سپهرغرب، گروه خبر: استان ایلام پتانسیل لازم برای پرورش زنبور عسل دارد؛ این درحالی است که به‌‌دلیل مشکلاتی هنوز به آن جایگاه مطلوب نرسیده و عدم حمایت مناسب مسئولان در توسعه این صنعت کام زنبورداران را نیز تلخ کرده است.

زنبورداران استان ایلام این‌روزها با دغدغه‌ها و مشکلاتی دست‌وپنجه نرم می‌کنند و شیرینی محصول تولیدشده آن‌ها به تلخی تبدیل شده است؛ آن‌ها نیازمند همت و تلاش مسئولین برای رفع این مشکلات هستند.

این صنعت شیرینی طبیعی به‌عنوان یک حرفه سخت و دشوار شناخته می‌شود که به دانش و مهارت کافی نیازمند است؛ عسل به‌عنوان یک غذای سالم مورد استفاده افراد قرار می‌گیرد و به‌جز جنبه غذایی، به عنوان یک داروی طب سنتی نیز به‌شمار می‌آید.

در حرفه‌ی زنبورداری با کمترین امکانات و سرمایه بهترین شغل تولیدی ایجاد شده و باارزش‌ترین محصول نیز تولید می‌شود.

عسل یک محصول غذایی مفید و یک اکسیر پُرارزش است؛ از قرن‌ها پیش به‌عنوان عالی‌ترین و مقوی‌ترین غذاها شناخته شده و همچنین به‌‌واسطه برخی ویژگی‌های شفابخش خود، به‌عنوان دارو در درمان اکثر بیماری‌ها کاربرد دارد.

      رونق اشتغال‌زایی و درآمدزایی با ترویج صنعت زنبورداری

رئیس اتحادیه زنبورداران ایلام نیز گفت: صنعت زنبورداری استان ایلام با بهره‌گیری از حمایت‌ها و سیاست‌های ایجاد اشتغال نظام مقدس جمهوری اسلامی و به‌لحاظ شرایط ویژه آب‌وهوایی و تنوع گیاهان دارویی ظرف سالیان متمادی به یکی از صنعت‌های پویا و نقش‌آفرین تبدیل شده و توانسته منبع درآمدی برای زنبورداران باشد.

هاشم گل‌نظری افزود: درحال حاضر براساس آمار سال 1398 سازمان جهاد کشاورزی، 1360 تُن عسل مرغوب و حدود 30 تُن فرآورده شامل ژل رویال، موم، بره‌موم، گرده گل و زهر زنبور از 175 هزار کلنی زنبور عسل تولید شده است.

رئیس اتحادیه زنبورداران ایلام با بیان آنکه کرونا این صنعت را نیز تحت‌الشعاع قرار داده است، گفت: یک‌هزار و 917 نفر زنبوردار حرفه‌ای با به‌کارگیری مستقیم یک‌هزار و 436 نفر کارگر رسمی بدون حمایت‌های مستقیم دولت و با استفاده از شرایط طبیعی توانسته‌اند به‌لحاظ تولید و ایجاد اشتغال پایدار، نقشی غیر قابل انکار در استان داشته باشند.

وی ادامه داد: عدم حمایت دولت در این شرایط غیر عادی هم‌زمان با افزایش قیمت شکر به‌عنوان پُرمصرف‌ترین نهاده مصرفی، این صنعت را در تنگنا قرار داد.

از مشکلات این صنعت می‌توان به نبود سایت مناسب برای استقرار، جولان عسل‌های تقلبی در بازار، نبود شرایط لازم برای صادرات، افزایش قیمت سرسام‌آور نهاده‌های مصرفی، کاهش سطح دستمزد جامعه و قدرت خرید مردم اشاره کرد.

      توسعه اقتصادی به دنبال پرورش زنبور عسل

یکی از زنبورداران ایلامی گفت: رونق زنبورداری تأثیر مهمی بر رشد اقتصادی استان ایلام دارد و سبب اشتغال، تولید و بالا رفتن کیفیت محصولات کشاورزی خواهد شد.

جواد ناصرمنش افزود: خرید وسایل زنبورداری ازجمله میخ آهن، وسایل چوبی کندو (نجار)، مصرف دارو (داروخانه‌ها)، حمل‌ونقل و جابه‌جایی (راننده‌ها)، نگهبانی و برداشت عسل (کارگر) ازجمله هزینه‌های زنبورداری است.

      لزوم توجه به صادرات عسل

یکی دیگر از زنبورداران با اشاره به اینکه زنبورداری می‌تواند نقش ارزنده‌ای در صادرات داشته باشد، گفت: ازجمله فرآورده‌های زنبور عسل می‌توان به زهر زنبور عسل، تولید ژل رویال در پزشکی، گرده، بره‌موم و غیره اشاره کرد و همچنین می‌توان از زنبوردرمانی در طب سنتی بهره گرفت.

احمد شهبازی افزود: اگر در فصل زمستان به مناطق گرمسیری استان ایلام سری بزنیم، زنبورداران مهاجر را از سراسر کشور در این منطقه مشاهده خواهیم کرد که گواه بر اهمیت اقتصادی پرورش زنبور عسل در استان ایلام است.

