رژیم‌های غذایی خطرناک که بسیاری از افراد آن‌ها را «معجزه‌آسا» می‌دانند، معمولاً پایه و اساس علمی ندارند و متعادل نیستند. این رژیم‌ها تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن شما را تأمین نمی‌کنند. بر عکس، تأکید این رژیم‌ها روی یک یا چند ماده غذایی است که البته مصرف بیش از حد آن‌ها نه‌تنها مؤثر نیست، بلکه می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد.

در طولانی‌مدت، افرادی که از این رژیم‌ها تبعیت می‌کنند، دچار عوارضی مانند اختلال چربی خون (دیس لیپیدمی) می‌شوند. طی این عارضه سطح چربی خون به میزان زیادی کاهش خواهد یافت.

در همین راستا با موضوع رژیم غذایی و لاغری با یک متخصص تغذیه به گفت‌وگو نشسته که نتیجه را باهم می‌خوانیم:

محمد انتظاری با ابراز اینکه چاقی یک پدیده تدریجی است و ظرف یک روز به‌وجود نمی‌آید، عنوان کرد: گاهی اوقات بعد از پنج سال فرد متوجه اضافه وزن خود می‌شود و برای کاهش آن می‌خواهد راه چندساله را یک‌شبه طی کنند.

وی با بیان اینکه همان‌طور که وزن فرد به تدریج افزایش یافته برای کاهش آن هم باید همین منوال طی شود افزود: در واقع نمی‌توان انتظار داشت که ظرف یک ماه وزن بدن 10 کیلو کم شود.

این متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی با ابراز اینکه برنامه تغذیه و رژیمی که با کاهش وزن ناگهانی و شدید همراه است آسیب‌های غیر قابل جبرانی به بدن وارد می‌کند، تصریح کرد: در بهترین شرایط حتی اگر فرد از صبح تا شب چیزی میل نکند و دائماً ورزش کند، نمی‌تواند در طول ماه 10 کیلو کاهش وزن داشته باشد.

انتظاری با اشاره به اینکه کاهش وزن زیاد در طول یک ماه باعث از بین رفتن مقدار زیادی آب از بدن می‌شود، اذعان کرد: رژیم غذایی لاغری نامناسب سبب از بین رفتن پروتئین، ماهیچه و مواد اساسی بدن شده و آسیب‌هایی بی‌شماری به بدن وارد می‌کند.

وی با بیان اینکه رژیم غذایی مناسب باید در مرور زمان سبب لاغری شود، عنوان کرد: برای نتیجه‌گیری بهتر استفاده از تمام گروه‌های غذایی به‌صورت متعادل پیشنهاد می‌شود.

این متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی با ابراز اینکه کاهش حداکثر دو تا چهار کیلو وزن بدن با رعایت تمام اصول و قواعد تغذیه‌ای در طول ماه مناسب است، تصریح کرد: استفاده از برخی از داروهای لاغری سبب از بین رفتن آب و آسیب به بخش‌های مختلف بدن می‌شود.

انتظاری با بیان اینکه تقریباً 99 درصد داروهای لاغری موجود در بازار غیر مجاز است، گفت: بیش از نیمی از یک درصد باقی مانده نیز کم‌اثر بوده و استفاده و یا عدم استفاده از آن‌ها تأثیری بر چاقی یا لاغری ندارد.

وی با اشاره به اینکه کل داروهای لاغری مجاز و مورد تأیید بهداشت جهانی و غذا و داروی آمریکا و سایر کشور‌ها شاید به تعداد انگشتان یک دست هم نرسد، ابراز کرد: متأسفانه در حال حاضر داروهای غیر مجاز لاغری در عطاری‌ها، باشگاه‌های ورزشی، آرایشگاه‌های زنانه و غیره توزیع می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از وجود ترکیبات شیمیایی و حتی وجود مواد مخدر مثل شیشه در بیشتر داروهای لاغری خبر داد و عنوان کرد: توصیه می‌شود افراد فریب سودجویانی که قول کاهش وزن بیش از چهار کیلو در ماه را می‌دهند نخورند.

انتظاری گفت: افرادی که قصد لاغری دارند نباید به پزشکان و کارشناسان تقلبی که برنامه غذایی فشرده و بدون ورزش می‌دهند، اعتماد کنند.

وی با بیان اینکه اصلاح رژیم غذایی و افزایش فعالیت‌های بدنی تنها راه لاغری عنوان شده و تاکنون هیچ راه سومی شناخته نشده است، افزود: هیچ‌کدام از گروه‌های غذایی نباید از سبد تغذیه‌ای افراد حذف شوند بلکه باید مقدار آن اصلاح شود.

این پزشک متخصص گفت: برای تمام مواد غذایی حداقل میزان توصیه‌شده روزانه وجود دارد و مصرف آن‌ها نباید در رژیم‌ها از حداقل میزان ممکن کمتر باشد.

انتظاری با بیان اینکه بانوان باید حداقل 18 میلی گرم آهن در روز دریافت کنند در غیر این صورت دچار کم‌خونی و بی‌حالی می‌شوند، یادآورشد: بی‌حالی بیش از حد مجدد باعث چاقی این افراد می‌شود بنابراین یک رژیم خوب باید حداقل‌های مواد غذایی را پوشش دهد.

