در طول سه هفته اخیر تغییر رنگ و بوی آب شرب سقز باعث نارضایتی بیشتر شهروندان شده است و از طعم و بوی نامطبوع آن به‌شدت گله‌مند هستند، این بوی نامطبوع و طعم نامناسب آب شهری داد خیلی‌ها را بلند کرده و مردم در فضای مجازی و محافل مختلف از مسئولان انتقاد می‌کنند.

شهروندان برای رساندن انتقاد و نارضایتی خود از هر جا و مکانی برای انتقاد از آب شرب سقز استفاده می‌کنند و در فضای مجازی بیشترین گلایه‌ها را از طریق پایگاه‌های خبری و گروه‌های مردمی به مسئولان می‌رسانند.

این شهرستان دارای دو سد چراغ ویس و سد شهید کاظمی است که چراغ ویس در بالادست سقز و شهید کاظمی هم در پایین‌دست این شهر قرار گرفته است که علاوه بر تأمین آب بخش کشاورزی، آب مصرفی شهروندان را هم به‌راحتی تأمین می‌کند.

مدتی بود تصفیه‌خانه شماره یک سقز به‌دلیل مصرف زیاد آب در تابستان امسال دچار مشکلاتی شد و مناطقی از شهر را با مشکل افت فشار و قطعی کامل آب روبه‌رو کرده بود که با تجهیز کردن ثانویه توانست فشار زیادی را برای تأمین آب شرب شهری تحمل کند و با بهره‌برداری از تصفیه‌خانه شماره دو مشکلات کم‌آبی و افت فشار کامل برطرف شد.

  طعم و بوی بد آب از کجاست؟

شاید مردم به این بیندیشند که چرا سقز دارای دو سد بالادست و پایین‌دست و دو تصفیه‌خانه بوده ولی هنوز در تأمین آب شهری دچار مشکل شده است، این سؤال و سؤال‌های زیادی راجع به طعم و بوی بد آب مردم را نگران کرده و از آب شرب ناراضی هستند.

مردم واقعاً از طعم و رنگ آب شهری گلایه دارند و هیچ ارگانی را برای پاسخگویی گلایه‌هایشان پیدا نمی‌کنند.

یکی از این افراد در فضای مجازی نوشته بود: «ماهانه بیش از 200 هزار تومان قبض آب پرداخت می‌کنم ولی آبی که مصرف می‌کنم بیشتر از دو تومان نمی‌ارزد»، یکی دیگر نوشته بود: «آبی که از لوله‌کشی مصرف می‌کنیم بسیار بد بو و طعم و رنگ نامناسبی دارد و وقتی لیوان را پر از آب می‌کنم نای خوردن آن را ندارم».

یکی دیگر از این افراد گفته بود: «دیگر از آب لوله‌کشی برای آشامیدن استفاده نمی‌کنم و این چند وقت آب معدنی تهیه و استفاده کردم چون آب سقز بو و رنگ نامناسبی دارد».

نارضایتی از آب شرب، در طول این هفته کاملاً مشهود است و این گلایه‌ها هنوز باعث نشده تا مسئولان به‌صورت جدی به قضیه ورود پیدا کنند.

  ورود فضولات حیوانی به سدها

یکی از فعالان فضای مجازی در سقز علت تغییر رنگ و بوی آب شرب این شهر را ورود فضولات حیوانی، کودهای شیمیایی و فاضلاب روستایی به داخل سدها عنوان کرد.

این کاربر فضای مجازی افزود: بسیاری از مردم سقز از این مسئله بی‌اطلاع هستند و باید برای این مسئله مهم همه سمن‌ها، ادارات محیط‌زیست، آب منطقه‌ای، آبفا، فرمانداری و بخشداری و منابع طبیعی چاره‌ای بیندیشند.

وی اضافه کرد: سد چراغ ویس و شهید کاظمی هرکدام بیش از 15 روستا را در اطراف خود دارند و تمام فضولات حیوانی و انسانی و همچنین کودهای شیمیایی که توسط کشاورزان این منطقه برای زمین‌های کشاورزی استفاده می‌شود به داخل سدها سرازیر می‌شود.

این فعال فضای مجازی ضمن خواستار ورود مسئولان به این مسئله شد و افزود: شاید روستاییان از خطرات و زیان‌های سنگین این کار اطلاع چندانی نداشته باشند ولی به‌هرحال با این کار آب مصرفی بیش از 200 هزار نفر را به‌خطر می‌اندازد و خسارات جبران‌ناپذیری را به وجود می‌آورد.

  رهاسازی غیرمتعارف آب سد شهید کاظمی

برخی کاربران دیگر فضای مجازی علت تغییر طعم و بوی آب شرب سقز را رهاسازی غیرمتعارف آب سد شهید کاظمی توسط شرکت آب منطقه‌ای استان همسایه (آذربایجان غربی) عنوان کردند.

