سپهرغرب، گروه - طاهره ترابی مهوش : درست هنگامی‌که در فصل برداشت سیب‌زمینی در سراسر کشور قرار داریم حالا این محصول برای مصرف‌کننده‌ها طاقچه بالا گذاشته و حتی قیمت خود را از محصولات نوبرانه که تا دیروز در بازار فخر می‌فروختند، بالاتر کشیده است!

تأسف‌بارتر اینکه قیمت سیب‌زمینی از ابتدای فصل پاییز افزایش قابل چشمگیری داشته به‌گونه‌ای که قیمت سیب‌زمینی از کیلویی سه هزار تومان در حال حاضر در بازار قطب این محصول یعنی همدان چیزی بین 14 تا 16 هزار تومان در سطح خرده‌فروشی‌ها رسیده است یعنی بیش از چهار برابر فصل گذشته!

رسیدن قیمت سیب‌زمینی به این قیمت در سطح میوه فروشی‌های همدان حالا صدای بسیاری از مصرف‌کننده‌ها به‌ویژه طبقه کارگر را درآورده است.

بر این اساس با توجه اهمیت موضوع برآن شدیم تا در خصوص چرایی این افزایش قیمت با تعدادی از کشاورزان مطرح این محصول راهبردی در استان گفت‌وگویی را ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

یک سیب‌زمینی‌کار بهاری با بیان اینکه در حال حاضر 80 سال سن دارم و از 6 سالگی در زمین کشاورزی به همراه پدرم سیب‌زمینی می‌کاشتم گفت: اصلی‌ترین دلیل برای افزایش قیمت این محصول به افزایش هزینه تولید بازمی‌گردد که از افزایش اجاره بهای زمین گرفته تا پول کارگر، حمل‌و‌نقل، بذر و غیره را شامل می‌شود.

منصور سهرابی با تأکید بر اینکه هزینه هر کدام از مؤلفه‌های عنوان‌شده نسبت به سال گذشته سه برابر شده ابراز کرد: البته برای برخی از کشاورزان که عملکرد زمین‌شان مناسب نیست این افزایش ده‌ها برابر است به نحوی که در برخی موارد برخی از کشاورزان اگر هر کیلو سیب‌زمینی را به 20 هزار تومان هم بفروشند در شرایط فعلی بازهم سودی را نمی‌توان برای آن‌ها متصور شد زیرا همچون دیگر کشاورزان هزینه کرده اما بنا به شرایط زمین و مشکلات پیدا و نهان همچون کیفیت بذر؛ عملکرد زمین در محصول نامطلوب بوده است.

وی با اشاره به افزایش قیمت فاحش یکی از مؤلفه‌های کشت سیب‌زمینی طی یک سال گذشته، گفت: درنظر بگیرید که کود مرغی سال گذشته کیلویی 550 هزار تومان بود اما امسال به کیلویی دو هزار و 350 تومان رسیده است.

وی با بیان اینکه هوای گرم امسال یکی از دیگر از عوامل تأثیرگذار در عملکرد اراضی کشاورزی و تولید محصول با کیفیت است اظهار کرد: هر کیلو سیب‌زمینی امسال برای کشاورز چیزی حدود 10 هزار تومان هزینه دربر داشته است.

این کشاورز کارکشته با بیان اینکه درحال حاضر یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت به مسئله کمبود آب و به تبع آن کاهش سطح زیر کشت بازمی‌گیرد اذعان کرد: از یک طرف آب نداریم از سوی دیگر برق را قطع می‌کنند؛ در شرایط فعلی دسترسی به آب و برق از الزاماتی است که باید برای سیب‌زمینی‌کاران در ماه‌های پایانی مهیا باشد به طوری که بنده شخصاً به اداره برق همدان مراجعه کرده و فرصت یک ماهه خواستم که برق را قطع نکنند تا ما بتوانیم محصول را برداشت کنیم.