ژل رویال با ارزش‌ترین محصول آن است؛ به‌خاطر اینکه این ماده به‌عنوان غذای ملکه مورد استفاده قرار می‌گیرد و به آن ژله سلطنتی نیز می‌گویند. گران‌ترین داروهای قلبی، عصبی و بهترین لوازم آرایشی جهان از ژل رویال ساخته می‌شوند.

زنبور گرده را از گیاهان جمع‌آوری کرده و برای تغدیه نوزادان خود از آن استفاده می‌کند؛ گرده ‌گل غنی از پروتئین است که برای تولید انواع قرص‌ها و داروهای با ارزش مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بره‌موم نیز یکی ‌دیگر از محصولات تولیدی زنبور عسل است؛ بره‌موم ماده‌ای بوده که برای مومیایی کردن مورد استفاده قرار می‌گیرد. مصریان باستان مومیایی کردن را از زنبور فرا گرفته‌اند، یعنی موادی که در مومیایی کردن به‌کار می‌برند، همین بره‌بوم زنبور است.

وی ادامه داد: استان ایلام پتانسیل لازم برای پرورش زنبور عسل دارد؛ موقعیت کوهستانی کبیرکوه و مانشت برای تابستان‌گذرانی و دشت‌های کلزای دهلران و مهران نیز برای زمستان‌گذرانی زنبور عسل است.

      صندوق حمایت از توسعه صنعت زنبورداری

یک کارشناس تسهیلات صندوق حمایت از صنعت زنبورداری کشور گفت: حمایت این صندوق از زنبورداران و پرداخت تسهیلات بانکی تنها برای کسانی که عضو صندوق زنبورداری باشند، خواهد بود.

عالی‌زاده افزود: در برخی از استان‌های کشور این صندوق از طرف زنبورداران و اتحادیه‌ها تشکیل نشده که مانع از خدمات و پرداخت تسهیلات مالی می‌شود.

کارشناس تسهیلات صندوق حمایت از صنعت زنبورداری کشور گفت: درصورتی که این صندوق در استان‌ها شکل بگیرد و اعضای آن فعال باشند، خدمات ارزنده و تسهیلات بانکی به آن‌ها ارائه می‌شود.

      بیمه، حسرت بزرگ زنبورداران

سرپرست معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان ایلام گفت: در سطح کشور وزارت جهاد کشاورزی و سازمان تأمین اجتماعی برای بیمه کردن زنبورداران به توافقی نرسیده‌اند و از حوزه استانی نیز خارج است.

درخشنده رحیمی افزود: سال گذشته شکر را با ارز دولتی چهار هزار و 200 برای زنبورداران تأمین کردیم؛ قیمت مصوب شکر از سوی دولت به وزارت صمت 11 هزار و 500 تومان است که سهم خانوار و قنادی‌ها بوده و سهم زنبورداران در آن مطرح نشده است.

سرپرست معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان ایلام گفت: با پیگیری‌های به‌عمل‌آمده از طرف سازمان جهاد کشاورزی قرار شد که شکر با قیمت 11 هزار و 500 تومان برای زنبورداران نیز درنظر بگیرند که پس از بررسی‌های لازم برای زنبوردار مقرون به‌صرفه نبود.

وی افزود: وزارت جهاد کشاورزی با وزارت صمت درحال رایزنی برای تخصیص قیمت سال گذشته شکر برای زنبورداران بوده، اما هنوز به نتیجه نرسیده است.

رحیمی ادامه داد: در مورد تسهیلات بانکی در جلسه‌ای که اسفندماه سال گذشته با حضور اتحادیه زنبورداران و معاون امور دام استان داشتیم، درحال حاضر تسهیلات با کارمزد 18 درصد برای زنبورداران داریم و از تسهیلات کم‌بهره خبری نیست.

وی افزود: اتحادیه زنبورداران باید با دولت رایزنی کند تا وام کم‌بهره در اختیار جهاد کشاورزی قرار دهد و جهاد کشاورزی آن را بین زنبورداران واجد شرایط توزیع کند.

رحیمی ادامه داد: درباره بازار فروش و قیمت‌گذاری محصول عسل باید اتحادیه زنبورداران با ستاد تنظیم بازار و سازمان صمت راهکارهایی را ارائه دهد؛ سازمان جهاد کشاورزی تنها به‌عنوان یک هماهنگ‌کننده اداری اقدام می‌کند.

مسئولان ارشد استان باید نسبت به موانع پیش روی صنعت کشاورزی و امور دام توجه لازم را داشته باشند؛ سازمان جهاد کشاورزی برای رفع موانع بایستی اقداماتی انجام دهد تا از ضربات جبران‌ناپذیر بر پیکره این صنعت جلوگیری شود؛ اما این سازمان نسبت به موانعی که پیش روی تولیدکنندگان زیرمجموعه خود است، اقدامات قابل توجهی انجام نمی‌دهد و تنها به دادن وعده اکتفا می‌کند.