سپهرغرب، گروه خبر: رئیس اداره امور مراتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان گفت: 6 تیم در ورودی‌های این استان شامل اسدآباد، نهاوند، ملایر و تویسرکان برای جلوگیری از ورود زودهنگام عشایر و با هدف کنترل پروانه چرای دام و سامان‌دهی کوچ مستقر شدند.

سعید الیاسی روز دوشنبه بیان کرد: طرح مدیریت چرا، کنترل پروانه چرای دام و سامان‌دهی کوچ با رویکرد پیشگیرانه حفاظتی به‌عنوان مؤثرترین اقدام در مدیریت بهره‌برداری از مراتع به‌شمار می‌رود.

وی اضافه کرد: بنابراین ابتدای هرسال اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری همدان با مشارکت سایر دستگاه ازجمله امور عشایری اقدام به اجرای این طرح با هدف جلوگیری از ورود زودهنگام دام عشایر به مراتع استان می‌کند.

رئیس اداره امور مراتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان افزود: برگزاری کلاس‌های آموزشی و ترویجی، ارسال و ابلاغ آگهی با هدف آموزش دامداران عشایری مبنی بر خودداری از ورود به مراتع استان تا قبل از پانزدهم اردیبهشت‌ماه ازجمله اقدامات در راستای اجرای این طرح است.

الیاسی ادامه داد: همچنین تیم‌های ثابت و سیار در مبادی ورودی استان نظیر ورودی شهرستان ملایر، نهاوند،تویسرکان و اسدآباد به‌منظور ممانعت از ورود زودهنگام عشایر به مراتع استان با هدف جلوگیری از تخریب مراتع و منابع ملی، مستقر شدند.

وی تأکید کرد: برخورد با خاطیان از دستوالعمل‌ها و قوانین مربوطه و تشکیل پرونده و ارجاع آن به مراجع انتظامی و قضائی از مهم‌ترین فعالیت‌ها در راستای اجرای طرح مدیریت چرا و کنترل کوچ در استان همدان است.

رئیس اداره امور مراتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان اظهار کرد: درصورت اجرا نکردن این طرح به‌طور حتم فشار دام بر مراتع چندین‌برابر توان تولیدی آن‌ها شده و درنتیجه تخریب روزافزون عرصه‌های مرتعی، هدر رفتن آب و خاک و ایجاد سیل و طغیان‌های عظیم را شاهد خواهیم بود.

الیاسی از بین رفتن ترکیب مطلوب رستنی‌ها و جایگزینی گونه‌های مهاجم و فقر روزافزون دامداران وابسته به مراتع به‌خصوص عشایر را از دیگر نتایج این فرآیند تخریبی برشمرد.

وی عوامل تخریب منابع طبیعی را چرای زودرس، چرای مفرط و طولانی‌مدت، نبود تعادل بین دام و ظرفیت مرتع، تبدیل مراتع به اراضی کشاورزی، تبدیل اراضی ملی به باغ‌ها و خانه‌های ویلایی، اجرای طرح‌های غیر اصولی و بدون مطالعه در مناطق حساس، بوته کنی و قطع درختان، بهره‌برداری غیر اصولی و بی‌رویه از معادن و تبدیل غیر اصولی اراضی ملی به مناطق صنعتی عنوان کرد.

رئیس اداره امور مراتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان ادامه داد: حاصل هریک از عوامل تخریب‌های یادشده می‌تواند به حوادث غیر مترقبه، بلایای طبیعی و خسارات جبران‌ناپذیر نظیر سیل‌های ویرانگر، پُر شدن مخازن سدها از رسوبات، هدر رفتن آب و اُفت سطح آب‌های زیرزمینی، فرسایش خاک، لغزش، رانش و فرونشست اراضی ملی و کشاورزی، پیشروی کویر و بیابان به سمت شهرها و نابودی تأسیسات، نابودی محیط‌زیست، انقراض حیات وحش، کاهش محصولات فرعی و کاهش تولیدات دامی منجر شود.

الیاسی تأکید کرد: درنهایت می‌توان گفت یکی از مهم‌ترین نقش‌های مراتع در امر توسعه پایدار، در بُعد زیست‌محیطی آشکار می‌شود.

وی اضافه کرد: پوشش غنی مراتع جلوی بسیاری از واکنش‌های منفی طبیعت ازجمله ریزش نزولات جوی شدید را می‌گیرد؛ زیرا پوشش سبز گیاهی از برخورد شدید قطرات باران به سطح زمین جلوگیری می‌کند و درنتیجه خاک کمتری متلاشی می‌شود.

الیاسی افزود: همچنین ریشه‌های گیاهان میزان خلل و فرج خاک را افزایش داده که این فرایند زمینه‌ساز نفوذ آسان آب به داخل زمین و تقویت جریان آب‌های زیرزمینی می‌شود.

رئیس اداره امور مراتع و بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان گفت: اجرای طرح مدیریت چرا، کنترل کوچ و جلوگیری از ورود زودهنگام دام در مراتع موجبات استقرار و تقویت پوشش گیاهی و کاهش اثرات تخریبی یادشده را فراهم کرده و محیط‌زیست سالم و عاری از بلای طبیعی را به ارمغان می‌آورد.

الیاسی با تأکید بر اینکه باید با حساسیت و دغدغه بیشتری به منابع طبیعی، پوشش گیاهی مراتع و پیشگیری از بروز آتش در طبیعت توجه داشت، اظهار کرد: با توجه به گستردگی سطوح اراضی منابع طبیعی و کمبود نیروهای حفاظتی، عضویت افراد به‌عنوان همیار طبیعت و ارائه گزارش مردمی از طریق شماره تماس 1504 ازجمله مؤثرترین راهکارها در راستای کنترل و جلوگیری از تخریب اراضی ملی است.

مراتع استان همدان حدود 822 هزار هکتار بوده که این سطح معادل یک درصد مراتع کشور و 42 درصد سطح استان همدان است.