سهرابی با بیان اینکه بارها درجسلات به مدیران گفته‌ام از پشت میز نمی‌شود روی محصول کشاورزی قیمت‌گذاری کرد گفت: یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت به نبود نظارت بر خرده‌فروشی‌ها بازمی‌گردد زیرا در حال حاضر یک خرده‌فروش محصول خریداری شده از کشاورز را به قیمت دو برابری خریداری شده از کشاورز می‌فروشد.

وی با اشاره به افزایش سه برابری هزینه حمل‌و‌نقل طی سال جاری تصریح کرد: علاوه بر این افزایش اجاره زمین نیز از دیگر عوامل افزایش قیمت نهایی تولید محصول است زیرا سال گذشته اجاره‌بهای هر هکتار چیزی حدود 13 تا 14 میلیون تومان بود اما در سال جاری این رقم به قیمت 50 تا 120 میلیون تومان برای هر هکتار رسیده است.

وی با بیان اینکه بنده شخصاً تجربه کشت 500 هکتار را در کارنامه کاریم دارم اما امسال به دلیل افزایش هزینه‌ها و کمبود آب مجبور شدم تنها 300 هکتار کشت کنم، تشریح کرد: اگر شرایط به همین منوال پیش برود سال آینده قیمت هر کیلو سیب زمینی به 50 هزار تومان می‌رسد.

دیگر کشاورز سیب‌زمینی‌کار با بیان اینکه بنده 37 سال است که در عرصه کشاورزی فعالیت دارم اظهارکرد: طی دو سال گذشته هزینه‌های تولید محصول سرسام‌آور بوده است.

اسدی با تأکید بر اینکه تا دو سال پیش با وجود پایین بون قیمت سیب‌زمینی باز هم کشاورزان سود می‌کردند اما اگر امروز هر کیلوی آن را از کشاورز به قیمت 10 هزار تومان بخریم باز متضرر است، گفت: در نظر بگیرید تا سال گذشته به ازای دو چاه کشاورزی هر 40 روز بنده چیزی حدود هشت میلیون تومان پول برق می‌آمد اما در حال حاضر هر 28 روز یک بار باید 80 میلیون تومان پول برق پرداخت کنم.

وی با اشاره به اینکه این روزها کارگر سیب‌زمینی‌کار با حقوق کمتر از 25 میلیون تومان در ماه در زمین کار نمی‌کند تشریح کرد: کارگر انبار در زمستان روزی 400 هزار تومان برای هشت ساعت کار طلب می‌کند.

وی با اشاره به اینکه هزینه ادوات و تجهیز مزرعه بالاست به نحوی که بنده برای تغییر روش آبیاری چیزی حدود دو و نیم میلیارد تومان هزینه کردم عنوان کرد: محصول سیب زمینی همچون نوزاد می‌ماند که هر لحظه نیازمند رسیدگی است.

این عضو کانون سیب زمینی‌کاران ایران با تأکید بر اینکه علاوه بر مسائل عنوان‌شده نکته قابل ذکر دیگر اینکه وزن محصول به هنگام برداشت تا فروش محصول نیز دچار افت می‌شود به طوری‌که 40 تن محصول به هنگام فروش بر اثر کاهش وزن، خشک شدن و جدا کردن خاک وزنی بین 28 تا 30 تن را خواهد داشت.

این کشاورز با بیان اینکه در حال حاضر سیب‌زمینی از کشاورز سر زمین هر کیلو هفت هزار تومان خریداری می‌شود اما در بازار میدان بار این عدد به 12 تا 13 هزار تومان می‌رسد تشریح کرد: در این بین آنچه مسلم است اینکه سود حاصل بیشتر عاید دلال‌ها می‌شود.

اسدی با اشاره به اینکه متأسفانه دلال‌ها محصول را به قیمت پایین از کشاورز خریداری کرده و آن راه به قیمت بالاتر به بازار روانه می‌کنند تصریح کرد: محصول بنده پاییز به دست می‌آید اما در حال حاضر بخشی از محصول سیب زمینی وارد بازار شده است.

