حدود سال 86 بود که ون‌های سبز میهمان تمام شهرهای کشور شدند؛ این خودروهای چینی کارراه‌اندازتر از سواری‌هایی بودند که با ظرفیت چهارنفره خود در باز شدن گره ترافیک شهر سهم کمتری داشتند، اما اینک بعد از گذشت بیش از 15 سال از خدمت‌رسانی این ون‌ها، قلب تویوتایی آن‌ها ریتم می‌زند و بیشتر قطعاتشان دیگر ساخته نمی‌شود و حتی برای تعمیر نیز ناچار هستند عموماً از قطعات دست دوم استفاده کنند؛ به‌عنوان نمونه بریدن تسمه تایم 20 تا 30 میلیون تومان یا تعویض دیسک و صفحه 10 میلیون تومان برای راننده آب می‌خورد! نو کردن یک جفت لاستیک این ون‌ها 13 میلیون هزینه در بر دارد و این درحالی است که به گفته فعالان این عرصه به‌طور متوسط، روزانه 500 هزار تومان درآمد دارند و این رقم با هزینه‌های سرسام‌آور یک خودروی فرسوده که هرروز یک‌ جایش لنگ می‌زند، هم‌خوانی ندارد.

رانندگان معتقد هستند دولت به ما کمک کند تا خودروی جدید بخریم و به‌این‌ترتیب کمتر درگیر تعمیر و لوازم یدکی باشیم؛ آن‌هم لوازم دست دومی که با وجود پرداخت هزینه‌های کلان، ضمانتی برای عملکرد درست و بلندمدت آن‌ها نیست.

برخی از فعالان عرصه حمل‌ونقل شهری همدان با گلایه از سازمان تاکسیرانی، معتقدند با وجود پرداخت سهم این سازمان، اما این نهاد هیچ خدمت و یا حمایتی از رانندگان تاکسی و ون نداشته است. برخی فعالان این عرصه معتقدند ماشین با کیفیت باید در اختیارشان قرار گیرد تا ضمن پرداخت وام، بتوانند خدمت مناسبی به شهروندان بدهند؛ اما اکنون به‌خاطر فرسودگی خودروها و هزینه‌بر شدن آن‌ها، عموماً یا ماشین را خوابانده‌اند و یا شغل دومی در کنار رانندگی دارند تا بتوانند خرج زندگی و تعمیر ون‌ها را بدهند. همه این‌ها باعث شده عرصه بر رانندگان ون تنگ شده و روز گذشته به اعتراض جمع شدند تا شاید مدیران شهر و شهرستان به دادشان برسند!

آن‌ها چیز زیادی از مسئولان نمی‌خواهند، ایجاد زمینه و ارائه تسهیلات برای نوسازی خودروهای فرسوده‌ای که سال‌ها به شهروندان خدمت کرده‌اند، توقع به‌حقی است که با کمی رایزنی و تلاش دلسوزانه، قابل تحقق است. اگرچه اخیراً وزیر کشور خبر از انعقاد قرارداد تحویل پنج هزار دستگاه ون را داد و گفت که شهرداری‌ها و دهیاری‌ها می‌توانند در همین راستا قرارداد بسته و خودروهای جدیدی وارد ناوگان حمل‌ونقل شهری کنند. سازمان تاکسیرانی نیز در گفت‌گو با خبرنگار گروه خبری سپهرغرب ضمن قبول مشکلات خودروهای ون، ابراز امیدواری کرد: قول وزیر کشور درباره نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی از جمله ون‌ها، عملی شود و سهمی هم به همدان برسد.

برای اینکه در جریان تصمیمات شورا برای التیام زخم حمل‌ونقل عمومی شهری همدان قرار بگیریم، با مهدی حیدری، رئیس کمیسیون فنی عمرانی شورای اسلامی شهر همدان گفت‌و گو کردیم:

عضو شورای اسلامی شهر همدان با تأیید مشکلات رانندگان ون، گفت: سن حمل‌ونقل عمومی شهر ما بالا است و وضعیت خودروهای به‌کار گرفته‌شده نزدیک به فرسودگی است.

مهدی حیدری در ادامه با تأکید بر اینکه وضعیت ناوگان حمل‌ونقل عمومی زیبنده شهر گردشگرپذیر همدان نیست، خاطرنشان کرد: همچنین حدود 200 دستگاه پیکان در سطح شهر مشغول جابه‌جایی مسافر هستند و این درحالی بوده که این خودروها سال‌ها است که از رده خارج شده‌اند.

