اگرچه در سال‌های گذشته بیشتر دغدغه مسئولان ارشد کشور و در رأس آن مقام معظم رهبری بر تولید و حمایت از تولیدکنندگان متمرکز شده است، اما همچنان شاهد مشکلات عمده‌ای در بخش تولید کشور هستیم، مشکلاتی که البته با وجود تحریم‌ها بیش از گذشته نمود پیدا کرده تا جایی که به‌دلیل وجود همین مشکلات تعداد قابل‌توجهی از تولیدکنندگان توانایی ادامه فعالیت نداشته و مجبور به تعطیلی واحدهای تولیدی خود شدند، امری که به‌دنبال آن موجب بیکاری و خانه‌نشینی افراد زیادی شد.

دراین‌بین طی سال‌های اخیر کاهش جوجه‌ریزی، کمبود و گرانی نهاده‌های دامی، نوسانات ارزی، عدم ترخیص به‌موقع نهاده‌ها از بنادر، تخلف برخی شرکت‌های واردکننده و از همه مهم‌تر نبود یک مدیریت مناسب و منسجم موجب کلاف سردرگم در صنعت مرغداری شده که صنعت مرغداری استان همدان نیز از این امر مستثنی نیست.

بر این اساس برآن شدیم تا گفت‌وگویی را با علیرضا شکری یکی از فعالان عرصه صنعت مرغداری و نیز علیرضا قراگوزلو مدیر امور طیور سازمان جهاد کشاورزی استان همدان ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

این مرغدار همدانی با تأکید بر اینکه در عرصه مرغ گوشتی و تخم‌گذار فعالیت دارد گفت: در حال حاضر عمده‌ترین مشکل صنعتگران به‌خصوص مرغداران به بلاتکلیفی در عرصه تأمین نهاده‌ها بازمی‌گردد.

علیرضا شکری با تأکید بر اینکه متأسفانه سامانه بازارگاه در حال حاضر نهاده دامی را به‌موقع به مرغداران نمی‌رساند در حالی که این سامانه برای تسهیل امور راه‌اندازی شده تصریح کرد: مسئله این است که دولت صنعتگران مرغداری را بلاتکلیف گذاشته است.

وی با اشاره به اینکه میزان تخصیص نهاده به مرغداری‌ها اگر به‌موقع در بین مرغداری‌ها توزیع شود منطقی است اما همانطور که عنوان شد همچنان در عرضه نهاده از سوی دستگاه‌های متولی شاهد تأخیر هستیم به طوری که در حال حاضر چیزی حدود 22 روز است که بنده نهاده لازم برای هفت مرغداری تحت مدیریت را از بازار آزاد با قیمت سه تا چهار برابری تهیه می‌کنم خاطرنشان کرد: در بحث صنعت مرغ گوشتی دیگر مسئله مورد توجه تأمین جوجه یک روزه است.

وی با تأکید بر اینکه متأسفانه در استان این مهم به میزان نیاز مرغداری‌ها انجام نمی‌شود و باعث شده که ما اقدام به خرید از خارج از استان با قیمت‌های کذایی کنیم گفت: در حال حاضر به دلیل کمبود جوجه در استان جوجه چهار هزار تومانی را چیزی حدود 11 هزار تومان خریداری کردم.

این مرغدار با تأکید بر اینکه ای کاش دولت نسبت به تعیین تکلیف بازار نهاده اقدام و صنعتگران را از سردرگمی در این عرصه برهاند گفت: من مرغدار وقتی نهاده آزاد باشد تکلیف خود را می‌دانم اما در حال حاضر خرید و انتقال نهاده از بازار آزاد با افزایش چند برابری قیمت که غیر قانونی است رو‌به‌رو شده حال آنکه هنوز نهاده مورد نیاز از طریق درگاه بازارگاه به دستم نرسیده است.

شکری با بیان اینکه وقتی مرغ گران می‌شود همه توجهات به مرغدار و صنعت مرغداری به توبیخ و تهدید و احضار مرغدار به تعزیرات ختم می‌شود اما وقتی هزینه تولید با مبالغ فروش محصول همخوانی ندارد کسی سراغی از ما نمی‌گیرد افزود: طی دو هفته گذشته مرغ که به ازای تولید هرکیلو آن 21 تا 21 هزار تومان هزینه شده را با التماس به کشتارگاه و بنکدار و دلال فروختیم.

وی ادامه داد: این روند منجر به ورشکستی مرغدار و عدم انگیزه برای جوجه‌ریزی برای دوره بعد خواهد شد که ره‌آورد آن جز کمبود مرغ در ماه‌های آتی در بازار نیست.

وی با اشاره به سابقه 20 ساله در صنعت مرغداری با بیان اینکه در واحدهای مرغداری بنده چیزی حدود 60 نفر به‌صورت مستقیم مشغول به کار هستند ابراز کرد: سامانه بازارگاه با پیمانکاری بانک کشاورزی و کارآفرینی جهاد کشاورزی جهت تسهیل امور مدیریت و تأمین نهاده‌های دامی این تعداد مرغدار راه‌اندازی شده است، حال آن که بعضاً تأخیر در تأمین و رساندن نهاده‌های طیور به مرغداران 30 تا 40 روز به طول می‌انجامد. در حالی که جوجه‌ها در مدت زمان 40 تا 50 روز به مرغ تبدیل می‌شوند؛ این جاست که مرغداران به سراغ بازار آزاد می‌روند و برای تأمین نهاده خود یا پول نقد می‌دهند و یا تهاتر می‌کنند.

