سپهرغرب، گروه خبر- طاهره ترابی مهوش : هم‌اکنون استان کرمانشاه با کشت بیش از 150 هزار هکتار از اراضی کشاورزی خود و تولید سالانه 160 هزار تن نخود در سال بزرگترین تولیدکننده این محصول در کشور است که علاوه بر تأمین نیازهای استان مقادیر زیادی از آن را به سایر استان‌ها و حتی خارج از کشور صادر می‌کند.

بر همین اساس توجه به تولید نخود سالم و ارگانیک و توجه به ایجاد صنایع فرآوری، تبدیلی و صنایع مرتبط با بسته‌بندی از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه سودده بودن فعالیت کشاورزی مرتبط با نگاه به بازارهای فروش است که می‌تواند با برنامه‌ریزی پیش رود و در آن شاهد خالی ماندن دستان کشاورزان نباشیم. این امر نیازمند سیاست‌گذاری‌های درست، برنامه‌ریزی، حمایت از کشاورزان و دلگرم کردن آن‌ها به تولید و فعالیت است.

با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا با آرش صوفی و میلاد فلاحی؛ دو نخودکار کرمانشاهی گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

نخودکار کرمانشاهی با بیان اینکه سالانه حدود 10 هکتار از اراضی دیم خود را به کشت نخود اختصاص می‌دهد، گفت: فرایند کشت در حال حاضر به‌صورت کاملاً مکانیزه انجام می‌شود.

آرش صوفی با تأکید بر اینکه تاکنون کشت ما پاییزه بود اما از سال آینده با حمایت دفتر خدمات کشاورزی دهستان قرار است بذر مناسب در اختیارمان قرار گیرد تا نسبت به کاشت بهاره محصول اقدام کنیم، تشریح کرد: مسئله این است که کشت پاییزه زمین گرچه به‌دلیل بلندتر شدن ساقه گیاه به‌راحتی با کمباین قابل برداشت است اما ریزش زیادی دارد و زمین را سفت و غیر قابل کشت می‌کند؛ به طوری که امسال مجبور شدیم سه بار زمین را شخم بزنیم تا بتوانیم پس از برداشت نخود نسبت به کشت گندم در زمین اقدام کنیم.

وی در پاسخ به این سؤال که چرا تاکنون نسبت به کشت بهاره اقدام نمی‌کردید؟ گفت: چون ما نسبت به خرید بذر اقدام نکرده و هر ساله سهمی از محصول برداشتی را برای کاشت استفاده می‌کردیم معمولاً این بذر خودمانی در کشت بهاره جواب نمی‌داد به طوری که ساقه‌های آن به اندازه کافی بلند نبود که بتوان آن را با کمباین برداشت کرد.

این کشاورز کرمانشاهی با تأکید بر اینکه به ازای هر هکتار کشت دیم نخود با به‌کارگیری 12 مَن نخود به‌عنوان بذر بین 100 تا 150 مَن نخود برداشت می‌کنیم ابراز کرد: در حال حاضر متأسفانه بخش عمده‌ای از محصولات ما توسط دلالان و علافان خریداری می‌شود.

صوفی با تأکید بر اینکه هزینه تولید و دشواری‌های آن قابل مقایسه با قیمت خریداری‌شده توسط دلالان نیست، خاطرنشان کرد: سال جاری در بهترین شرایط دلالان نخود را مَنی 90 هزار تومان (هر سه کیلو یک من به‌حساب می‌آید) از کشاورز خریداری کردند این در حالی است که قیمت نخود در بازار به‌مراتب بیشتر است.

وی با تأکید بر اینکه طی سال‌های اخیر یکی از آشنایان ما نسبت به ایجاد صنایع بسته‌بندی اقدام کرد و در بدو امر توانست با خرید محصول از کشاورزان منطقه، دست دلالان را از بازار کرمانشاه قطع کند گفت: متأسفانه علیرغم شروع خوب این صنعتگر بومی، در نتیجه عدم حمایت کار خود را به‌صورت محدودتری ادامه می‌دهد و امروز بخش اعظمی از محصول به دست دلالان به فروش می‌رسد.

در ادامه دیگر کشاورز کرمانشاهی نیز با تأیید سخنان عنوان‌شده در خصوص وضعیت نخود، گفت: کشت این محصول از زمان ابا و اجدادی ما در استان رونق داشته و دارد بنابراین فعالیت ما در این راستا به‌صورت خانوادگی است.

میلاد فلاحی با تأکید بر اینکه طی سال‌های گذشته دلالان در خرید نخود کشت‌شده منطقه نقش بسیار پررنگی داشتند و همین باعث شد من و همسرم تصمیم بگیریم با ایجاد صنایع بسته‌بندی نسبت به بسته‌بندی این محصول و سپس عرضه آن در بازار اقدام کنیم، ابراز کرد: جالب‌تر اینکه ما شخصاً اقدام به تولید دستگاه بسته‌بندی از طریق مهندسی معکوس کردیم.

وی با اشاره به اینکه نمونه دستگاه بسته‌بندی ما در سازمان ثبت علائم تجاری به ثبت رسیده، اظهار کرد: با ثبت اختراع این محصول استوانه‌ای شکل در حوزه بسته‌بندی فعالیت خود را به‌صورت رسمی از سال 96 آغاز کردیم.