وی در ادامه با اشاره به هزینه‌بر بودن نگهداری از ون‌های فرسوده، گفت: وقتی سن استفاده از این خودروها بالا می‌رود یا قطعات آن‌ها پیدا نمی‌شود، باید با هزینه چندبرابری خودرو را تعمیر کرد.

رئیس کمیسیون فنی عمرانی شورای اسلامی شهر همدان با بیان اینکه در بودجه امسال 45 میلیارد تومان برای حمایت از نوسازی ناوگان تاکسیرانی درنظر گرفته شده که باید شهرداری به دنبال تحقق و اختصاص آن باشد، افزود: مشکل اصلی این بوده که شهرداری همدان اولویت کاری خود را گم کرده است.

حیدری با اشاره به اینکه اخیراً شهرداری چند جلسه ویژه برای بحث تیم‌داری در ورزش فوتبال برگزار کرده است، بیان کرد: اما متولیان امر پای کار سامان‌دهی حمل‌ونقل عمومی که وظیفه مستقیم آن‌ها است، نمی‌آیند.

وی در ادامه بر لزوم تمرکز شهرداری بر وظایف خود تأکید کرد و گفت: شهرداری همدان در دو سال گذشته برای تیم‌داری 30 میلیارد تومان هزینه کرده‌ است.

عضو شورای اسلامی شهر همدان درخصوص ایجاد بستر لازم برای اعطای تسهیلات به رانندگان ابراز کرد: مقرر شده شهرداری در بانک مهر یک حساب 9 میلیارد تومانی داشته باشد که تاکنون دو میلیارد در این حساب واریز کرده؛ درصورت تکمیل پول این 9 میلیارد به‌عنوان آورده شهرداری درنظر گرفته می‌شود و فعلاً رانندگان تاکسی‌های سواری با مسدود کردن حدود 70 میلیون تومان (که از آورده شهرداری نیز 75 میلیون تومان مسدود می‌شود)، بانک به آن‌ها دو برابر مبلغ مذکور تسهیلات نوسازی می‌دهد؛ با احتساب پول اسقاط کردن خودروی فرسوده، رانندگان می‌توانند یک سمند سورن خریداری کنند.

حیدری با بیان اینکه هنوز شهرداری سهم خود را تکمیل نکرده است، ابراز امیدواری کرد شهرداری با عزمی جدی‌تر برای نوسازی ناوگان تاکسیرانی اقدام کند.

همدان با جمعیتی نزدیک به 700 هزار نفر، هرروز با معضلی به‌نام گره ترافیکی مواجه است؛ از کوچه‌هایی که به پارکینگ و معبر اصلی تبدیل شده‌اند تا حجم بالای خودرو و درگیری روزانه راننده‌ها در خیابان‌های شهر، معضل‌هایی هستند که همدان را از یک شهر انسان‌محور به یک شهر به‌هم‌ریخته تبدیل کرده که از عدم مدیریت درست و رویکرد غیر تخصصی متولیان امر حکایت دارد. به این وضعیت بیفزایید که این شهر گردشگرپذیر است و در ایام تعطیل یکی از شهرهایی بوده که گاهی جمعیت دوبرابری را به‌خاطر حضور مسافران تجربه می‌کند؛ اما متأسفانه ناوگان حمل‌ونقل عمومی همدان آنقدر شلخته و بی‌برنامه است که شهروندان برای تردد نمی‌توانند به سیستم تاکسیرانی اعتماد کنند و درنتیجه ترجیح می‌دهند با ماشین شخصی خود حتی کوتاه‌ترین مسیرها را طی کنند. از بی‌نظمی آمدوشد تاکسی‌ها و ون‌ها گرفته تا فرسودگی خودروها که باید تا رسیدن به مقصد، خود را به خداوند منان سپرد و این وضعیت باعث شده طرح‌های ترافیکی اعم از تعیین محدوده تردد و یا زوج و فرد کردن حضور خودروها هم دردی از شهر دوا نکند، چراکه نوسازی ناوگان تاکسیرانی سال‌ها است از اولویت شهرداری همدان خارج شده! جالب و دردناک این است که شهرداری 30 میلیارد تومان پول دارد برای فوتبال هزینه کند، اما هفت میلیارد برای تأمین آورده خود جهت اختصاص تسهیلات به رانندگان ندارد و این نشان می‌دهد که شورای اسلامی شهر باید فکری برای این وضعیت بکند، وگرنه وضعیت ون‌ها بیش از این قرمز می‌شود و دور از شأن مردم همدان است که با خودروهایی تردد کنند که کمتر جای سالم در آن‌ها می‌شود پیدا کرد!