کرمانشاه یکی از قطب‌های کشاورزی کشور است که در تولید برخی محصولات همچون نخود جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است. به طوری که سالانه در استان 160 هزار تن نخود تولید می‌شود که از نظر تولید و سطح زیرکشت کرمانشاه رتبه نخست کشور را دارد. حال آنکه عملکرد این استان 26 درصد از میانگین کشوری بالاتر است به گونه‌ای که متوسط عملکرد کشوری 618 کیلوگرم را نشان می‌دهد اما این عدد در استان کرمانشاه به 832 کیلوگرم می‌رسد.
از سوی دیگر استان کرمانشاه با 32 درصد سطح زیرکشت 44 درصد تولید نخود کشور را در اختیار داشته و با حدود 180 هزار هکتار سطح زیرکشت بیش از 90 درصد کشت نخود را به‌صورت مکانیزه انجام می‌دهد.
بخش اعظمی از نخود برداشت‌شده در استان در نبود شرکت‌های بسته‌بندی و حتی صادراتی، توسط واسطه‌ها خریداری و به نام دیگر استان‌ها به سایر نقاط و خارج از کشور صادر می‌شود اما در این بین هستند جوانانی که کمر همت بسته‌اند تا در این وادی گام‌های محکمی بردارند. یکی از این جوانان ستاره صوفی است که در روستای پدری خود یعنی کوزران سنجابی روستای صفرآباد چند سالی است با ایجاد کارخانه بسته‌بندی حبوبات توانسته برای تعدادی از اهالی اشتغال‌زایی کند.
بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا گفت‌وگویی با وی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
مدیر کارخانه بسته‌بندی ستاره خورشید با بیان اینکه بسیاری از مردم در کرمانشاه کشاورز هستند، خانواده خودم نیز سال‌هاست که در این عرصه فعالیت دارند، گفت: مشکل ما این بود که محصولات تولیدی، هیچ بسته‌بندی حرفه‌ای نداشتند یا اگر هم انجام می‌شد از خارج از استان و توسط خریدار صورت می‌گرفت، به جز آن تمام محصولات در کیسه و گونی فروخته می‌شد.
ستاره صوفی که متولد سال 1369 است و کارآفرینی از دغدغه‌های اصلی او به‌شمار می‌‌رود، تصریح کرد:‌‌ پس از زلزله کرمانشاه بخشی از خانه پدربزرگم در روستای صفر‌آباد تخریب شد. خانواده درصدد بازسازی آن بر آمدند اما همزمان با این اتفاق ایده‌ای در ذهن من جرقه زد و با درمیان گذاشتن آن با پدرم قرار شد بازسازی این منزل مسکونی به شکل کارگاه بسته‌بندی حبوبات باشد.
وی ادامه داد: جالب‌تر اینکه در آن مقطع زمانی من و همسرم علیرغم داشتن تخصص بیکار بوده و قرار بود به کانادا مهاجرت کنیم اما اجرایی شدن این ایده مانع شد.
این بانوی کارآفرین با بیان اینکه پس از تهیه همه امکانات، در فضایی به مساحت 700 متر که در مجاورت زمین کشاورزی‌مان قرار داشت کارگاهی راه‌اندازی کردیم گفت: افراد مشغول به‌کار در این کارگاه اغلب از اقوام هستند.
صوفی با اشاره به اینکه ما کشاورزان کرمانشاهی به سبب نبود نقدینگی ناچاریم نخود تولیدی خود را در زمان برداشت، به فروش برسانیم در حالی که اگر آن را نگهداری کنیم و در زمان مناسبی بفروشیم سود مناسبی حاصل می‌شود افزود: نخودکار کرمانشاهی نخودش را با کمترین قیمت یعنی 45 تا 47 هزار تومان به صورت نقدی به به دلال می‌فروشد این درحالی است که زمستان سال جاری همین نخود را دلالان با قیمت هر کیلو 100 هزار تومان وارد بازار کردند.
وی با اشاره به اینکه قطب مهم تولید نخود در کشور، صنایع تبدیلی حبوبات ندارد در حالی که ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی، موجب افزایش راندمان تولید، بازاریابی، ایجاد اشتغال، افزایش ارزش افزوده و کمک به رونق اقتصادی در منطقه را به‌دنبال خواهد داشت، خاطرنشان کرد: با توجه به وجود این خلأ، بسته‌بندی و فرآوری محصولات کشاورزی را محور فعالیت خود قرار دادم.
این بانوی کرمانشاهی مطرح کرد: با وارد شدن به این فضا شاهد بودیم که قیمت دستگاه‌ها بسیار بالا است پس با استفاده از مهندسی معکوس دستگاه مورد نیاز برای بسته‌بندی را ساختیم، طرح بسته‌بندی محصولات نیز ابتکاری بود که به نام خودم به ثبت رسید.
صوفی با تأکید بر اینکه نکته جالب در مورد این بسته‌بندی‌ها فُرم استفاده‌شده در قالب و طرح است که جنس مقوایی دارد، اظهار کرد: اکنون بنا به نداشتن توانایی در تأمین مواد اولیه با یک‌پنجم ظرفیت فعالیت می‌کنیم این درحالی است که ظرفیت کارخانه ما درحال حاضر پنج تن در ماه است و حتی امکان توسعه فعالیت تا 10 تن در ماه درصورت تأمین مواد برایمان اولیه وجود دارد.
