پای تنور داغ دردِ دل نانواهای همدانی؛
از عدم تناسب در نرخگذاری نان تا بیکیفیتی آرد
سپهرغرب، گروه اقتصادی - طاهره ترابیمهوش: در گفتوگو با رئیس اتحادیه نانوایان همدان مشخص شد که عمده مشکل نانواهای همدان به عدم نرخگذاری بهموقع و نیز عدم کیفیت آرد بازمیگردد.
آنچه مسلم است همه ما نانوایی را شغلی شریف میدانیم، چون نانوایان نان را که قوت غالب مردم و از برکات خداوند است، پخته و به دست مردم میرسانند؛ اما تأسفبار این است که نانوایی شغلی شریف اما خطرناک، سخت و زیانآور است، با وجودی که آنان مزد زحمت خود را نمیگیرند.
نانوایی را نمیتوان صنف دانست، چون نانوایان استقلال صنفی ندارند؛ تمامی اصناف قیمت را در صنف تعیین میکنند، اما قیمت نان توسط مدیران دولتی در سطح استانها تعیین میشود، بهگونهای که اگر شرایط اجتماعی مناسب بود، قیمت را بالا میبرند و اگر نه، قیمت بدون توجه به مشکلات صنف ثابت میماند.
از طرفی یک نانوا نمیتواند بیشتر تولید کند، چون دولت با تعیین سهمیه آرد اجازه سود بیشتر به نانوا نمیدهد.
لباس کار، دکوراسیون، میزان نمک، وزن نان، مساحت مغازه، تعطیلی نانوایی (نانوا حتی در روزهای تعطیل اجازه تعطیلی ندارد) و همه و همه مؤلفههای مهم نانوایی را دولت تعیین میکند؛ کدام شغل و کدام اداره همچین شرایطی را دارد؟
درواقع نانوایی یک شغل دولتی اما با ساختاری عجیب و خصوصیشکل است، زیرا یک نانوا ملزم به رعایت تمامی قوانین و اجبارات دولت در قامت بخش خصوصی است.
افزایش حقوق کارگران، افزایش هزینه اجارهبها، قبوض و تورم حدود 40 درصدی، بالا رفتن قیمت نمک و خمیر مایه همه هزینههایی است که در قیمت نان باید اعمال شود.
نانوایان هم همانند همه مردم تحت تأثیر تورم قرار دارند و نمیتوان بهدلیل اینکه آرد نانوایان را دولت تأمین میکند، نرخ را مطابق با دستور آنها تعیین کرد؛ درصورتی که در سایر اصناف این اتفاق رخ نمیدهد و آنها میتوانند مطابق تورم افزایش قیمت داشته باشند.
قیمت مواد اولیه نان در تمام ایران برابر است، اما هر استانی قیمت نان خود را دارد؛ بهطور مثال قیمت تافتون آزادپز در تهران فلان قیمت، اما در همدان به قیمت بهمراتب پایینتری است. بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم تا گفتوگویی را با سیدحسین خوانساری، سرپرست اداره کل غله و خدمات بازرگانی استان همدان و ابوذر گلمحمدی، رئیس اتحادیه نانوایان همدان ترتیب دهیم که در ادامه میخوانید:
رئیس اتحادیه نانوایان همدان با بیان اینکه عمده مشکل ما عدم تعیین نرخ بهموقع است، گفت: هشت ماه از سال گذشته است، اما هنوز شاهد اعلام نرخ از سوی مسئولان استانی نیستیم.
ابوذر گلمحمدی ادامه داد: این درحالی است که چیزی بین 50 تا 60 درصد هزینه نانواها در حوزه حقوق کارگری و نیز تأمین تجهیزات افزایش یافته است؛ با این وجود نانوا امکان افزایش حقوق شاطری که 13 ساعت پشت تنور میایستد را نداشته و حتی حقوق پایینتر از چهار میلیون تومان را به او میپردازد که این مهم یقیناً در کیفیت کار او تأثیرگذار خواهد بود.
وی با اشاره به مشکل ساعات باز شدن سامانه خرید آرد برای نانوایان بهویژه نانواییهای مستقر در روستاها که بهلحاظ دسترسی به اینترنت با مشکل مواجه هستند، اظهار کرد: سوم، سیزدهم و بیستوچهارم هر ماه سایت خرید آرد و ثبت سفارش شبهنگام ساعت 24 و یک دقیقه، به مدت 24 ساعت بهصورت کشوری فعال میشود، حال آنکه قبلاً مدیریت سامانه بهصورت استانی بود و ساعت هشتونیم صبح تاریخ مورد نظر سایت باز میشد.
این مقام مسئول با بیان اینکه بهدلیل مشکل اینترنتی در سطح روستاها امکان ثبت سفارش و درنتیجه گرفتن آرد مناسب از آنها در ساعت اولیه باز شدن سایت سلب میشود و این مهم به یک گلایهمندی بدل شده است، گفت: خوشبختانه اداره کل غله استان نامهنگاری لازم را انجام داده تا بازهم مدیریت سامانه ثبت سفارش آرد بهصورت استانی درآید.