وی با بیان اینکه به نظر بنده سطح زیر کشت پایین نیست بلکه این هزینه تولید است که منجر به افزایش قیمت محصول شده ابراز کرد: در نظر بگیرید امروز هزینه چند قطعه در چاپارخانه چیزی حدود 15 میلیون تومان برای من هزینه دربر داشته است.

دیگر کشاورز سیب‌زمینی‌کار با بیان اینکه سطح زیر کشت چیزی بین 15 تا 20 درصد کاهش داشته است گفت: این مهم از آنجا نشأت می‌گیرد که استان با کمبود آب مواجه بوده است.

لطفی با تأکید بر اینکه طی سال‌های گذشته کشت بی‌رویه در همدان و استان‌های همجوار قیمت محصول را بنا به افزون بودن تولید نسبت به عرضه، کاهش داده بود گفت: طی دو سال گذشته این مهم بنا به کمبود آب در برخی شهرستان از سوی مدیران شهرستانی مدیریت شده به طوری که در شهری همچون خرم‌آباد این محدودیت اعمال شده است.

وی با اشاره به قیمت بالای بذر طی سال گذشته ابراز کرد: این مهم توان کشاورز را برای کشت محدود کرد و یکی دیگر از دلایل کاهش سطح زیر کشت بود.

دیگر کشاورز تولیدکننده سیب‌زمینی بذری نیز با تأیید افزایش قیمت سیب‌زمینی بذری طی دو سال گذشته اذعان کرد: ما محصول مورد نیاز را بر پایه قیمت دلار وارد می‌کنیم به طوری که یک کیلو سیب زمینی بذر تا رسیدن به دست ما هزینه 100 هزار تومان را در پی دارد.

اسدی افزود: حال آنکه ما پس از کشت، هر کیلو سیب زمینی را چیزی حدود 12 تا 13 هزار تومان به کشاورز می‌فروشیم.

وی با بیان اینکه از سال گذشته تا دو هفته قبل ما سیب زمینی را به کشاورز از پنج هزار تومان تا 13 هزار تومان به ازای هرکیلو فروختیم افزود: این درحالی است که سال زراعی قبل محصول بنده در انبار مانده بود و مجبور شدم کیلویی هزار و 500 تا دو هزار و 500 تومان به‌صورت چکی بفروشم و هنوز هم نتوانستم پولم را از آن‌ها بگیرم.

این کشاورز سیب‌زمینی‌کار با تأکید بر اینکه افزایش قیمت سیب زمینی بذری علاوه بر قیمت دلار متأثر از قیمت بالای حمل‌و‌نقل نیز هست، تشریح کرد: از سوی دیگر طی سال‌های اخیر سطح زیر کشت (15 تا 20 درصد) این محصول توسط فرمانداری بنا به کاهش منابع آبی محدود شده است.

مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد در زمان افزایش قیمت محصولات غذایی به‌ویژه محصولات کشاورزی دولت‌ها توپ این عامل را به زمین کشاورزان می‌اندازند و معتقدند به دلیل اینکه کشاورزان دست به تولید نزده‌اند این گرانی رخ داده است اما بسیاری از کارشناسان حوزه کشاورزی مقصر اصلی این آشفته‌بازار را تنها و تنها دولت می‌دانند و بر این باورند که اگر وزارت جهاد کشاورزی دست به کار شود و بر اساس برنامه‌ریزی تعریف‌شده اقدام کند قطعاً این مشکلات برطرف می‌شود زیرا چنانکه عنوان شد علاوه بر کاهش سطح زیر کشت آنچه این روزها بر آتش افزایش قیمت این محصول راهبردی می‌دمد عدم نظارت دولتی بر هزینه‌ها تولید است که چاره‌ای جز افزایش قیمت نهایی محصول برای کشاورز ندارد زیرا در غیر این صورت آنچه حاصل یک سال تلاش اوست چیزی جز ضرر نخواهد بود.