یادداشت؛

تربیت آینده‌سازان، اصولی‌ترین راه حل مشکلات

حسین صادقیان

بررسی عمیق مسائل اجتماعی و مشکلات و موانع پیشرفت در جوامع نشان می‌دهد اگر عوامل چندسطحی نیروی انسانی در جایگاه‌های حقوقی و حقیقی به‌طور مجموعه‌ای به‌خوبی تربیت یافته باشند، قطعاً بخش بسیار چشمگیری از مشکلات و موانع حل و زمینه برای پیشرفت چندبرابری فراهم می‌شود و درمی‌یابیم که برای ارتقا و قوی‌تر شدن، هیچ راهی جز تربیت آینده‌سازان نداریم. بدون تعارف اگر تحقیق کنیم، خواهیم دید که در گذشته در هر رشته و بخش و سطحی، هرگاه فرد یا افراد توانمند و متعهدی پای کار بوده‌اند، توانسته‌اند جهشی در حل مشکلات کرده و یا رافع موانع پیشرفت شده‌اند‌؛ شاید بتوان به این‌گونه افراد نخبه گفت. البته نخبه از نگاه ما کسی است که دارای تعهد و تخصص باشد و نه کسی که با وجود داشتن توانایی‌ها، نه اخلاق دارد و نه در قِبال سختی‌ها ایستادگی می‌کند؛ مانند به‌ظاهر نخبگانی که با دیدن مشکلات و توهمی که از خود ساخته‌اند، دست به فرار می‌زنند و برخی به غلط از آن‌ها به‌عنوان فرار مغزها یاد می‌کنند!
کافی است درباره صحت این ادعا، برای مثال خدمات شهید حسن طهرانی‌مقدم در بخش صنایع دفاعی و تعدادی از امثال ایشان را در بخش‌های دانش‌بنیان‌ها و بعضاً فرهنگی اجتماعی همچون حاج‌شیخ حسین انصاریان به‌عنوان مبلغی کم‌مانند که اخیراً مورد تجلیل قرار گرفت، بررسی کنیم تا به‌دست آوریم که چگونه و تا چه اندازه چنین تربیت‌یافتگانی توانسته‌اند بارهای بزرگی را از دوش جامعه ایران اسلامی بردارند.
حتی اگر در بخش‌های اداری و خدماتی مشاهده و دقت کرده باشید، معمولاً در هر اداره و سازمان با وجود کلی کارمند، اشخاص محدودی بیشتر پاسخگو هستند و به قولی چند برابر دیگران به ارباب رجوع خدمت می‌دهند. همین هفته‌های گذشته در یکی از بانک‌ها شاهد بودم که کاری مشابه را دو کارمند در زمانی مساوی، یکی برای 6 نفر انجام داد، اما نفر بعدی حتی برای یک نفر هم به سرانجام نرساند!
اگر به عملکرد مدیران ارشد و میانی دولتی و بخش تعاونی و بعضاً خصوصی توجه کرده باشید، برخی از اینان فقط هنر نگه داشتن و گردش روزمره سازمانی را دارند و اگر یک دهه هم مدیر آن قسمت باشند، تحولی راهگشا ایجاد نمی‌کنند، اما معدود مدیرانی در یکی دو سال نخست پذیرش مسئولیت، کلی تغییر سازنده را موجب می‌شوند؛ نمونه بارز این مثال شهید عزیز سیدابراهیم رئیسی بود که از همان اوان جوانی هرجا مسئولیت می‌پذیرفت (که راقم این سطور شاهد بوده است) تا جایگاه ریاست جمهوری، اهل تحول‌آفرینی به نفع مردم و رفع موانع بود و ده‌ها مثال دیگر که همه تأیید می‌کند اگر می‌خواهیم بیش از گذشته انواع موانع را برداریم و در پیشرفت شاهد جهش باشیم، راهی جز تربیت مجموعه‌ای آینده‌سازان نداریم، ان‌شاءالله.