شناسه خبر:80243
1402/12/15 13:32:02

سپهرغرب-گروه کاردانش:پژوهشگر برتر جشنواره خوارزمی توانسته یک کاتالیست کلیدی صنعت پتروشیمی را بسازد که به‌دلیل اهمیت بالایش، قیمتی معادل طلا دارد و برای ایران تحریم شده است.

سیدمحمود هاشمی هزاوه فارغ‌التحصیل مقطع دکتری شیمی کاربردی از دانشگاه اراک و پژوهشگر شرکت ملی پتروشیمی ایران است، در سی و هفتمین جشنواره بین‌المللی خوارزمی در حوزه شیمی کاربردی با ارائه طرح توسعه‌ای «دستیابی به دانش فنی ساخت کاتالیست روپک با استفاده از ردیوم بازیابی شده» در حوزه فناوری‌های شیمیایی حائز رتبه دوم شده است.

هاشمی درخصوص طرح ارائه‌شده به دبیرخانه جشنواره خوارزمی، گفت: 1٠ سال است که بر روی این طرح کار می‌کنیم، این پژوهش در حقیقت نوعی کاتالیست است که در یکی از واحدهای پتروشیمی شازند تولید می‌شود.

وی افزود: زمانی که یکی از واحدهای پتروشیمی شازند راه اندازی شد در ابتدای کار این کاتالیست را دادند و قرار بود پسماند کاتالیست گرفته شود و پس از بازیابی فلز گران‌بهای رودیوم که فلز اصلی بوده و نقش نقش کاتالیزور دارد را دوباره تولید و به چرخه بازگردانند.

وی در تشریح اهمیت تولید این کاتالیست تصریح کرد: این کاتالیست بسیار گران است، مثل طلا نوسان قیمت دارد ولی هر گرم از آن در حال حاضر هشت میلیون تومان بوده و از اهمیت زیادی برخوردار است.

این پژوهشگر افزود: طرف‌های قرارداد قرار بود پسماند را بگیرند، کاتالیست جدید بسازند و به شازند بدهند اما به دو دلیل ممانعت از ورود پسماند به اروپا (شرکت‌ها اروپایی بودند) و تحریم‌ها هیچ وقت این اتفاق رخ نداد در نتیجه پسماند کاتالیست چندین سال در انبار پتروشیمی دپو شده بود به طوری که سرمایه‌ای نزدیک به هزار میلیارد تومان ارزش این ذخیره بود که می‌توانست به چرخه شرکت بازگردد اما این اتفاق نیفتاد.

هاشمی ادامه داد: از آنجا که این کاتالیست های‌ تک و دانش‌بنیان است از 10 سال پیش بنا بر درخواست پتروشیمی شازند فرایند تحقیقات آغاز و دانش فنی آن را بومی کردیم، سپس به‌صورت آزمایشگاهی و نیمه‌صنعتی تولید که در نهایت قراردادی با این پتروشیمی برای انتقال فناوری امضا کردیم و قرارداد یک واحد بازیابی و تولید کاتالیست امضا شد.

وی تصریح کرد: سال 1400 کار ساخت واحد آغاز و در 14٠1 به اتمام رسیده و راه‌اندازی شد، در حال حاضر نیز این محصول به صورت بومی در حال تولید است.

این پژوهشگر درخصوص ارائه به جشنواره خوارزمی گفت: طرح را امسال به خوارزمی ارائه کردیم که در گروه طرح‌های توسعه‌ای حائز رتبه دوم شد.

هاشمی در خصوص صادرات این کاتالیست به کشورهای منطقه و جهان نیز افزود: در ایران تنها مجموعه پتروشیمی شازند مصرف‌کننده این نوع از کاتالیست است اما به‌عنوان نمونه کشور عربستان در حال حاضر پنج واحد ساخت کاتالیست دارد که نیاز خود را از کشورهای غربی تأمین می‌کند که می‌توان با بازاریابی محصول کاتالیست یا دانش فنی آن را به این کشور عرضه کرد که البته بستگی به سیاست‌های کلان صنعت پتروشیمی کشور دارد زیرا دانش فنی این نوع کاتالیست متعلق به شرکت ملی پتروشیمی است و اختیار آن را دارد.

وی با بیان اینکه تولید این محصول در کشور نوپا است، گفت: هنوز به صورت گسترده در سطح منطقه و جهان معرفی نشده‌ایم اما جشنواره بین‌المللی خوارزمی فرصت خوبی برای معرفی و تبلیغ این کار محسوب می‌شود خصوصا اینکه این کاتالیست های‌تک بوده و اگر روی آن کار شود حتما بازار خارجی هم خواهیم داشت.

این پژوهشگر درباره کشورهای دارنده این فناوری هم تصریح کرد: بر اساس اطلاعی که دارم امروز کشورهایی همچون آلمان، انگلیس و آمریکا دانش فنی بازیابی و ساخت این نوع از کانالیست را دارند و تأمین‌کننده این نوع کاتالیست در دنیا هستند.

هاشمی درخصوص لزوم رسیدن به این فناوری در کشور خاطرنشان کرد: از آنجا که این کاتالیست باید خریداری می‌شد و امکان بازیابی آن در کشور وجود نداشت، همیشه پتروشیمی مجبور بود طول مدت زمان بیشتری با کاتالیست مستهلک واحد تولیدی را اداره کند که در این صورت گاز خوراک هدر می‌رفت و از دو جنبه زیان زا بود، اولاً از نظر هزینه‌ای بر روی گاز هدر رفتی اثر می‌گذاشت و از سوی دیگر با تولید گازهای گلخانه‌ای به محیط زیست آسیب می‌زد اما حالا چون بومی‌سازی می‌شود از هدررفت محصولات باارزش جلوگیری شده است.

 

شناسه خبر 80243