سپهرغرب، گروه خبر - سمیرا گمار: کمتر خانواده ایرانی وجود دارد که با مدرسه در ارتباط نباشد؛ یعنی هریک از ما یا دانش‌آموزی در خانه و خانواده ‌داریم و یا معلمی! اکنون هم در آستانه سال تحصیلی هستیم و تنور خیلی چیزها داغ است، از آمال دانش‌آموزان گرفته و آرزوهای رنگارنگی که برای آینده دارند تا مسؤولان مدارس و آموزش‌وپرورش که تا چندی دیگر در انبوه مسؤولیت‌ها و بخش‌نامه‌ها گم خواهند شد.

خبرنگار روزنامه سپهرغرب در آستانه سال تحصیلی قصد دارد هرروز به‌صورت تصادفی به وضعیت «مدارس روستایی» شهرستان‌های مختلف استان پرداخته و امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری این مدارس را مورد واکاوی قرار دهد؛ آنچه در ادامه می‌خوانید بررسی شرایط مدارس چند روستای شهرستان بهار است که در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه سپهرغرب و دهیاران این روستاها عنوان شده‎است:

     کیفیت نامطلوب تحصیل در روستا

دهیار روستای دو هزار و 250 نفره پرلوک از توابع شهرستان بهار، با بیان اینکه این روستا سه مدرسه و بیش از 400 دانش‌آموز دارد، عنوان کرد: خوشبختانه اخیراً یک دبیرستان دخترانه با ساختمان دوطبقه ساخته‌شده و مشکلی درزمینهٔ معلم در این مدرسه نداریم.

احمد کاویانی گفت: متأسفانه امکانات این مدارس ازنظر دسترسی دانش‌آموزان به تجهیزات ورزشی، آزمایشگاه و کتابخانه مطلوب نیست.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: دهیاری، در روستا یک کتابخانه عمومی و یک سالن ورزشی احداث کرده که دانش‌آموزان در ساعت‏‎های ورزش به‌صورت نیم‌بها از آن استفاده می‌کنند، ضمن اینکه هزینه هر نوبت توسط والدین پرداخت می‌شود و آموزش‌وپرورش اقدامی در این راستا انجام نداده‎است.

دهیار روستای پرلوک با اشاره به مشکل کمبود معلم در مدرسه ابتدایی این روستا، تصریح کرد: با توجه به کافی بودن جمعیت دانش‌آموزان، اما همچنان کلاس‌ها به‌صورت مختلط اداره می‌شود.

کاویانی در پایان گفت: این مسئله در مهاجرت برخی دانش‌آموزان به شهر یا ترک تحصیل آن‌ها مؤثر بوده؛ فرزند بنده در مدرسه همین روستا درس می‌خواند، می‌بینیم که به کیفیت تحصیل در روستاها چندان توجهی نمی‎شود، همین باعث شده که برخی از دانش‌آموزان ابتدایی کیفیت تحصیل در روستا را نپذیرفته و به همدان بیایند.

     6 پایه تحصیلی با سه معلم که یک نفر مدیر هم هست!

دهیار روستای 830 نفره هارون‌آباد نیز با اشاره به اینکه یک مدرسه ابتدایی با سه کلاس دو پایه‌ای و مختلط داریم، عنوان کرد: کمبود کلاس نداریم اما به دلیل کمبود معلم، دوپایه در یک کلاس، درس می‌خوانند.

غلامرضا زارعی تأکید کرد: این مدرسه، 65 دانش‌آموز در 6 پایه تحصیلی با سه معلم برای تدریس در این پایه‌ها دارد که یکی از معلم‌ها مدیر بوده و مسلماً به این حجم از کارها نمی‌رسد.

وی با اشاره به پیگیری‌های صورت گرفته از طریق نامه‌نگاری، تصریح کرد: می‌گویند ازآنجایی‎که تعداد دانش‌آموزان کم است، نمی‌توان معلم بیشتری به مدرسه اختصاص داد، برای همین کلاس‌ها را دو پایه‌ای کرده‌اند.

*میز و نیمکت‌های مدرسه غیرقابل استفاده است

دهیار روستای هارون‌آباد یادآوری کرد: یکی دیگر از مشکلات این مدرسه میز و نیمکت‌های آن است که متعلق به زمان تحصیل خود ما در این مدرسه یعنی 35 سال پیش برمی‎گردد و غیرقابل استفاده است؛ در این خصوص به بخشداری نیز در نامه‎ای اعلام کرده‌ایم اما توجهی به موضوع نکرده و می‌گویند بودجه و اعتبار نیست.

زارعی اضافه کرد: داشتن میز و نیمکت سالم حق ابتدایی بچه‌ها است، گاهی در تلویزیون میز و نیمکت مدارس را می‌بینند و می‌گویند چرا میز ما این‌طور نیست؟!