به عقیده این کاربران رهاسازی بیش‌ازحد آب پشت این سد می‌تواند به رشد جلبک و کاهش کیفیت آب لایه‌های پایین سد کمک کند و باعث تغذیه‌گرایی شود که در نتیجه آب طعم و بوی بد به خود می‌گیرد.

این کاربران در تحلیل خود عنوان کردند که سال‌هاست آب سد شهید کاظمی برای احیای دریاچه ارومیه روانه استان آذربایجان غربی می‌شود، هرچند این موضوع در راستای اجرای مفاد ابلاغی مدیریت منابع و مصارف سدهای مخزنی است ولی در واقع تأمین آب مصرفی سقز را در این شرایط کم‌آبی و بدون بارش به تهدید و خطر می‌اندازد.

در حال حاضر بیش از 80 درصد آب شرب سقز از سد شهید کاظمی تأمین می‌شود و این رهاسازی نامتعارف و در نتیجه تغذیه‌گرایی (رشد جلبک‌ها به‌دلیل رهاسازی و کاهش آب پشت سد) باعث می‌شود تا آب طعم و بوی بد بگیرد.

  روستای میرده مانع آبگیری سد چراغ ویس است

با راه‌اندازی سد چراغ ویس، روستای میرده با جمعیت 900 نفری به دلیل قرارگیری در مسیر این سد و برای آبگیری باید به مکانی دیگر جابه‌جا می‌شد تا علاوه بر تکمیل آبگیری سد، آبادانی شهرشان را تحقق ببخشند ولی گویا اهالی این روستا و مسئولان عزم جدی برای این کار نداشتند و هنوز روستای میرده در جای خود باقی‌مانده است.

اهالی این روستا باید دو سه سال گذشته محل زندگی را ترک می‌کردند تا در مسیر آبگیری سد قرار نگیرند ولی هنوز سایت این روستا در دست بررسی است و باید منتظر ماند بر سر این روستا چه خواهد آمد.

شاید این مسئله ارتباط تنگاتنگی با طعم و بوی آب سقز نداشته باشد ولی اگر این روستا جابجا و سد چراغ ویس آبگیری کامل شود دیگر نیاز آن‌چنانی به سد شهید کاظمی برای تأمین آب سقز ندارد و به‌راحتی از آب این سد و تصفیه‌خانه شماره دو استفاده می‌شد.

  پایین آمدن تراز آب سد شهید کاظمی علت طعم و بوی بد آب سقز است

معاون بهره‌برداری و توسعه شرکت آب و فاضلاب کردستان اظهار کرد: به وجود آمدن مشکل طعم و بوی آب سقز ناشی از پایین آمدن تراز آب سد شهید کاظمی در تصفیه‌خانه‌ها است.

محمد فرهاد افزود: نصب دستگاه میکرواسترنر و اوزون‌زنی تأثیر مناسب و خوبی در حذف جلبک و کاهش طعم و بوی آب شرب دارد؛ بنابراین این دو دستگاه در تصفیه‌خانه شماره دو که کارفرمای آن سازمان آب منطقه‌ای کردستان بوده در حال تهیه و نصب است.

وی با اشاره به اینکه هم‌اکنون آب مصرفی شهروندان سقزی سالم و ازنظر بهداشتی هیچ مشکلی ندارد، اضافه کرد: نمونه‌گیری از آب مصرفی سقز توسط آزمایشگاه‌های ما انجام می‌شود و طبق پارامترهای آزمایشگاهی آب شرب مصرفی سالم و بدون مشکل بهداشتی است.

معاون بهره‌برداری و توسعه شرکت آب و فاضلاب کردستان اضافه کرد: به‌دلیل پایین آمدن تراز آب سد شهید کاظمی و تغذیه گرایی ناشی از رشد جلبک‌ها در این سد، آب شرب سقز طعم و بو خاص گرفته است.

فرهاد ادامه داد: اگر بارندگی‌ها آغاز شود در نتیجه مخازن هم پر می‌شوند و بخش زیادی از این مشکل پیش روی آب شرب مصرفی سقز برطرف می‌شود.

  حفاظت از آب سدها یک وظیفه همگانی است

وی با اشاره به اینکه ورود فضولات حیوانی، کودهای شیمیایی توسط کشاورزان منطقه اطراف سدها و فاضلاب روستاییان باعث تغذیه‌گرایی (رشد جلبک‌ها) می‌شود، افزود: باید ادارات محیط‌زیست، سازمان آب منطقه‌ای، آبفای کردستان، استانداری، فرمانداری، بخشداران و سمن‌ها برای حفاظت از سدها تعامل بیشتری داشته باشند.

