سپهرغرب، گروه کشاورزی: پارک آبخیز یکی از راه‌های مقابله با سیلاب شهری است که در این گزارش به بررسی ویژگی‌های یکی از بزرگ‌ترین پارک‌های آبخیز در ایران می‌پردازیم.

پارک آبخیز نوعی پارک یا بوستان به حساب می‌آید که با استفاده از ظرفیت حوزه‌های آبخیز و موقعیت دره‌ها، در مناطق کوهستانی ایجاد می‌شود تا ضمن جلوگیری از هدر‌رفت روان‌آب‌های ناشی از بارش‌های سیل‌آسا، با هدایت آن از کوچه‌ها و خیابان‌های شهر به پارک آبخیز، مانع از وارد شدن زیان و خسارت به شهر شود.

پارک آبخیز باغ گردو اراک از بزرگ‌ترین پارک آبخیز در کشور با مساحتیک‌هزار و 413 هکتار و 10 کیلومتر آبراهه در جنوب کلان‌شهر اراک قرار دارد که از نظر تقسیم‌بندی هیدرولوژیکی در حوزه آبخیز میقان قرار دارد. مهم‌ترین کارکرد این پارک آبخیز کنترل و مدیریت روان‌آب‌های فصلی، کاهش فرسایش خاک و رسوب و کمک به تغذیه سفره آب زیرزمینی پایین دشت (دشت اراک) است. این پارک علاوه بر حفظ آب و خاک، پوشش گیاهی و کنترل سیلاب‌ها دارای ظرفیت‌های بی‌نظیری مثل گردشگری، ورزشی، تفریحی و در عین حال هم تفرجگاهی کاملاً طبیعی است که در اجرای طرح آن توجه جدی به اکوتوریسم و اوقات فراغت مردم شده است.

در پارک آبخیز دره گردو اراک، 194 سازه آبخیزداری با 20 هزار متر‌مکعب عملیات سازه‌ای و 486 متر‌مکعب حجم آبی و 100 هزار هکتار عملیات بیولوژیکی انجام شده است. همچنین در این منطقه حدود 100 هزار نهال غرس شده که کار بیولوژیک این منطقه را انجام می‌دهد، 486 هزار متر‌مکعب حجم آبی است که در سازه‌های احداثی نگهداری می‌شود و مخزن آب به حجم 6 هزار متر‌مکعب ایجاد شده و آب در این مخزن ذخیره و در فصل خشک از آب این مخزن در جهت آبیاری درختان استفاده می‌شود و برای تابستان نیازی به تأمین آب از مناطق دیگر نیست.

طبق آمار سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور، برای این پروژه 166 میلیارد ریال برای اقدامات آبخیزداری دره گردو اراک هزینه شده که 80 درصد این منابع مالی از محل اعتبارات ملی و 20 درصد از محل اعتبارات استانی تأمین شده است. به گفته رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور اگر این اقدامات آبخیزداری انجام نمی‌شد شهر در معرض سیلاب‌ها قرار می‌گرفت و این اقدامات تهدیدات را به فرصت تبدیل کرده و مردم می‌توانند از این تفرجگاه استفاده کنند.

همچنین به گفته مسئولان قرار است 35 هکتار از اراضی برای کاربری‌هایی اعم از پارکینگ، مراکز تفریحی، ورزشی، رفاهی و غیره در نظر گرفته شود و با تحویل این اراضی به شهرداری و سرمایه‌گذاری مناسب، این مکان به تفرجگاه شبانه‌روزی تبدیل شود.

به گزارش تسنیم، پارک آبخیز دره باغ گردو اراک اسفند 1399 با حضور کاظم خاوازی وزیر جهاد کشاورزی، مسعود منصور رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و مسئولان استان مرکزی افتتاح شد. به گفته مسئولان سازمان جنگل ها، در حال حاضر 19 پارک آبخیز با 46 هزار هکتار وسعت در برنامه کاری وجود دارد.