وی در خصوص چرایی عدم توانایی در تأمین مواد اولیه، گفت: کشاورزان پس از برداشت محصول به پول نقد نیاز دارند بدین ترتیب، افرادی که واسطه یا دلال هستند با قیمت‌هایی این حبوبات را خریداری می‌کنند که عملاً چیزی به کشاورزان نمی‌رسد‌.
وی با اشاره به اینکه مجوز دریافت‌شده ما در حوزه بسته‌بندی تمامی محصولات کشاورزی و گیاهان دارویی است اما به دلیل آنکه هزینه‌هایمان بالا است، در حال حاضر تنها در عرصه حبوبات فعالیت داریم، بیان‌کرد: به تسهیلات و حمایت‌ها در این بخش نیاز داریم تا با سرمایه در گردش مناسب وارد کار شویم حال آنکه کل حمایت جهاد کشاورزی از ما یک وام 80 میلیون تومانی بود که آن را صرف خرید پمپ کردیم.
این کارآفرین با اشاره به اینکه حضورمان در برنامه میدون در معرفی ما به صنعتگران تأثیر بسزایی داشت، عنوان کرد: این موضوع تا حدی تأثیرگذار بود که با مدیر عامل مجموعه صنایع غذایی بیژن وارد مذاکره شدیم اما متأسفانه بنا به عدم توانایی در تأمین مواد اولیه، کار به جایی نرسید این در حالی است که اگر مذاکرات به نتیجه می‌رسید حتی امکان خرید کل محصول کشاورزان منطقه و بسته‌بندی آن برایمان فراهم می‌شد.
صوفی با اشاره اینکه از ما حمایتی نشده است، پس از حضور و پخش این برنامه تلویزیونی از همه استان‌ها با ما تماس گرفتند اما از کرمانشاه هیچ خبری نشد و کسی صدای ما را نشنید، این در حالی است که بسته‌بندی‌های محصولات کشاورزی و طرح ما می‌تواند کشاورزی منطقه را متحول کند، تصریح کرد: در نظر بگیرید در حال حاضر خرید 10 تن نخود هزینه یک میلیارد تومانی را در پی خواهد داشت.
وی با بیان اینکه طی دوره فعالیتمان با سه استاندار، فرماندار و نهاد مرتبط حمایتی همچون سپاه گفت‌وگو کرده و خواهان حمایت شدیم اما هیچ‌یک نتیجه‌بخش نبود، ابراز کرد: تولیدمان چشم‌انتظار حمایت برای داشتن سرمایه اولیه مناسب است. تا زمانی که این سرمایه را نداشته باشیم مجبوریم تا خریداران محصولاتمان را همچنان نگه داریم تا بتوانیم میزان تولیدمان را بالا برده و جوابگوی بازارهای فروشمان باشیم.
این بانوی کارآفرین با تأکید بر اینکه در طول این سال‌ها توانستم برای 10 نفر به‌صورت مستقیم شغل ایجاد کنم اظهار کرد: در صورت تأمین مواد اولیه این تعداد را می‌توانیم تا 50 نفر ارتقا دهیم.
صوفی اشاره به اینکه در حال حاضر همه محصول بسته‌بندی شده در این شرکت در داخل کشور به فروش می‌رسد، اظهار کرد: چندی پیش در عرصه صادرات ورود کردیم اما مسئله این است که در حال حاضر امکان رقابت با بنکداران بزرگ را نداریم چراکه این عرصه نیاز به وجه نقد دارد و این امکان برایمان فراهم نیست.
مع‌الوصف امروزه تقریباً بر هیچ کس پوشیده نیست که بسته‌بندی محصول امری حیاتی بوده و بدون آن، چرخه تولید ناتمام است. در واقع این اقدام رکن اصلی تولید است تا جایی که هر محصول جدیدی که به بازار می‌آید، یکی از مهم‌ترین تمایزهای رقابتی‌اش بسته‌بندی متفاوت‌ آن است. این امر نشان‌دهنده اهمیت بسته‌‌بندی محصولات به خصوص مواد غذایی است. به عبارتی این کار ابتدایی‌ترین نیاز هر محصول پیش از عرضه به بازار است و تولیدکنندگان برای شناساندن خود و محصولاتشان ملزم به بسته‌بندی هستند.
از طرفی بیشتر مردم ترجیح می‌دهند محصول یا کالایی که می‌خرند بسته‌بندی شده باشد چرایی این امر را می‌توان از جنبه‌های گوناگون بررسی کرد. ازجمله امنیت، ایمنی و سلامتی، حمل و نقل و مهم‌ترین مورد هویت‌بخشی؛ بنابراین انتظار می‌رود از جوانان که در این عرصه با کمترین سرمایه وارد شده و موفقیت بزرگی را در استان‌های محروم رقم می‌زنند حمایت لازم صورت پذیرد نه اینکه آنان را در مسیر رها کرده تا از ادامه کار منصرف و ناامید شوند. ورود به این عرصه یعنی تولید ثروت و به معنای واقعی خلق پول از داشته‌ها و ظرفیت‌ها.

طاهره ترابی مهوش