دو میلیارد متر مکعب آب مجازی را با صادرات محصولات آب بر و 17 میلیارد دلار ارز را با واردات کالاهای اساسی از دست دهیم.
9 تالاب از 25 تالاب مهم کشور کامل خشک شده و تهران به دلیل برداشت بیش از حد آب‌های زیرزمینی سالانه 24 سانتی‌متر نشست می‌کند.
وزارت نیرو اعلام کرده است که «90 درصد آب در بخش کشاورزی استفاده می‌شود» نیمی از آن معادل 50 میلیارد متر مکعب از عمق زمین پمپاژ می‌شود.
سه سال پیش اجرای طرح الگوی کشت در کشور پس از یک دهه وقفه کلید خورد تا مصرف آب را پایین بیاورد و کشت را سامان دهد. سخنگوی کیمسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی گفته بود «با وجود تکالیف قانونی تدوین و پیاده‌ سازی الگوی کشت انجام نشده است.» عضو هیئت علمی سازمان تحقیقات، آموزش و تروریج کشاورزی هم از عدم مومفقیت اجرای این طرح گفته است که همچنان محصولات آب‌بر کشت می‌شود.
بر اساس اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس، شاخص بهره‌وری آب در ایران یازده برابر کمتر از کشورهای توسعه یافته است و وابستگی کشاورزی به آب‌های زیرزمینی دو برابر بیشتر از کشورهای اروپایی است. شاخص وابستگی کشاورزی به منابع آب زیرزمینی در قاره‌های آسیا، اروپا، اقیانوسیه، آفریقا و آمریکای شمالی به ترتیب 38.5، 29.5، 24.7، 18.3، 45.7 و در ایران 62.1 درصد است.
دور شدن تولید از محصولات اساسی دیگر تبعات اجرایی نشدن طرح الگوی کشت است که سالانه بین 16 تا 18 میلیارد دلار ارز معادل نصف درآمد نفتی کشور در سال گذشته، برای واردات از کشور خارج می‌شود و به جای این زمین‌ها محصولات آب بر سبزی و صیفی، هندوانه، خربزه کشت می‌شود که سالانه 2226 میلیون متر مکعب معادل 5 درصد آبی که از زیر زمین برداشت می‌کنیم را با صادرات آب مجازی از دست می‌دهیم.
کارشناس کشاورزی؛ علی طیبی می‌گوید که کشاورزی بخش خصوصی است و 4.5 میلیون بهره‌بردار دارد نمی‌توان با زور و تهدید آن‌ها را وادار کرد که برخلاف نظرشان کشت کنند، کشاورز سال‌ها به یک محصول عادت کرده، تولید و بازار را می‌شناسد و توصیه کارشناسان را نمی‌پذیرد.
کارشناس کشاورزی؛ ایمان مبعلی با این نظر مخالف است و می‌گوید که وزارت جهاد کشاورزی باید با مزارع نمایشی به کشاورزان ثابت کند که تولید محصول اساسی متناسب با آب و هوای منطقه برای آن‌ها سودآوری دارد در این صورت آن‌ها به راحتی قبول خواهند کرد.
مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران معتقد است که اعتبار کافی برای این طرح اختصاص یابد تا با پرداخت مشوق‌هایی تولیدکنندگان به اجرای نسخه وزارت جهاد کشاورزی تشویق شوند.
قانون تأکید کرده ارائه خدمات به کشاورزی خارج از الگوی کشت ممنوع است.