وی با بیان اینکه در ادامه فعالیت پس از دریافت پروانه‌های مختلف بهداشتی همچون سیب سلامت، ویژند خاصی را برای محصولات بسته‌بندی‌شده به نام «ستاره خورشید» برگزیدیم، اذعان کرد: در پی دایر کردن کارخانه بسته‌بندی برای 15 نفر به‌صورت مستقیم و برای 20 نفر به‌صورت غیر مستقیم اشتغال‌زایی کردیم.

این کشاورز نخودکار با اشاره به اینکه البته این زیرساخت در عرصه بسته‌بندی تمام حبوبات و خشکبار کارایی داشته و مورد استفاده قرار می‌گیرد، ابراز کرد: کیفیت بسته‌بندی را تا جایی پیش بردیم که عمده محصولات ما صادرات‌محور با ارزش افزوده بالا هستند به طوری که به بخش اعظمی از کشورهای همسایه همچون عراق، سوریه و عمان صادر می‌شود.

فلاحی با تأکید بر اینکه در سال‌های ابتدایی فعالیتمان، در پی رونق کار، طرحی به جهاد کشاورزی مبتنی بر قرارداد ارائه شد، گفت: طبق این طرح چون خرید محصول نخود منطقه نیازمند سرمایه بالایی بود، قرار شد ما با کشاورزان رایزنی کرده و آن‌ها را متقاعد کنیم که نسبت به کشت نخود در اراضی اقدام کرده و محصول آن‌ها به قیمت روز از طریق یک چک دو امضاء (یک امضاء از سوی ما و یک امضاء از سوی جهاد کشاورزی) خریداری شود تا هم از این طریق دست واسطه‌ها کوتاه شود و هم کشاورز برای کشت انگیزه داشته باشد.

وی ادامه داد: بنا به توافق انجام‌شده در سال نخست، از روستا و منطقه شروع کردیم که خوشبختانه با استقبال بالای کشاورزان روبه‌رو شد به طوری که تقریباً حدود 200 هکتار از اراضی را زیر کشت نخود بردیم.

این نخودکار کرمانشاهی با بیان اینکه در پی تأمین نخود بیشتر به سراغ دیگر مناطق ‌رفته و با بخشداری‌ها هماهنگ شدیم، ابراز کرد: درواقع خریدار تضمینی خود مشوقی بود برای کشت نخود اما در ادامه کار دولت همکاری لازم را در پرداخت قیمت تضمینی با ما نداشت، اما با این حال چرخه تولید را حفظ کرده و اجازه ندادیم کار متوقف شود.

فلاحی با تأکید بر اینکه خوشبختانه میزان کشت خانوادگی این محصول 200 هکتار است، تشریح کرد: کار را تا جایی پیش بردیم که امروز با آذر‌شهر تبریز نیز هماهنگ کردیم تا لپه آن‌ها را نیز خریداری و بسته‌بندی کنیم.

وی با بیان اینکه در حوزه صادرات این محصول ما با مشکلات عدیده‌ای همچون هزینه‌های گمرگی و طولانی شدن روند تأییدیه‌ها مواجهیم، اذعان کرد: این مسائل ما را در تحویل محصول به کشورهای خارجی دچار مشکل می‌شود.

این کشاورز با تأکید بر اینکه در حال حاضر سالانه حدود 100 تن محصول را به خارج از کشور صادر می‌کنیم، ابراز کرد: در حال حاضر علاوه بر کشورهایی همچون عراق، عمان و سوریه به روسیه نیز صادرات داریم که در رسیدن به این مطلوب حضور ما در چند برنامه تلوزیونی و نمایشگاه بی‌تأثیر نبوده است.

مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد ایجاد صنایع بسته‌بندی در حوزه مواد غذایی اگر خوب و باکیفیت و با طراحی جدید انجام شود می‌تواند به‌عنوان زبان محصول شناخته شود، یعنی معرف محصول باکیفیت باشد و نظر خریدار را به خود جلب کند؛ چراکه بسته‌بندی حبوبات باعث می‌شود که حمل‌ونقل، نگهداری و انبار کردن حبوبات آسان‌تر باشد. همچنین از رطوبت و خیس شدن حبوبات جلوگیری می‌کند و می‌تواند اطلاعاتی را درباره محصول به خریدار بدهد.

وقتی حبوبات بسته‌بندی می‌شوند اطلاعاتی همچون تاریخ تولید، وزن، تاریخ انقضا و نام شرکت و اطلاعات دیگری روی بسته درج می‌شوند که موقع خرید به خریدار بسیار کمک می‌کنند. علاوه بر این بسته‌بندی حبوبات باعث می‌شود که چیدمان محصولات در قفسه‌های فروشگاه‌ها آسان‌تر شده و مصرف‌کننده بدون کمک گرفتن از فروشنده و صرفاً با مشاهده اطلاعات روی بسته خرید خود را انجام دهد.

همچنین اگر محصولی که در قالب بسته‌بندی ارائه شده از کیفیت بالایی برخوردار باشد باعث می‌شود که مشتری در خریدهای بعدی با مشاهده آن ویژند که قبلاً خریداری کرده اقدام به خرید کند و به‌دنبال محصول دیگری نگردد. همین باعث بالا رفتن میزان فروش و در نهایت کسب سود بیشتر برای تولیدکننده می‌شود؛ بنابراین به‌نظر می‌رسد ورود مستقیم کشاورزان به ایجاد صنایع بسته‌بندی در قالب کشت و صنعت می‌تواند انگیزه مضاعفی را در کشاورزان ایجاد کند که نمونه آن را امروز کشاورز کرمانشاهی به منصه ظهور رسانده است.