سپهرغرب، گروه خبر: آلودگی شدید هوای چند شهرستان، بروز انواع بیماری و تلف شدن ماهی‌ها تنها چند نمونه از بی‌توجهی به مشکلات ناشی از مجتمع پتروشیمی است که مردم را نگران و گله‌مند کرده و آن‌ها خواهان توجه جدی مسئولین برای رفع این مشکلات هستند.

با توجه به نقش کلیدی نفت و گاز در تأمین انرژی و افزایش روزافزون تقاضای محصولات پتروشیمی، احداث شرکت پتروشیمی در استان ایلام با هدف توسعه و ارتقای شرایط از اهمیت بالایی برای مردم استان برخوردار بود.

صنایع پتروشیمی استان ایلام در منطقه‌ای قرار گرفت که مشرف به زیستگاه اصلی انسان‌ها و اکوسیستم است که همین امر موجب شد بیش‌تر از اینکه شاهد توسعه استان باشیم، شاهد انتشار اخباری بودیم که حکایت از نارضایتی مردم شهرستان چوار در خصوص مضرات آلودگی پتروشیمی بر زیست‌بوم و رهاسازی فاضلاب صنعتی مجتمع پتروشیمی در محل رودخانه داشت.

در همین راستا نیز در تاریخ 17 اردیبهشت‌ماه سال جاری، با حضور کارشناسان پس از اینکه از خروجی تصفیه‌خانه فاضلاب پتروشیمی تا محل تلاقی ورود پساب پالایشگاه به طول تقریبی 5/5 کیلومتر مورد نمونه‌برداری و پایش قرار گرفت، مشخص شد بر اثر آلودگی آب ناشی از پساب مجتمع، بیش از چندین هزار قطعه انواع ماهیان و سایر آبزیان تلف شده‌اند.

از سوی دیگر نیز پس از احداث فلر در یک سال گذشته صدای آزاردهنده و بوی بد آن، یکی دیگر از عواملی بود که موجب افزایش معضلات مردم این منطقه شد.

  گله‌مندی مردم شهرستان ایوان

اما در ادامه علاوه بر شهرستان چوار صدای نارضایتی مردم در دیگر مناطق نزدیک به پتروشیمی ازجمله ایوان که در چند کیلومتری پتروشیمی زندگی می‌کنند نیز به گوش رسیده شد که حکایت از گله‌مندی مردم این شهرستان در خصوص عدم رسیدگی به درخواست‌های مکررشان جهت رفع آلودگی پتروشیمی و جلوگیری از مضرات آن در طول زمان داشت.

  جلوگیری از هدر رفتن سرمایه ملی

یکی از ساکنان شهرستان ایوان گفت: این سوخت‌ها که می‌سوزند و دودش به چشم محیط‌زیست و مردم می‌رود سرمایه ملی است که باید از هدر رفتن آن‌ها جلوگیری شد.

علی‌اصغر محبی افزود: تاکنون درخواست‌های زیادی برای جلوگیری از این آلودگی در شهرستان چوار و ایوان و روستا‌های اطراف ارسال شده که هیچ پاسخی از سوی مسئولین مربوطه دریافت نشده است.

احداث واحد فلر آلاینده‌ها را چند برابر کرده است

مهدی‌ ناصری از دیگر شهروندان ایوانی گفت: ممکن است آلاینده‌ها مستقیماً سبب بروز بیماری نشوند بلکه از طریق تغییرات بیولوژیکی که در بدن اعمال می‌کنند، ریسک ابتلا به بیماری‌ها را افزایش می‌دهند.

وی افزود: متأسفانه با وجود آلودگی‌های ایجاد شده، اقدامی از سوی نهادهای مربوط انجام نشده است و طی ماه‌های گذشته پس از احداث واحد فلر، آلاینده‌های تولید شده توسط پتروشیمی افزایش چشمگیری داشته است.

  هدر رفتن منابع طبیعی در استان

به‌دنبال بررسی عامل مؤثر آلودگی پتروشیمی دریافتیم که به علت عدم تجهیزات کافی در پتروشیمی تنها مقداری میعانات و سوخت در شرکت پتروشیمی مورد استفاده قرار می‌گیرد و مابقی، توسط فلر می‌سوزد که نه‌تنها منابع طبیعی استان به هدر می‌رود، بلکه تأثیرات مخربی نیز بر اکوسیستم دارد.

به گفته منابع آگاه شرکت پتروشیمی با در اختیار گذاشتن درصدی از میعانات به شرکت‌هایی که در این زمینه فعالیت دارند می‌تواند قدم چشمگیری در زمینه کاهش آلودگی بردارد.

این در حالی است که اخیراً شاهد تعطیلی شرکت آریان تجارت مانا بودیم که البته طی اخباری قرار بوده که درصدی از میعانات پالایشگاه به این شرکت اختصاص داده شود تا مانع از بیکاری کارکنان شوند که دست‌های پشت پرده به علت سودجویی خود مانع از تحقق این امر شدند.

