سپهرغرب، گروه اجتماعی: دوره نوجوانی بسیار حساس است و فرد در این دوره سنی، بلوغ و هیجانات روانی را تجربه می‌کند. طبق آمارهای جهانی در 20 سال اخیر شاهد افزایش دوبرابری اعتیاد به سیگار در گروه سنی نوجوانان هستیم که این می‌تواند زنگ‌خطری برای ایران هم باشد.
عدم برنامه‌ریزی برای اوقات‌فراغت نوجوانان می‌تواند زمینه‌ساز مصرف سیگار و قلیان باشد. اگر نهادهای مسئول نتوانند برای اوقات‌فراغت نوجوانان برنامه‌ای ارائه دهند ممکن است این زمان در جمع گروه‌های دوستانه و در سفره‌خانه یا قهوه‌خانه سپری شود و زمینه تمایل نوجوانان به کشیدن سیگار را فراهم کند.
انتخاب الگوهای نامناسب توسط نوجوانان هم می‌تواند آنها را به سمت مصرف سیگار سوق دهد. این الگو می‌تواند یکی از اعضای خانواده، اقوام، دوستان یا چهره‌های جامعه باشد. به‌عنوان‌مثال هنگامی که نوجوان سریال نمایش‌خانگی را تماشا می‌کند و در این فیلم شخصیت محبوبش هنگام عصبانیت سیگار می‌کشد ممکن است نوجوان تحت تأثیر او قرار گرفته و به مصرف سیگار تمایل پیدا کند.
تقلید و الگوبرداری یک غریزه نیرومند است که از آغاز دوره کودکی شروع می‌شود و در سنین نوجوانی به اوج خود می‌رسد. بنابراین کودکان و نوجوانان در این سنین بیشتر از والدین، آموزگاران، دوستان و همسالان، سلبریتی‌ها یا چهره‌های محبوب تقلید می‌کنند و یکی از عوامل تأثیرگذار در شکل‌گیری رفتار کودکان و نوجوانان تماشای فیلم‌ها و تقلید از رفتار و اصطلاحات رایجی است که در فیلم‌ها و سریال‌ها به کار می‌رود.
در سبک زندگی ایرانی و اسلامی، کشیدن سیگار توسط نوجوان کار پسندیده‌ای نیست اما اکنون شاهد قبح‌شکنی موضوع در سطح جامعه هستیم بنابراین در حوزه پرورشی مدارس نیازمند اقدامات دقیق برای جهت‌دهی به سبک رفتار نوجوانان و ارائه آگاهی‌های لازم هستیم که در این زمینه ضعیف عمل می‌شود و عمده زمان مدارس به آموزش اختصاص دارد.
کنجکاوی نادرست را باید عامل دیگری در گرایش به مصرف سیگار به حساب آورد. یک نوجوان وقتی در اطرافیان و شخصیت‌های الگوی خود مصرف سیگار را مشاهده می‌کند از سر کنجکاوی تمایل به امتحان‌کردن پیدا می‌کند. البته فرد با یک‌بار مصرف دچار اعتیاد نمی‌شود اما ممکن است این اقدام پیش‌زمینه‌ای برای ادامه مصرف باشد و خانواده‌ها باید نسبت به این کنجکاوی‌ها اطلاعات لازم را به فرزندان خود بدهند.
*فاطمه امیرقهرمان
شناسه خبر 68074
