سپهرغرب، گروه خبر: افزایش سطح زیر کشت، ممانعت از صادرات و عرضه بیش از نیاز مصرف بازار و همچنین عدم رعایت الگوی کشت، معضلی جدی برای محصولات کشاورزی در کردستان است.

طی دو دهه اخیر بیشتر تلاش دولت‌های مختلف بر روی رونق کشاورزی و توسعه این حوزه با هدف رسیدن به خودکفایی در محصولات غذایی و تأمین امنیت غذایی کشور بوده، غافل از اینکه هرسال با مشکلاتی که برای کشاورزان به وجود می‌آید خود دولت بازهم مجبور می‌شود در راستای جلوگیری از ورود ضرر و زیان به کشاورزان درزمینه خرید محصولات آنان به‌صورت تضمین، حمایتی و اشکال مختلف دیگر ورود کند.

طی یک دهه اخیر در حوزه کشاورزی یک سال با مشکل کمبود سیب‌زمینی، یک سال پیاز، یک سال گوجه‌فرنگی، یک سال گندم و یک سال دیگر محصولات پرمصرف کشاورزی دیگر روبه‌رو شده‌ایم که به همین دلیل قیمت این محصولات در عرض چند روز با افزایش ناگهانی مواجه شده و کشاورزان نیز به طمع سود بیشتر در سال بعدازآن، سطح زیر کشت محصولی که در بازار دچار کمبود شده را افزایش داده و درنهایت در زمان برداشت با مشکل عرضه، کاهش قیمت و ضرر و زیان مواجه می‌شوند.

سال گذشته به دلیل وقوع سیل در مناطق جنوبی کشور، تمامی محصول گوجه کاران زیر آب رفت و درنتیجه با کمبود این محصول در بازار مصرف مواجه شدیم و همین امر باعث شد تا قیمت گوجه‌فرنگی به‌یک‌باره از کیلویی یک هزار و 500 تومان تا 10 هزار تومان افزایش یابد و به‌تبع آن قیمت رب‌های گوجه‌فرنگی نیز از هر کیلو چهار هزار تومان تا 25 هزار تومان نیز بالا برود.

همین مسئله باعث شده تا در سال زراعی جدید، کشاورزان الگوی کشت را رعایت نکنند و به هوای بالا بودن قیمت گوجه‌فرنگی سطح زیر کشت این محصول را افزایش دهند که همین امر باعث شد امسال در فصل برداشت به علت تولید بیش از نیاز مصرف، کسی دیگر خریدار گوجه‌فرنگی کشاورزان نباشد و ازاین‌رو شاهد کاهش شدید قیمت این محصول تا 450 تومان به ازای هر کیلوگرم در بازار باشیم.

     اجرای طرح حمایتی خرید گوجه‌فرنگی در کردستان

بر اساس آمارهای وزارت جهاد کشاورزی، هزینه تولید هر کیلوگرم گوجه‌فرنگی از زمان کاشت تا زمان برداشت در مناطق پر آب کشور بین 500 تا 550 تومان بوده و در مناطق کم آب نیز این هزینه بین 600 تا 650 تومان است که با این احتساب، کشاورزان بدون شک دچار خسارت‌های بسیاری می‌شوند.

از همین رو وزارت جهاد کشاورزی امسال اجرای طرح خرید حمایتی گوجه‌فرنگی با قیمت هر کیلوگرم یک هزار تومان را در دستور کار خود قرار داد تا هم قیمت بازار را کنترل کرده باشد و هم از ضرر و زیان به کشاورزان جلوگیری شود.

ازآنجاکه کشاورزی یکی از اصلی‌ترین منابع درآمدی مردم کردستان محسوب می‌شود و امسال گوجه کاران کردستانی نیز همچون دیگر کشاورزان کشور سطح زیر کشت گوجه‌فرنگی خود را بدون رعایت الگوی کشت که از سوی سازمان جهاد کشاورزی کردستان تدوین شده بود، افزایش دادند، مشکلات این حوزه گریبان آنان را نیز گرفت.

     کشت گوجه‌فرنگی در 1800 هکتار از مزارع کردستان

رئیس سازمان جهاد کشاورزی کردستان اظهار کرد: در سال زراعی جاری بیش از یک هزار و 800 هزار هکتار از مزارع استان زیر کشت این محصول رفته‌است درحالی‌که الگوی کشت تعریف‌شده از سوی این سازمان تنها 900 هکتار بود.

خالد جعفری افزود: با توجه به افزایش قیمت سال گذشته گوجه‌فرنگی، کشاورزان خود اقدام به افزایش سطح زیر کشت این محصول کردند و از همین رو امسال با توجه به افزایش تولید در کشور با مشکل عرضه مواجه شده و رغبتی برای برداشت محصول ندارند.

