کم‌آبی و تداوم خشک‌سالی در سال‌های اخیر به یکی از دغدغه‌ها و معضلات جدی تبدیل شده، به طوری که ذخایر منابع آبی در اقصی‌نقاط کشور به‌شدت کاهش یافته است.

در این راستا استان ایلام نیز ازجمله استان‌هایی است که در سنوات گذشته با معضل کمبود آب و خشک‌سالی دست و پنجه نرم می‌کرد، لازم به ذکر است کاهش بارندگی‌ها و خشک‌سالی که در سال‌های گذشته دامنگیر استان ایلام شد، علاوه بر تأثیر سو بر طبیعت استان، سبب افت شدید منابع آب‌های سطحی و زیرسطحی شده و به تبع آن صنعت، کشاورزی و محیط زیست را به شدت تحت تأثیر قرار داد، از طرفی دیگر هم خشک‌سالی سال‌های اخیر جدای از اینکه موجب بروز مشکلات عدیده‌ای در حوزه‌های طبیعی شد، در ادامه امنیت غذایی و معیشت مردم را نیز دچار مشکل کرد.

با این حال خوشبختانه به رغم سنوات گذشته، بارش‌های مناسب در پاییز و زمستان سال گذشته و همچنین سال جاری منجر به افزایش حجم سدها و آبدهی رودخانه‌های ایلام شده است.

تحقیقات نشان داده، بارش‌های نرمال در فصل زمستان کمبود و کسری را در حوزه بارندگی‌ها و محدودیت منابع آب را تا حدودی جبران کرده، اما با این وجود باز هم مشکل کمبود آب در اقصی‌نقاط استان ایلام احساس می‌شود که نیازمند مدیریت صحیح و اصولی منابع آبی از سوی مسئولان مربوطه می‌باشد.

**بهره‌وری اصولی از آب پشت سدها

کارشناس مهندسی آب گفت: در سنوات گذشته به‌دلیل خشک‌سالی با کمبود منابع آبی در پشت سدهای استان مواجه شدیم که این مسئله روستاها و شهرهای ایلام را با مشکلاتی مواجه کرد.

سجاد محمدی افزود: بارش‌ها بر روی بهبود کیفیت آب رودخانه‌ها مؤثر است و کیفیت آب رودخانه‌ها را تعدیل می‌کند و بی‌تأثیر نیست اما نمی‌توان این بارش‌ها را به‌عنوان ذخیره آبی تلقی کرد، چراکه بارش‌هایی که در استان اتفاق افتاده، به‌صورت پراکنده بوده و باعث تلطیف هوا و تعدیل درجه حرارت هوا شده است و به تبع تأثیری بسزایی بر روی ذخایر و منابع آبی به‌ویژه آب‌های زیر زمینی ندارد.

وی ادامه داد: از این رو مدیریت منابع آب استان و بهره‌وری اصولی از آب پشت سدها ازجمله الزاماتی است که جهت مدیریت آب و جلوگیری از هدررفت بارش‌ها در استان باید لحاظ شود.

*افزایش بارش در ایلام به نسبت سال گذشته

رئیس گروه پیش‌بینی هواشناسی ایلام اظهار کرد: بارش‌ها غالباً به دو صورت هستند، نقطه‌ای یعنی بارش مرکز هر شهرستان و بارش پهنه‌ای که به‌صورت روش‌های ریاضی در ایستگاه‌های باران‌سنجی استفاده می‌شوند.

مجتبی میهن‌پرست افزود: طبق آخرین آمار بارش در مرکز شهرستان ایلام از اول مهر تا 8 دی، بیش 229.3 میلی متر بارش باران داشته‌ایم که در سال گذشته میزان این بارش‌ها 126.2 میلی متر و در بلند مدت تا این تاریخ 194.7 بوده است.

**جدول وضعیت بارش‌ها در مناطق مختلف استان ایلام

وی ادامه داد: در مجموع میزان بارش‌ها در سال جاری 82 درصد به نسبت سال گذشته افزایش داشته و نسبت به بلندمدت با کاهش 18 درصدی مواجه بوده است.

رئیس گروه پیش‌بینی هواشناسی ایلام گفت: بارش در ماه‌های آینده بر اساس پیش بینی هواشناسی کشور نشان می‌دهد از 15 دی تا 15 اسفند بارش اندکی کمتر از نرمال تا نرمال است و از 15 اسفند تا 15 فروردین بارش‌ها تقریباً نرمال است.

**افزایش حجم سدهای چهارگانه ایلام

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای ایلام اظهار کرد: حجم کنونی آب پشت سدهای چهارگانه این استان با توجه به بارش‌های اخیر، 71 درصد افزایش یافته است.

صادق علیمرادی افزود: وضعیت استان از لحاظ بارش‌ها مناسب و میزان آب ذخیره شده در سدهای استان نسبت به سال قبل افزایش خوبی داشته است.

وی تأکید کرد: حجم کنونی سد دویرج معادل 78 درصد پرشدگی است که نسبت به سال گذشته افزایش حجم 20 میلیون متر مکعب معادل 10 درصد حجم مخزن داشته است.

وی افزود: سدایلام نیز از افزایش حجم 4.5 میلیون متر مکعب معادل هفت درصد حجم مخزن برخوردار بوده و حجم کنونی آن 45.7 میلیون مترمکعب معادل 75 درصد پرشدگی است.

وی در خصوص سایر سدهای استان اضافه کرد: سدگلال با افزایش حجم 3.1 میلیون متر مکعب معادل 16 درصد و حجم کنونی 8.9 میلیون مترمکعب معادل 46 درصد پرشدگی، سد کنگیر با افزایش حجم 1.7 میلیون مترمکعب معادل 9 درصد مخزن و حجم کنونی 9 میلیون متر مکعب معادل 48 درصد پرشدگی داشته است.

*حفاظت و بهروری از منابع آبی

ابراهیم پیرزادیان؛ مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام نیز در این راستا گفت: در حوزه آبخیزداری اقدامات بسیار چشمگیری در استان ایلام انجام شده که ازجمله این اقدامات می‌توان به اجرای 12 سازه آبخیزداری در مناطق مختلف استان ایلام اشاره کرد.

وی افزود: این تعداد سازه به منظور کنترل روان آب و تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی و همچنین مدیریت بحران و کاهش خسارت به زیرساخت‌ها در زمان وقوع سیل اشار احداث شده است.

همانطور که گفته شد وضعیت منابع آبی استان ایلام به نسبت بارش‌ها در این استان خوشبختانه رو به افزایش بوده است، اما افزایش میزان منابع آبی به معنای نبود و رفع معضل کمبود آب در استان نیست، از این رو امید است با بهره‌وری از منابع آبی و مدیریت و نگهداری اصولی از آن‌ها نه‌تنها از هدررفت و خشکی منابع آب استان جلوگیری کرد بلکه قدمی در راستای رفع مشکل کمبود آب در استان برداشت.