معاون بهره‌برداری و توسعه شرکت آب و فاضلاب کردستان یادآور شد: مدیریت و ساماندهی فضولات حیوانی در حوزه سد چراغ ویس و سد شهید کاظمی توسط نهادهای مذکور الزامی است و باید در برابر حفاظت از آب سدها همکاری خوبی شکل بگیرد.

فرهاد اضافه کرد: باید اهالی روستاهای اطراف این دو سد را از اهمیت توجه به مسائل زیست‌محیطی و حفاظت از آب سدها مطلع کرد و در این زمینه فرهنگ‌سازی مناسبی صورت بگیرد.

  طرح آب‌رسانی بلندمدت سقز باید ارتقا یابد

وی گفت: طرح آب‌رسانی بلندمدت سقز با کارفرمایی سازمان آب منطقه‌ای کردستان شامل سد چراغ ویس، خطوط انتقال آب خام، ساخت تصفیه‌خانه شماره دو به بهره‌برداری رسیده است.

این مسئول اضافه کرد: برای انتقال آن به شبکه توزیع آب مستلزم اجرای 13 کیلومتر خطوط بین مخازن، 28 هزار مترمکعب مخزن آب و چهار واحد پمپاژ میان راهی است که در صورت عدم اجرای طرح مذکور امکان استفاده از 100 لیتری از ظرفیت 400 لیتری بر ثانیه تصفیه‌خانه شماره دو امکان‌پذیر نخواهد بود.

فرهاد با بیان اینکه در این راستا اقدامات لازم را برای اضافه شدن احجام مذکور به موافقت‌نامه طرح آب‌رسانی سقز با اعتبار مورد نیاز یک هزار و 500 میلیارد ریال در دست اقدام است.

وی با بیان اینکه متوسط نیاز آب مصرفی در سقز 600 لیتر در ثانیه است، افزود: 100 لیتر از تصفیه‌خانه شماره 2 و مابقی هم از تصفیه‌خانه شماره یک تأمین می‌شود.

معاون بهره‌برداری و توسعه شرکت آب و فاضلاب کردستان گفت: برای رفع مشکل آب سقز، پروژه انتقال آب با اعتبار 300 میلیارد ریال تعریف شده است و ساخت دو مخزن و اجرای خط جدید به جد پیگیری می‌شود.

فرهاد اضافه کرد: هر دو تصفیه‌خانه سقز امکان تغذیه از سد چراغ ویس سقز را دارند و در صورت بهره‌برداری از خطوط انتقال و مخازن می‌توان از ظرفیت سد چراغ ویس بیشتر بهره گرفت.

  ظرف یک ماه آینده مشکل بو و طعم آب شرب سقز باید برطرف شود

فرماندار سقز اظهار کرد: در راستای پیگیری مطالبه شهروندان مبنی بر بررسی علت بو و طعم آب، سرزده از تصفیه‌خانه شماره یک آب آشامیدنی سقز بازدید و از نزدیک روند تصفیه آب و انتقال آن به شبکه توزیع آب شهری را بررسی کردیم.

کامیل کریمیان با اشاره به اینکه برطرف کردن مشکل بوی نامطبوع و طعم آب باید در اولویت اصلی مدیران مربوطه قرار گیرد، سرپرست جدید آب و فاضلاب و کارشناسان بهداشت سقز را برای بررسی موضوع فراخواند.

وی با بیان اینکه از جریان نحوه کُلرسنجی، تأمین و توزیع آب آشامیدنی بازدید کردیم، به شهروندان اطمینان خاطر می‌دهیم که تأمین آب سالم و پایدار، دغدغه اصلی است و در این راستا، از هیچ کوششی دریغ نخواهد شد.

  آب سقز مشکل بهداشتی ندارد

رئیس شبکه بهداشت و درمان سقز نیز در این ارتباط اظهار کرد: با توجه به آزمایش‌های انجام‌شده تاکنون از نظر باکتریولوژیکی که به‌صورت روزانه از نقاط مختلف شهر نمونه‌برداری انجام می‌شود و در آزمایشگاه مرکز بهداشت آزمایش می‌شود، نمونه آلوده نداشته‌ایم.

دکتر پروین خسروپور اضافه کرد: همچنین کلرسنجی‌های انجام شده در 10 مرکز شهری که به‌صورت روزانه چند مورد در هر مرکز انجام می‌گیرد، در سطح استاندارد بوده است.

وی خطاب به شهروندان سقزی گفت: آب شرب شهر طبق آزمایش‌های مرکز بهداشت آلوده نیست و از نظر بهداشتی هم مشکل ندارد.

شهروندان سقزی به‌دلیل طعم و بوی آب شرب شهری ناچار به چشمه‌های متعدد حاشیه شهر سقز روی آوردند و بسیاری از چشمه‌ها در طول شبانه‌روز مملو از جمعیت است.