وی با بیان اینکه از خیران روستا دعوت کرده‌ایم تا کمک کنند میز و نیمکت بخریم، گفت: برای این منظور هفت میلیون نیاز داریم که امیدوارم با کمک خیران بتوانیم آن‌ را تهیه کنیم، مسؤولان که کاری نمی‌کنند.

دهیار روستای هارون‌آباد خاطرنشان کرد: هفت‌ چشمه سرویس بهداشتی نیز با کمک‌های مردمی برای این مدرسه ساختیم، همان‌طور که ایزوگام و نقاشی مدرسه را نیز خودمان انجام داده‌ایم.

زارعی ابراز کرد: این مدرسه امکاناتی نظیر آزمایشگاه، کتابخانه و وسایل ورزشی ندارد، کما اینکه آموزش‌وپرورش فقط ساختمان این مدرسه را ساخته که زمین هم از خودمان بوده، البته امکانات دیگر را نیز خودمان فراهم کرده‌ایم.

     کلاس‌های مختلط معضل بزرگ خانواده‌ها

دهیار روستای یک هزار و 800 نفره گنج‎تپه نیز به خبرنگار سپهرغرب گفت: در حال حاضر این روستا سه مدرسه دارد که دو باب از آن‌ها به دلیل جمعیت کم دانش‌آموزان بلااستفاده است.

وحید دهقانی‎آراسته عنوان کرد: اگرچه وضعیت مدرسه ازنظر داشتن سایت کامپیوتر و حیاط آسفالت مطلوب است، اما متأسفانه مدرسه ابتدایی این روستا مختلط بوده که به یک معضل بزرگ برای خانواده‌ها تبدیل شده‎است.

وی با تأکید بر اینکه نداشتن سطل زباله یکی از مشکلات است، اذعان کرد: سرویس بهداشتی این مدرسه نیز خیرساز است و در این زمینه هم مشکل داشتیم.

     عدم دسترسی مطلوب دانش‌آموزان به تجهیزات ورزشی و آموزشی

دهیار سابق روستای اختاچی نیز با بیان اینکه این روستای 400 نفره، یک مدرسه 6 کلاسه دارد، خاطرنشان کرد: کلاس‌ها به دلیل تعداد کم دانش‌آموزان به‌صورت دو پایه تدریس می‌شود؛ یعنی هر دو پایه در یک کلاس با یک معلم اداره می‌شوند.

مهدی جوادی افزود: تعداد دانش‌آموزان این مدرسه از پایه اول تا ششم بیش از 40 نفر است و چند بار به دلیل کمبود معلم به آموزش‌وپرورش مراجعه کردیم که می‌گویند به دلیل تعداد کم دانش‌آموزان این مشکل طبیعی است.

وی در پایان اظهار کرد: از مشکلات موجود در این مدرسه، عدم دسترسی مطلوب دانش‌آموزان به امکانات و تجهیزات ورزشی، آزمایشگاهی و کتابخانه است و این امکانات در مدرسه وجود ندارد.

     دو روز است بچه‌ها به مدرسه نمی‌روند!

دهیار روستای 930 نفره حسین‌آباد لتگاه نیز با بیان اینکه برای تمام مقاطع تحصیلی از ابتدایی تا دبیرستان در این روستا مدرسه وجود دارد، یادآوری کرد: مقطع ابتدایی با مشکل کمبود معلم مواجه بوده و پایه‌های دوم و سوم دو روز است به دلیل اینکه یک معلم برای آن‌ها تدریس می‌کند به مدرسه نمی‌روند.

محسن طالبی گفت: 33 دانش‌آموز دوم و سوم ابتدایی در یک کلاس هستند و این وضعیت مطلوب دانش‌آموزان و خانواده‌های آن‌ها نیست.

وی با تأکید بر اینکه سال گذشته نیز این مشکل وجود داشت و قول داده بودند آن را حل کرده و پایه‌ها را جدا کنند، اضافه کرد: متأسفانه این قول عملی نشد، همچنین به معلمی که برای تدریس آمده نیز قول تک‌پایه بودن را داده‌اند که متأسفانه آن‌هم عملی نشده‎است.

دهیار روستای حسین‌آباد لتگاه بیان کرد: ظاهراً ازنظر وجود معلم مشکلی وجود نداشته و بیش از 10 معلم به لالجین معرفی‌شده‌ اما هنوز به روستاها نیامده‌اند؛ بنابراین اولیای دانش‌آموزان تا آمدن معلم جدید و جدا شدن پایه‌ها، فرزندان خود را به مدرسه نخواهند فرستاد.

طالبی با ابراز خرسندی از وضعیت مدرسه‌ها ازنظر زیرساختی، افزود: بنیاد برکت در حال ساخت یک مدرسه هشت کلاسه است، مدرسه راهنمایی پسرانه نیز وقفی و جدید بوده و دبیرستان پسرانه هم مشکلی ندارد، مدرسه دخترانه ابتدایی هم به دلیل ساخت‌وساز جدید، تخریب‌شده و در آینده نزدیک به بهره‌برداری خواهد رسید.