این مرغدار همدانی گفت: از زمانی که مرغدار برای تأمین نهاده مورد نیازش به بازار آزاد رجوع می‌کند کنتور هزینه مازاد بر قیمت‌گذاری به شماره می‌افتد ابراز کرد: مرغدار در بازار آزاد مجبور است کمیت را فدای کیفیت کرده و هرچه گیرش آمد بخرد تا مرغ‌هایش تلف نشود.

شکری ادامه داد: بحث ارز هم در تأخیر تأمین کالا بی‌تأثیر نیست، بعضاً واردکننده؛ کالای خود را تأمین کرده و به گمرک وارد می‌کند، ترخیص می‌کند و به دست مصرف‌کننده می‌رساند و توزیع انجام می‌شود اما هنوز ارز کالای خود را دریافت نکرده، این جاست که باید منتظر واریز ارز از سوی بانک مرکزی شود.

وی با تأکید بر اینکه ریشه این بحران یعنی مشکل در تأمین نهاده‌های دامی‌ در بازار آزاد به ارز چهار هزار و 200 تومانی یا ارز ترجیحی برمی‌گردد که عده‌ای سودجو با دریافت این ارز اقدام به واردات نهاده‌های دامی ‌به اسم حمایت از دامدار و تولیدکننده می‌کنند افزود: مسئله این است که صنعتگر واقعی از آنچه به این طریق‌ وارد کشور می‌شود، بی‌بهره است و سود و منفعت اصلی آن را گروه‌هایی خاص در این بخش می‌برند. به طوری که با فروش آن در بازار آزاد و حتی صادرات مجدد آن به کشورهای دیگر سودهای ‌بادآورده‌ای را نصیب خود می‌سازند.

وی ادامه داد: ارز چهار هزار و 200 تومانی سبب بروز رانت و فساد در بخش واردات شده و دولت از چند سال پیش برای واردات نهاده‌های دامی ‌ارز ترجیحی اختصاص داد تا گام مثبتی را در زمینه تأمین این نهاده‌ها برای دامداران بردارد اما دستاورد چندانی در عمل به‌دنبال نداشت.

مدیر امور طیور سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز با تأیید بر گلایه صنعتگران مرغداری اذعان کرد: این تأخیر در تأمین نهاده معمولا ًاتفاق می‌افتد و یقیناً سهمیه آن‌ها حتی در صورت منقضی شدن دوره محفوظ خوهد بود.

علیرضا قراگوزلو با تأکید بر اینکه متأسفانه تاکنون ارز مورد نیاز برای واردات نهاده تأمین نشده اما جهاد کشاورزی این مهم را از طریق دیگر بخش‌ها تا حدودی مدیریت کرده ادامه داد: در خصوص جوجه یک روزه نیز باید بگویم بیش از 90 درصد آن از خارج استان تأمین می‌شود البته در این بحث نکته این است که قیمت چهار هزار تومان جوجه یک‌روزه با قیمت واقعی آن فاصله بسیاری دارد و همین امر منجر به آن شده با توجه به فصل جوجه‌ریزی مرغداری تولیدکنندگان این بخش نسبت به فروش محصول با توجه به افزایش تقاضا اقدام کنند.

وی افزود: با این وجود در صورتی که شکایتی از سوی صنعتگران این حوزه داشته باشیم پیگیری لازم برای برخورد با متخلفان از سوی این مدیریت انجام خواهد شد اما مسئله این است که کسی تاکنون در این خصوص شکایتی نداشته است.

مدیر امور طیور سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در خصوص گلایه‌مندی صنعتگران مرغداری در خصوص توجه توبیخ و نگاه امنیتی به مرغداری به هنگام ارزان شدن مرغ و عدم توجه به این صنعت به هنگام کاهش قیمت آن نسبت به هزینه‌کرد در تولید ابراز کرد: یارانه پرداختی به این بخش باید بر سر سفره مردم نمایان شود؛ بنابراین اینکه به هنگام گران شدن این‌ ماده غذایی مردم خواهان رسیدگی فوری به این مسئله هستند حال آنکه افزایش و کاهش قیمت به‌صورت مقطعی تابعی از تقاضا است بنابراین در این مقطع زمانی در کشور با مازاد تولید مواجهیم بنابراین امکان صادرات محصول به دیگر استان‌ها فراهم نیست اما مسئله این است که این مهم مقطعی است.

قراگوزلو افزود: علاوه بر این شرکت پشتیبانی امور دام به‌منظور حمایت از مرغداران و ایجاد ثبات در بازار گوشت مرغ مازاد تولید را خریداری و به‌صورت منجمد ذخیره می‌کند زیرا بحث امکان صادرات به خارج از تولید نیازمند روند مداوم در عرصه تولید است که امکان این مهم هنوز در کشور فراهم نیست.

مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد به نظر قصه پر غصه تأمین نهاده علی‌رغم شعار‌ها همچنان در صنعت طیور اصلی‌ترین معضل پیش روی صنعتگران این بخش است که خود تهدیدی جدی در عرصه تولید به حساب می‌آید بنابراین انتظار می‌رود مدیریت‌های استانی با انعکاس این مشکلات به مرکز، از آنجا که توزیع نهاده از طریق بازارگاه در دست وزارتخانه است پیگیری لازم را داشته و به‌صورت منطقی به‌دنبال حل دیگر مشکلات فعالان این عرصه از تأمین جوجه یک روز گرفته تا مدیریت بازار عرضه و تقاضا برآیند.