سپهرغرب، گروه خبر - طاهره ترابی‌مهوش: ازآنجائیکه سبزیجات یکی از مواد غذائی مهم در سفره هر ایرانی است و از آنجائیکه طی دهه اخیر میزان استفاده از فاضلاب در آبیاری سبزیجات افزایش یافته سپهرغرب با پیگیری پرونده پروژه ایجاد شهرک سبزی‌کاری در شهر همدان مطرح کرد: با توجه به لزوم حفظ سلامت غذائی مردم احداث شهرک سبزی‌کاری یک ضرورت است نه یک انتخاب.

چهارشنبه 4 اسفند 95 بود که جواد رشیدی مدیر وقت جهاد کشاورزی شهرستان همدان در شورای حفاظت از منابع آب شهرستان خبر از استقرار شهرک سبزی‌کاری در همدان داد و گفت از زمین 420 هکتاری پیش‌بینی شده، 100 هکتار به صورت گلخانه‌های ارزان‌قیمت با تولید چهار فصل و مابقی به صورت مزرعه آزاد با استفاده از پساب تصفیه‌شده فاضلاب مورد استفاده قرار می‌گیرد به طوریکه هم سبزی‌کاری‌های اطراف شهر ساماندهی می‌شوند و هم برای نخستین‌بار در کشور یک سبزی‌کاری استاندارد و مبتنی بر مسائل بهداشتی ایجاد می‌شود.

اما با گذشت تقریبا بیش از یک سال از طرح این موضوع با توجه به عدم پیشرفت کار و حاد شدن مشکل سبزی‌کاران همدانی برای تامین آب مورد نیاز به منظور حذف آبیاری از طریق فاضلاب، علی تعالی فرماندار پیشین همدان نیز در آذر ماه 96 در دیدار با اعضای فعال بخش کشاورزی استان همدان ضمن اشاره به این مشکل اظهار کرد: باید در همدان شهرک سبزی‌کاری ایجاد شود و بسیاری از اقدامات مانند مسائل بهداشتی، بسته‌بندی وغیره در آن شهرک انجام شود درست آبان سال 97 این بار حسین فضلی مدیر جدیدجهادکشاورزی شهرستان همدان با بیان اینکه شهرک سبزی همدان راه‌اندازی نمی‌شود، گفت: زمینی برای شهرک سبزی اختصاص نیافته و تا کنون هم زمینی نیمه تعاونی برای اجرای این پروژه پیدا نشده است این درحالی است که مجتمع‌ها و شهرک‌های کشاورزی، محیط‌های کنترل‌شده تولید محصولات کشاورزی هستند که می‌توانند در مکانی با محدوده معین، مدیریت یکپارچه و هدفمند با رعایت ضوابط و معیارهای فنی برای استقرار مجموعه‌ای از واحدهای تولیدی کشاورزی و مدیریت زنجیره تامین را شکل می‌دهند پس شناسایی اراضی واجد شرایط برای ایجاد شهرک‌های کشاورزی از طریق انجام مطالعات آمایش و استعدادیابی با توجه به ظرفیت موجود 120 هکتاری زمین سبزی‌کاری در شهر همدان علاوه بر همه مزیت‌های پیشین می‌تواند تا حدودی توسعه اقتصادی را برای شهر به ارمغان آورد.

با توجه به اهمیت موضوع در گفتگوی ویژه‌ای که با فرماندار همدان در دفتر تحریریه سپهرغرب اواسط اردیبهشت‌ماه داشتیم این موضوع به عنوان یکی از سوالات مطرح شد که حسین افشاری فرماندار همدان در پاسخ به این سوال با تأکید بر اینکه از طرف جهاد کشاورزی پیشنهادی با عنوان ایجاد شهرک سبزی‌کاری طی سال‌های گذشته ارائه شد اما به نظر می‌رسد بر اثر کاهش مطالبه مردمی و نیز فروکش کردن انتقادات مرکز بهداشت، این وعده از سوی جهاد کشاورزی به فراموشی سپرده شده تصریح کرد: بنده قطعاً تحقق این وعده را دنبال می‌کنم. بنابراین با توجه به گذشت چهار ماه از مطرح کردن این موضوع بار دیگر بر آن شدیم تا گفت‌وگوی دوباره با حسین افشاری فرماندار همدان و حمیدرضا عابدی نماینده سبزیکاران همدان از سرنوشت این پروژه مهم خبربگیریم:

فرماندار همدان با اشاره به پیگیری جدی در راستای تحقق شهرک‌سبزی کاری در شهر همدان گفت: این مسئله هم به عنوان یک مطالبه مردمی و هم به عنوان نیاز امروز جامعه از طریق مطرح کردن با رئیس سازمان جهادکشاورزی استان و نیز معاونین این سازمان و همچنین مدیر جهاد کشاورزی شهرستان به عنوان متولیان امر پیگیری شد.

حسین افشاری افزود: در پاسخ به این پیگیری‌ها عنوان شد که انگیزه کشاورزان سبزی‌کار منطقه بعد از حل مشکل آب مورد نیاز از طریق اجازه حفر دو حلقه چاه عمیق برای تحقق این بستر کمتر شده است.

وی با بیان اینکه عنوان می‌شود از آنجایی که آب در اختیار کشاورزان قرار گرفته دیگر حاضر نیستند که اراضی خود را به صورت تجمیعی برای شهرک‌سازی در اختیار جهاد کشاورزی قرار دهند ابراز کرد: به عبارتی انگیزه مردمی برای ایجاد شهرک سبزی‌کاری کاهش پیدا کرده است.