  تأثیر شرکت آریان تجارت مانا بر کاهش آلودگی

مدیرعامل شرکت آریان تجارت مانا در همین راستا گفت: پس از اینکه قرار داد ما با وزارت نفت در تاریخ 20 آذر 1399 به پایان رسید به پتروشیمی اعلام آمادگی کردیم که اگر تجهیزات در اختیار ما قرار داده شود توان احداث پالایشگاه کوچک جهت تولید نفت و گاز را داریم که هیچ‌گونه پاسخی به این تقاضا داده نشد.

علی‌فراهانی با بیان اینکه آریان تجارت مانا تأثیر به‌سزایی در کاهش آلودگی دارد، افزود: در مواقعی که خطوط لوله و مخازن نشتی داشته باشند آلودگی شدت می‌یابد که اگر میعانات توسط شرکت ما تصفیه شود از این امر جلوگیری می‌شود و لازم به ذکر است این مهم مورد تأیید محیط‌زیست نیز بوده است.

  تلاش مسئولین پتروشیمی برای به حداقل رساندن آلودگی

فرماندار شهرستان ایوان اظهار کرد: پتروشیمی ایلام با توجه به اینکه موجب پیشرفت استان می‌شود طبیعی است دود و آلایندگی نیز داشته باشد که طبق پیگیری‌های انجام شده مسئولین پتروشیمی بیان کردند در تلاش‌اند که آلودگی پتروشیمی را به حداقل برسانند.

امید‌علی سبزی با بیان اینکه آلودگی در ایوان مقطع است و دائمی نبوده، افزود: قبل از اینکه درخواستی از سوی مردم ایوان به دستم برسد پیگیر آلودگی پتروشیمی در ماه‌های گذشته شده‌ام و خوشبختانه هم‌اکنون آلودگی چندانی در هوای ایوان مشاهده نمی‌شود و امید است مسئولین پتروشیمی نیز در این زمینه اقدامات لازم را به عمل آورند تا دیگر شاهد هیچ‌گونه اعتراضی از سوی مردم نباشیم.

اخطاریه‌ای مبنی بر آلودگی پتروشیمی تا سال 98 دریافت نکردیم

رئیس مجتمع پتروشیمی ایلام در نشست کمیته اضطرار آلودگی هوا که در فرمانداری چوار برگزار شد، گفت: در سال 97 پتروشیمی ایلام موفق به دریافت تندیس سیمین صنعت سبز کشور شده است و در سال 98 نیز هیچ‌گونه اخطاریه سازمان محیط‌زیست مبنی بر آلایندگی پتروشیمی ایلام دریافت نشده است.

آرش خزایی افزود: دود ناشی از سوختن گاز اتیلن پتروشیمی ایلام مقطعی است و فلرینگ پتروشیمی ایلام به تدریج روند کاهشی را شاهد خواهد بود و با نرمال‌سازی و تثبیت شرایط راه‌اندازی الفین، تا پایان سال فلرینگ به اتمام خواهد رسید.

صحبت‌های این مسئول در حالی است که طبق گفته منبع آگاه تا ماه‌های آینده فلر دیگری نیز علی‌رغم مؤثر بودن در تولید آلودگی در پتروشیمی احداث شود.

  پساب پتروشیمی عامل مرگ آبزیان در چوار شد

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان ایلام گفت: طی چند روز گذشته مشخص شد پساب پتروشیمی باعث تلفات آبزیان در روستای پایین‌دست شده است که پس از بررسی‌های انجام شده پرونده به مراجع قضایی ارسال شد.

غلامرضا ابدالی افزود: در گذشته نیز در خصوص اقداماتی صورت گرفته در زمینه‌ی آلودگی پتروشیمی و پالایشگاه در هوا که اگر از حد مجاز عبور کند با آن‌ها برخورد می‌شود.

وی با بیان اینکه تاکنون چند مورد برخورد قانونی با پتروشیمی و پالایشگاه داشته‌‌ایم تصریح کرد: مسئولین پتروشیمی و پالایشگاه هم‌اکنون موظف به پرداخت عوارض آلاینده‌ها هستند.

اما سؤال اینجاست اگر اقدامات لازمه صورت می‌گیرد چرا هنوز اعتراض مردم به آلودگی‌های پتروشیمی بیشتر می‌شود؟

اثرات جبران‌ناپذیر آلاینده‌های پتروشیمی

در سال‌های اخیر استقرار صنایع مرتبط با پتروشیمی را در اقصی نقاط کشور شاهد بودیم زیرا محصولات حاصل از این صنایع نقش مؤثری در زندگی مردم دارند.

این صنایع انواع مختلفی از آلاینده‌ها به‌صورت گاز، ذرات، لجن و پساب مایع در محیط‌زیست منتشر می‌کنند که ممکن است اثرات سوء و جبران‌ناپذیری بر اکوسیستم، محیط‌زیست و سلامت انسان داشته باشند.

ازاین‌رو لازم است مسئولین مربوطه قدمی چشمگیر در راستای عملی‌سازی وعده‌های خود انجام دهند تا در آینده شاهد پیامدهای مخرب ناشی از آلودگی پتروشیمی ازجمله سرطان، سقط‌جنین، سردرد شدید و... نباشیم.