچوب قانونمند بودن اجرای چنین پروژههایی، درخصوص لزوم این ساخت و سازها متقاعد شوند.
این دانش‌آموخته دکتری محیط زیست با بیان اینکه درواقع می‌بایست پیش از اجرای چنین پروژههایی بنا به جانمایی حساس این سازه‌ها مطالعات ارزیابی محیط زیستی انجام و توجه به آن به‌عنوان یک ضرورت مورد توجه قرار گیرد افزود: چون ساخت چنین سازه‌هایی حجم بالایی از تردد را باز هم برای منطقه به‌دنبال خواهد داشت، بدیهی‌ترین نتیجه‌اش افزایش ترافیک و آلایندگی‌ها به‌ویژه در حوزه هوا است پس بنا به مرتفع بودن این ساختمان‌ها احتمال حبس شدن جریانات هوایی نیز دور از انتظار نیست.
ریاحی‌خرم ادامه داد: بنابراین لازم است پیش از صدور مجوز برای چنین سازه‌هایی آن‌هم در صورت داشتن بسترهای قانونی، گزارش ارزیابی مدیریت محیط زیستی آن توسط بدنه کارشناسان و مشاوران محیط زیستی تهیه و مورد بررسی قرار گیرد و در عین حال بنا به جانمایی پروژه به مباحثی همچون جهت باد قالب و سرعت آن و آلودگی هوای مترتب بر آن توجه شود؛ زیرا عدم به جریان افتادن حرارت هوا منجر به افزایش دما در منطقه خواهد شد که می‌بایست دقت نظر لازم را به‌کار برد.
وی، ادامه داد: البته یقیناً تمامی مباحث مرتبط با مسائل زیست‌محیطی در طرح جامع یقیناً مورد بررسی قرار می‌گیرد و اگر بستر قانونی داشته باشد همین مؤلفه‌ها در تعریف کاربری این مناطق مورد توجه قرار گرفته است.
مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد؛ امروز شهر همدان بنا به سطح مالیِ گردشگرانی که به آن سفر می‌کنند، بیشتر نیازمند ساخت‌ها اقامتگاه‌ها و کمپ‌های گردشگری است تا از چادرخوابی گردشگران در محیط شهری جلوگیری به‌عمل آید نه احداث هتل آن هم در ادامه الوند.
از سوی دیگر در همدان پیش از آنکه ضرورت ساخت هتلی جدید در بهترین محیط طبیعی شهر احساس شود، کمبود سرویس بهداشتی و پارکینگ احساس می‌شود! چراکه امروز گردشگرانی که به همدان می‌آیند به‌دنبال اقامتگاه‌های ارزان قیمت‌اند، بنابراین بهتر است دستگاه‌های ذی‌ربط در اهم و مهم کردن مسائل به امور زیربنایی گردشگری دقت بیشتری داشته باشند.
از سوی دیگر امروز شاید هتل‌های لوکس پنج ستاره در شهرهای لوکس و سواحل شهرهای ساحلی خاص، خواهان فراوانی دارد، چون با صرف هزینه فراوان، از لذت‌های منطقه‌ای که آن‌ها هم گران هستند استفاده می‌کنید، ولی نه در شهری مانند همدان که گردشگران داخلی‌اش اغلب به‌دنبال خانه‌‌مسافر، چادر و کمپ هستند و اتفاقاً گردشگران خارجی آن هم که با معیارهای هتلینگ ایران آشنا هستند، تره‌ای برای پنج یا حتی 6 ستاره بودن هتل خرد نمی‌کنند و اهمیتی به آن نمی‌دهند، آن‌ها به‌دنبال فرهنگ بومی منطقه هستند و مسلماً در خانه‌های بوم‌گردی و اقامتگاه‌های سنتی بیشتر لذت می‌برند.
|