وی نصریح کرد: وزارت جهاد کشاورزی در راستای حمایت از کشاورزان، خرید حمایتی گوجه‌فرنگی را در دستور کار خود قرار داد تا به‌تبع آن جهاد کشاورزی کردستان اقدام به این کار کند و سازمان تعاون روستایی و کارخانه‌های صنایع تبدیلی خرید این محصول را آغاز کردند.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی کردستان با بیان اینکه امسال پیش‌بینی می‌شود 120 هزار تن از این محصول در استان برداشت شود، ادامه داد: ازآنجایی‌که ظرفیت تنها کارخانه رب گوجه موجود در استان بسیار پایین است نمی‌توان به‌موقع این محصول را فرآوری کرد و بخش عمده آن در حال فاسدشدن و کپک زدن است.

جعفری یادآوری کرد: در کنار این مشکل، امسال با عدم اعطای مجوز ورود گوجه‌فرنگی به بازار اقلیم کردستان عراق مواجه بودیم و امکان صادرات این محصول وجود نداشت که همین مسئله باعث شده تا کشاورزان در صورت عدم دخالت به‌موقع دولت با ضرر و زیان بسیاری مواجه شوند.

     خرید بیش از هشت هزار تن گوجه‌فرنگی در کردستان

مدیرکل تعاون روستایی کردستان نیز گفت:‌ هشت هزار و 100 تن از محصول گوجه‌فرنگی بهره‌برداران در این استان توسط مراکز خرید وابسته به‌صورت حمایتی خریداری شده‌است.

پیمان اسکندری اظهار کرد: خرید حمایتی به علت کاهش قیمت گوجه‌فرنگی و برای جلوگیری از ضرر و زیان کشاورزان، از بین رفتن انگیزه کشت و تولید این محصول، از سوی تعاون روستایی انجام می‌شود.

وی ادامه داد: سازمان تعاون روستایی کردستان این طرح را با همکاری یکی از کارخانه‌های رب گوجه‌فرنگی در استان کرمانشاه انجام می‌دهد و بهره‌برداران می‌توانند تا اطلاع ثانوی محصول خود را به این کارخانه تحویل دهند.

مدیرکل تعاون روستایی کردستان عنوان کرد: در قالب این طرح حمایتی، سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران به نمایندگی از دولت نسبت به خرید حمایتی گوجه‌فرنگی در قالب‌ سازوکار تعریف‌شده و با رعایت سقف قیمت یک هزار تومان به ازای هر کیلوگرم محصول تحویل درب کارخانه، اقدام می‌کند.

     فرآوری گوجه‌فرنگی راه پیشنهادی دولت

یکی دیگر از راه‌حل‌هایی که دولت برای بهبود وضعیت کشاورزان و جلوگیری از خرابی و کپک زدن گوجه‌فرنگی تولیدشده ارائه داده، فرآوری این محصول به‌صورت رب برای خود دولت است به صورتی که کارخانه‌های فرآوری رب به ازای فرآوری هر کیلوگرم رب از گوجه‌فرنگی‌های خریداری‌شده توسط دولت مبلغی را بابت دستمزد دریافت کرده و پس از فرآوری محصول، آن را تحویل دولت دهند.

مدیرکل دفتر بازرگانی محصولات کشاورزی سازمان مرکزی تعاون روستایی در خصوص اقدامات دولت در راستای حمایت گوجه‌فرنگی کاران، بیان کرد: دولت حاضر است به ازای فرآوری هر بشکه رب بسته‌بندی به‌صورت اسپتیک مبلغ 165 هزار تومان به‌عنوان دستمزد به کارخانه‌های فرآوری پرداخت کند.

علیرضا معتمد گفت: بشکه اسپتیک، کیسه مخصوص داخل بشکه و همچنین پالت برای حمل بشکه‌ها در اختیار کارخانه‌های فرآوری قرار می‌گیرد تا پس از فرآوری محصولات خریداری‌شده به دولت تحویل داده شود.

وی اضافه کرد: با توجه به حجم گوجه‌فرنگی برداشت‌شده انتظار داریم کارخانه‌های فرآوری به‌صورت 100 درصدی توان خود را در اختیار تعاون روستایی قرار دهند و روزانه 500 تن گوجه‌فرنگی را فرآوری کنند.

مدیرکل دفتر بازرگانی محصولات کشاورزی سازمان مرکزی تعاون روستایی، خاطرنشان کرد: در حال حاضر 25 هزار تن رب آماده در کشور وجود دارد که با توجه به اینکه استان کردستان با اقلیم کردستان عراق هم‌مرز است، سعی می‌کنیم بتوانیم بخشی از این تولید را صادر کنیم.

معتمد ادامه داد: وزارت جهاد کشاورزی طی چند سال گذشته به‌خوبی نشان داده در راستای حمایت از کشاورزان و صنعت کشاورزی کشور در هرزمانی که نیاز باشد به مشکلات پیش‌آمده در حوزه‌های مختلف ورود می‌کند تا مشکلی در امنیت غذایی کشور به وجود نیاید.

به گزارش خبرگزاری مهر؛ حال با تمام این تفاسیر باید بار دیگر نشست و منتظر ماند که این بار دولت می‌تواند به‌موقع دست کشاورزانی که تمام سرمایه خود را درراه توسعه و تولید محصولات کشاورزی به کار گرفته‌اند را بگیرد یا بار دیگر شاهد ضرر و زیان‌های هنگفت کشاورزان خواهیم بود.