وی درخصوص اعمال محدودیت برای نانوا درخصوص فروش نان نیز افزود: محدودیتی برای ما درنظر گرفته نشده، بلکه این تراکنش مشکوک است که مورد رصد قرار میگیرد که البته این مهم نیز بهصورت سامانه کشوری به اجرا درآمده و مدیران استانی در آن دخیل نیستند؛ مثلاً اینکه یک نانوایی طی ماه چندبار اقدام به فروش نان در تعداد بالا با یک کارت بکند، تراکنش مشکوک به حساب آمده و مورد پیگیری قرار میگیرد.
وی پیامد داشتن تراکنشهای مشکوک مکرر نانوایان را تذکر، حذف تشویقی 15 درصدی و نیز معرفی به تعزیرات اعلام کرد و گفت: ما بهعنوان نانوا موظف به تأمین نان روزانه مردم هستیم، پس اینکه طی یک ماه به فردی هربار تعداد بالای قرص نان بفروشیم، با این وظیفه در تناقض است.
این مقام مسئول درخصوص بیکیفیت بودن آرد (سستی و تیرگی) برخی کارخانههای استان افزود: بیکیفیت بودن آرد بستگی به گندمی دارد که در اختیار کارخانهها قرار میگیرد، بنابراین نمیتوان کارخانهها را مقصر قلمداد کرد؛ بلکه این مهم به عدم رعایت عدالت در توزیع آرد با کیفیت در بین کارخانهها از سوی سازمان غله بازمیگردد.
سرپرست اداره کل غله و خدمات بازرگانی استان همدان نیز در ادامه در پاسخ به گلایهمندیهای عنوانشده از سوی نانوایان گفت: درخصوص سایت ثبت سفارش آرد باید بگویم این سایت کشوری است، اما نامهنگاری انجام شده تا ساعت آن را دو ساعت به جلو بکشانند.
سیدحسین خوانساری درخصوص تراکنشهای مشکوک نیز افزود: باید این نکته را مورد توجه قرار دارد که مورد مذکور نیز بهصورت کشوری اتفاق میافتد و برای جلوگیری از فروش آرد و نان بهصورت غیر مجاز است؛ بر این اساس سختگیری خاصی نسبت به فعالیت نانوایان نداریم، بلکه تنها مکلف هستند در هنگام فروش از کارتخوان متصل به سامانه مربوطه استفاده کنند.
وی با بیان اینکه به جهت رفاه حال شهروندان با اتحادیه نانوایان به این نتیجه رسیدیم که برای تعدادی از نانوایان سهمیه پخت روزهای جمعه را نیز درنظر بگیریم و درحال حاضر 11 نانوایی در نقاط مختلف شهر همدان روزهای جمعه نیز نسبت به پخت نان اقدام میکنند، گفت: برای نقاطی که تعداد نانواییها کمتر است نیز سهمیه بیشتری درنظر گرفته شد که نسبت به طولانیتر کردن ساعت پخت اقدام کنند.
خوانساری درخصوص امکان تخصیص عادلانه گندم با کیفیت همچون گندم منطقه نهاوند به کارخانههای سراسر استان و نهفقط کارخانههای شهرستان نیز ابراز کرد: گرچه کیفیت آرد همدان 80 و اندی درصد و نسبت به شهرهای دیگر بهتر بوده، اما هدف ما این است که برای کلیه هماستانیها بتوانیم نان با کیفیت مطلوب تأمین کنیم؛ بنابراین وارد کردن گندم از خوزستان و نیز خارج از کشور در دستور کار است، البته پیشنهاد عنوانشده را یقیناً در کارگروه آرد و نان استان مورد توجه قرار میدهیم.
معالوصف؛ ما در کشور دچار مصرفزدگی شدیم، بهگونهای که بعضی از افراد تصور میکنند هرچه بیشتر مصرف کنند، رشد و تعالی بیشتری پیدا خواهند کرد و متأسفانه کشور ما در اقلام مختلف مصرفی، جایگاه قابل توجهی در دنیا دارد؛ یعنی مصرف نوشابه ما چهار برابر دنیا، ضایعات نان ما 6 برابر قاره اروپا و مصرف نمک ما چهار برابر دنیا بوده و دلیلش این است که ما به درست مصرف کردن عادت نکردهایم. اما دراینبین مؤلفههای دیگری نیز مطرح است؛ مثل اینکه کیفیت نان در جامعه ما بسیار پایین بوده که این مهم برآیند از نامطلوب بودن کیفیت گندمی است که در اختیار کارخانههای آرد قرار میگیرد، بنابراین لازم است تدابیر مناسب برای این مهم بهویژه در استانی همچون همدان که خود جزء استانهای سرآمد در تولید گندم است، اندیشیده شود.
شناسه خبر 63237