وی ضمن تأکید بر اصل تنوع در رژیم غذایی گفت: نباید همیشه از یک غذا، میوه و سبزیجات استفاده کرد و بهتر است انواع میوه‌ها و گروه‌های غذایی در سبد تغذیه افراد گنجانده شود.

این کارشناس تغذیه با بیان اینکه افراد نباید در زندگی خود افراط و تفریط داشته باشند چراکه میانه‌روی در تمام مسائل و رعایت تعادل بهترین شیوه برای زندگی سالم است، عنوان کرد: کمبود مواد مغذی یکی از دلایلی است که سبب چاقی افراد می‌شود بنابراین باید در مصرف مواد غذایی اصل اعتدال و تنوع رعایت شود.

انتظاری با بیان اینکه کمبود ریزمغذی‌هایی مانند ویتامین B8 یا بیوتین، نه‌تنها باعث ریزش مو می‌شود، بلکه مو‌ها را سریعتر سفید کرده، ناخن‌ها را شکننده و درد‌های عضلانی ایجاد می‌کند، عنوان کرد: کمبود ویتامین‌های B و C، منجر به افزایش متابولیسم بدن و احساس خستگی، بی‌اشتهایی و خواب‌آلودگی می‌شود.

وی با بیان اینکه متأسفانه هرگاه میزان دریافت کالری از منابع مختلف زیاد باشد افراد را چاق می‌کند، عنوان کرد: وقتی فرد فعالیت بدنی و جسمانی نداشته باشد و از طرفی کالری زیادی هم دریافت کند اضافه وزن پیدا می‌کند.

وی با اشاره به اینکه در رژیم غذایی نامناسب آب و بافت‌های بدن از بین می‌رود، تصریح کرد: بیماری‌هایی مانند پوسیدگی دندان، پوکی استخوان، برخی سرطان‏‌ها، افسردگی، اختلال اشتها، تغییرات فشارخون و کلسترول از عوارض رژیم غذایی نامناسب هستند.

این متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی با بیان اینکه استفاده از مقادیر مشخص پروتئین، چربی، کربوهیدرات، فیبر، ویتامین‌ و مواد معدنی، توسط منابع غذایی سالم در برنامه غذایی که بدن برای تأمین انرژی به آن نیاز دارد، یکی از اصلی‌ترین تعاریف یک رژیم غذایی سالم است، عنوان کرد: برای کاهش وزن نیاز به ورزش و مراجعه به مشاور تغذیه است تا فرد بتواند به‌درستی وزن خود را کاهش دهد، لاغری غیراصولی، می‌تواند باعث بروز کبد چرب شود.

انتظاری با بیان اینکه کاهش وزن بیش از چهار کیلو در ماه به معنی از بین رفتن بافت‌های حیاتی بدن است، ابراز کرد: رژیم‌های لاغری کوتاه‌مدت و سفت و سخت منجر به آزاد شدن بافت‌های احتباس شده چربی در بدن می‌شود و این در حالی است که بدن در این شوک ناگهانی فرصت بازسازی و دفع سموم را پیدا نکرده و این موضوع سیستم متابولیکی بدن را در معرض خطر قرار می‌دهد.

وی با اشاره به این موضوع که آزادشدن ناگهانی و سریع بافت‌های چربی در خون و ورود آن به کبد، هورمون‌ها و در نهایت سیستم متابولیک بدن را دچار آسیب‌های جدی می‌کند، خاطرنشان کرد: اگر چنانچه عادات غذایی افراد بعد از رسیدن به تناسب اندام و خاتمه رژیم غذایی اصلاح نشود، فرد در مدت زمان کوتاهی به وزن قبلی خود یا بالاتر از آن بازمی‌گردد.

این متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی با اشاره به رژیم‌های نادرست و مشکلات آن در دستگاه گوارش نیز گفت: دستگاه گوارش باید در طول روز از عملکرد عادی برخوردار باشند، اگر مواد غذایی برای طولانی‌مدت به بدن نرسد یا برخی از منابع غذایی حذف شود، یکی از مهم‌ترین ارگان‌هایی که به بدن آسیب وارد می‌کند روده‌ها هستند.

انتظاری با بیان اینکه سردردهای شدید مداوم، خستگی، عدم کارایی، پرخاشگری، حریص شدن به غذاها، آسیب به پوست و ریزش مو از عوارض ظاهری رژیم‌های غیراصولی لاغری است، عنوان کرد: از دست رفتن آب بدن، از بین رفتن پروتئین عضله، یبوست و در نهایت کاهش طول عمر از عوارض جدی رژیم‌های نادرست است.

وی با بیان اینکه مشاوره‌های غلط درباره رژیم‌های نامناسب از سوی افراد غیرمتخصص سلامت جامعه را به خطر می‌اندازد، گفت: افراد برای کاهش تری‌گلیسیرید یا همان چربی بد دور قلب، رژیم خوردن میوه را دنبال می‌کنند، میوه‌ها دارای قند ساده بوده و مصرف بیش از حد آن، خود تبدیل به چربی می‌شود.

این متخصص رژیم‌درمانی در پایان عنوان کرد: رژیم غذایی اصولی است که فرد از آن خسته نشده و نصفه و نیمه رهایش نکند.