وی خاطر نشان کرد: بر این اساس از جهاد کشاورزی خواسته‌ایم که از طریق تشکیل تعاونی، سبزکاران را گرد هم جمع کرده و زمین‌های کشاورزی را تجمیع کند تا از این طریق امکان ایجاد شهرک کشاورزی برایشان فراهم شود.

افشاری با تاکید براینکه البته تحقق این امر نیازمند فرهنگسازی و کار اجتماعی از طریق رسانه‌ها است اذعان کرد: از آنجایی‌که کار مشارکتی در بین مردم هنوز از جایگاه واقعی خود برخوردار نیست یقینا ورود به این عرصه دشوار خواهد بود اما ما از این رویکرد حمایت کرده و خواهان تحقق این موضوع هستیم.

نماینده سبزیکاران همدان نیز در ادامه با بیان اینکه علیرغم وعده‌های داده شده هنوز خبری از شهرک نیست گفت: تنها پاسخی که به می‌دهند این است که هنوز زیرساخت‌ها لازم همچون زمین مورد نیاز فراهم نیست.

حمیدرضا عابدی در واکنش به این موضوع که کشاورزان بعد از حفره دو حلقه چاه دیگر انگیزه‌ای برای ایجاد شهرک ندارند ابراز کرد: به هیچ وجه اینگونه نیست زیرا در سطح شهر همدان چیزی حدود 120 هکتار زمین سبزکاری متفرقه وجود دارد حال انکه این دو حلقه چاه تنها مشکل 30 تا 40 هکتار از این میزان زمین را مرتفع کرده است و مابقی همچنان برای تامین آب با مشکل مواجه هستند.

وی با طر ح این سوال که مگر برای ایجاد شهرک می‌بایست کشاورزان تمایل داشته باشند گفت: از آنجایی که سبزی از جمله مواد غذایی پر کاربرد است پس می‌طلبد که فعالیت سبزیکاران در یک مکان مشخص با نظارت کامل بر کشت بهداشتی انجام شود.

عابدی با تاکید براینکه در بسیار از موارد شاهد کشت متفرقه محصولات و همچنان استفاده از فاضلاب برای آبیاری آنها هستیم عنوان کرد: علاوه بر این استفاده از سموم شیمیایی بدون نظارت دستگاه‌های متولی خود مشکل جدی این حوزه است.

وی با اشاره البته همکاران بنده چاره‌ای جز استفاده از فاضلاب ندارند چراکه قنات‌ها آلوده شده و یا خشک شده‌اند و کسی هم پای کار حل مشکلشان نیست در پاسخ به این سوال که آیا سبزیکاران تمایلی برای تجمیع زمین‌هایشان برای ایجاد شهرک هستند اذعان کرد: نکته اینجاست که می‌بایست در بدو امر جهاد کشاورزی پیش گام باشد و کشاورز را برای حرکت در راستای ایجاد شهرک ترغیب کند تا به ازای آن ما نیز برای ادامه کار انگیزه پیدا کنیم اما گویا این قضیه برای همدان بر عکس شده است.

عابدی با تاکید بر ضرورت شناسنامه‌دار شدن فعالیت سبزی‌کاران گفت: در صورت شناسنامه‌دار بودن فعالیت کشاورز می‌توان بر نحوه کشت و استفاده از سموم کشاورزی خطر ناک نظارت کرد اما درحال حاضر اینگونه نیست به گونه‌ای که حتی جهاد کشاورزی از محل کشت سبزی نیز در برخی موارد بی‌اطلاع است پس چگونه می‌تواند بر نحوه کشت آن نظارت کند.

وی در پاسخ به این سوال که مگر برای آشنایی با نحوی کشت صحیح و استفاده از سموم کلاس ترویجی ازسوی سازمان برگزار نمی‌شود گفت: یقینا کلاس یک روزه در طی سال کار ساز نخواهد بود این درحالی است که اگر شهرکی ایجاد شود مطمئنا به دلیل تجمیع فعالیت‌ها در یک مکان مشخص هم آموزش‌ها و هم نظارت‌ها دقیق‌تر خواهد بود.

مع الوصف با توجه به آنچه گفت شد به نظر می‌رسد ایجاد شهرک سبزی‌کاری در شهر همدان یک ضرورت است نه یک انتخاب چراکه متفرقه بودن فعالیت‌ها همانطور که گفته شد منجر به کاهش نظارت کارشناسی بر نحوه کشت و سم‌پاشی است بنابراین اینکه کشاورز انگیزه‌ای برای ایجاد شهرک ندارد دلیل قانع‌کننده‌‌ای برای عدم اجرای یک پروژه ضروری که باسلامت خانوارها ارتباط مستقیم دارد نیست زیرا همانطور که عنوان شد در برخی موارد کشاورز از سر ناچاری با آب الوده آبیاری کرده و بر اثر عدم آگاهی از نحوه و میزان سم مورد نیاز برای انواع سبزی‌ها با استفاده از سموم متفاوت و با صلاحدید خودش محصولی را در اختیار مردم قرار می‌دهد که به جز آلودگی با انگل، میکرب‌ها، فلزات سنگین موجود در فاضلاب انباشتی از سموم را به همراه دارد.