همدان از همان نخستین لحظات طلوع اسلام در این خطه، ازجمله قطب‌های دینی و فرهنگی بوده است؛ وجود مبارک فرزندان خاندان عصمت و طهارت علیهماالسلام و بعدها فعالیت نواب ائمه معصومین باعث شد همدان بخشی از جغرافیای نورانی اسلام با درخششی دوچندان باشد. علاوه‌بر این در طول اعصار حوزه‌های علمیه متعدد در این استان و شهر فعال بوده و ثمره پُربرکت این مجاهدت دائم، تربیت و زیست مبارک علمای تراز در این شهر است.
در حوزه علمیه کهن همدان عالمان و دانشمندان بزرگی تربیت شدهاند که خدمات ارزشمندی را به جهان اسلام ارائه کردهاند؛ برخی از آن‌ها که در دوران معاصر می‌زیستند را می‌توان چنین یاد کرد: حضرت آیت‌الله حاجآقا رضا همدانی نویسنده کتاب معروف صلوة، حضرت آیت‌الله فقید صدرالاسلام حاج شیخ‌علی‌اکبر همدانی صاحب کتاب دعوةالحسنی، حضرت آیت‌الله آخوند ملاحسین قلی شوندی همدانی که بسیاری از عرفای بعد از او، شاگردش بودند، آیت‌الله ملاحسین اردستانی مؤسس حوزه علمیه همدان، آیت‌الله ملاعلی معصومی همدانی که در سال 1273 شمسی در روستای وفس رزن همدان متولد شد و در سال 1357 شمسی هم‌زمان با اوجگیری قیام ملت ایران، به لقای حق شتافت، آیت‌الله شهید دکتر محمد مفتح از بنیان‌گذاران وحدت حوزه و دانشگاه، آیت‌الله سیدمحمد حسینی معروف به آقانجفی نویسنده تفسیر انوار درخشان، آیت‌الله سیدنصرالله بنیصدر، آیت‌الله میرزا محمد ثابتی همدانی معاصر و همدرس مرحوم آیت‌الله آخوند (معروف به میرزای همدانی)، آیت‌الله اسدالله حجت، آیت‌الله حاج‌میرزاابوالقاسم ربانی شاهنجرینی، آیت‌الله حاج سیدمحمدهادی تألهی و آیت‌الله حاج شیخ‌محمدحسین شیخالاسلامی بهاری که اکنون نیز شجره طیبه حوزه علمیه آن در استان همدان برکات بسیار داشته است.
همان‌طور که رهبر معظم انقلاب در دیدار با علما و طلاب حوزه‌های علمیه استان فرمودند: «یک جمله درخصوص سابقه علمی همدان (به معنای شامل و عام آن که استان همدان است) عرض کنیم؛ حقیقتاً در بین مناطق گوناگون کشور، همدان یک نمونه کم‌نظیر است. تعداد علما، فضلا، بزرگان و متبحرین در فنون مختلف و علوم گوناگون در این استان بسیار شگفت‌آور است. از خصوصیات این استان یکی هم این است که صادرکننده علما است؛ چقدر بزرگان همدانی، ملایری، نهاوندی و سایر شهرهای این استان و این منطقه در مناطق مختلف کشور منشأ خدمات علمی و عملی بودند... امروز به‌حمدالله در عداد مراجع، آقای نوری همدانی را در قم داریم و بقیه آقایان علمای همدان؛ بنابراین این منطقه ازلحاظ علمی بابرکت است. این‌ها تصادفی هم نیست؛ یقیناً خصوصیات و شرایط اقلیمی، جغرافیایی و تاریخی در این پرورش علمی تأثیر گذاشته است... شما شخصیت‌های علمى زیادی دارید که هم همدان، هم سرتاسر کشور و هم حوزه نجف از این بذر سالم و این مزرع پُرمحصول و پُرنماء استفاده کرده است. شما که می‌خواهید در حوزه همدان درس بخوانید، دنباله آن سلسله هستید. قدر خودتان را بدانید، قدر این حوزه را بدانید و روزبه‌روز به این حوزه بپردازید و آن را تقویت کنید و عمق بدهید.»
حال باید گفت متأسفانه در چنین خطه پُربرکتی، مدتی است یکی از مهم‌ترین نهادهای فرهنگی و مذهبی، بدون راهبر روزگار گذرانده است؛ چندی اداره کل تبلیغات اسلامی استان در یک تزلزل مطلق مدیریتی به‌سر می‌برد، درحالی که براساس دستور صریح رهبر انقلاب، امروز بیش از همیشه به میدان‌داری جنگ روایت‌ها نیازمندیم و این نهاد انقلابی بخشی از میدان را باید حفظ کند، اما دریغ و افسوس از درک ضرورت‌هایی که در پای سهل‌انگاری‌ها ذبح می‌شود.
شناسه خبر 92644