وی در پایان تأکید کرد: امکانات این مدارس خوب بوده و مشکل اصلی کمبود معلم است که یک نیاز جدی است تا سطح علمی دانش‌آموزان متوقف نشده و رشد داشته باشد.

     مشکل کمبود معلم بعد از رسانه‌ای شدن حل شد

دهیار روستای حسام‎آباد نیز که تا چند روز پیش به دلیل کمبود معلم با مشکل جدی مواجه بود، عنوان کرد: برگزاری کلاس‌های مختلط و نارضایتی خانواده‌ها از این موضوع، پس از رسانه‌ای شدن و با حضور مسؤولان حل شد.

مهدی وطنی که دهیار این روستای دو هزار و 200 نفره است، خاطرنشان کرد: مشکل کمبود کلاس آموزشی نیز با کمک‌های مردمی و 30 درصد از اعتبارات آموزشی حل‌شده و کلاس‌های جدید، سال گذشته به بهره‌برداری رسیدند، بنابراین زیرساخت‌ها فراهم بوده و مشکل خاصی از این نظر وجود ندارد.

وی با اشاره به نیاز مدرسه دخترانه به بازسازی و آسفالت حیاط مدرسه، افزود: از وضعیت آزمایشگاه و کتابخانه مدرسه اطلاعات دقیقی ندارم اما تجهیزات ورزشی تا حدودی خوب است.

     میز و نیمکت‌ها متعلق به دهه 50 است!

دهیار روستای خوشاب علیا نیز با بیان اینکه مدرسه ابتدایی این روستای 600 نفره، 75 دانش‌آموز دارد، تصریح کرد: ازآنجایی‎که مدرسه این روستا کهنه ساخت بوده مدرسه جدیدی در دست‌ ساخت است که باید تجهیز شود؛ البته هنوز به بهره‌برداری نرسیده‎است.

حمیدرضا نیازی یادآوری کرد: میز و صندلی‌های این مدرسه متعلق به دهه 50 بوده و فرسوده شده و باید فکری در این زمینه کرد؛ البته خوشبختانه مشکل کمبود معلم تا حدودی رفع شده و تعداد دو معلمی که سال گذشته در این مدرسه بودند به چهار نفر افزایش پیدا ‎است.

     فقدان امکانات ورزشی در خوشاب سفلی

دهیار روستای خوشاب سفلی نیز با اشاره به مدرسه نوساز این روستای 560 نفره، اظهار کرد: امکانات و تجهیزات این مدرسه خوب است اگرچه زمین ورزشی مناسب وجود ندارد و بچه‌ها روی آسفالت بازی می‌کنند که آن‌هم خطرات خود را دارد؛ ضمن اینکه کلاس‌ها هم مختلط برگزار می‌شود که علت آن تعداد کم دانش‌آموزان است.

گفتنی است؛ همان‌طور که در مطلب شماره قبل روزنامه نیز اشاره شد؛ اگرچه نظام آموزشی کشور با استانداردهای بین‌المللی فاصله زیادی دارد، اما مدارس روستایی حتی در مقایسه با امکانات و تجهیزات مدارس شهری کشور خودمان هم به‌مراتب وضعیت بدی دارند و دچار فقر آموزشی مضاعف هستند.

در بررسی تصادفی مدارس روستاهای بهار به نظر می‌رسد فصل مشترک این مدارس در یک نگاه کلی کمبود معلم و البته تجهیزات و وسایل فرسوده آموزشی است که انتظار می‌رود مسؤولان و متولیان امر در این راستا گام‌های مثبتی بردارند.

میز و نیمکت سالم و استاندارد، طبیعی‌ترین حق یک دانش‌آموز است اما همچنان در بسیاری از مدارس نداشتن میز و صندلی سالم یک معضل است؛ تحصیل فرآیندی است که هدف آن بهبود ظرفیت‌های دانش‌آموز بوده و کیفیت آموزش منحصر به معلمان و استراتژی‌های آموزشی نیست، بلکه به عوامل محیطی که برای یادگیری مساعد هستند، ازجمله تجهیزات آموزشی نیز وابستگی دارد؛ چراکه بی‌تردید عدم آسودگی نسبت به میز و صندلی، فعالیت‌ آموزشی را مختل می‌کند.

مسئله مهم دیگر کمبود معلم است که بسیاری از مدارس با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند و از همین ابتدای سال به یک قصه پر غصه تبدیل‌شده که امید می‌رود با جذب بیش از 350 معلم در آبان‎ماه که مدیرکل آموزش‌وپرورش استان همدان قول آن را داده تا حدودی شاهد کاهش این مشکل باشیم.