سپهرغرب، گروه شهر: مدیران بسیاری از شهرهای جهان در حال ایدهپردازی برای توسعه شهرهای 15 دقیقهای هستند و در نظر دارند از این طریق به تحقق اهداف صفر کربن خود و بهبود کیفیت زندگی شهروندان کمک کنند.
توسعه شهرهای 15 دقیقهای یکی از محبوبترین مفاهیم طراحی شهری میان مدیران سراسر دنیا بهشمار میرود که بهویژه طی چند سال گذشته از قوت بیشتری برخوردار شده است. زندگی محلی مهمترین مؤلفه مورد تمرکز مدیران در ایجاد چنین شهرهایی محسوب میشود که بهواسطه آن، طراحان میکوشند شهرها را به مناطقی با بیشترین خودکفایی تقسیم کنند، بهطوریکه ساکنان هر محله تنها با 15 دقیقه پیادهروی، دوچرخهسواری یا دست کم، استفاده از وسایل نقلیه عمومی میتواند تمام نیازهای خود را برطرف کنند.
بدیهی است که توسعه چنین مناطقی که از آنها بهعنوان شهرکهای خودکفا نیز یاد میشود، مستلزم ایجاد تغییراتی چشمگیر در اکوسیستمها، کارآفرینی بیشتر، بهبود وضعیت مسکن، توسعه زیرساختهای مهم، بهبود خدمات جابهجایی و افزایش سرمایهگذاریها با هدف حمایت از تمام موارد ذکر شده است، ضمن اینکه افزایش برابری و فراگیری شهری را میطلبد.
مفهوم شهرهای 15 دقیقهای، اهداف سیاسی مختلف شهری را بهمنظور بهبود قابلیت اتصال به شبکه، به حداقل رساندن شکاف دیجیتالی، مبارزه با تغییرات اقلیمی، تقویت اقتصاد شهری و تشویق مردم به اتخاذ تردد سبز را برای مسافتهای کوتاه و متوسط مورد حمایت قرار میدهد. در ادامه به معرفی شهرهایی از جهان پرداخته میشود که در ایدهپردازی برای توسعه شهرهای 15 دقیقهای بسیار موفق عمل کردهاند و در تلاش هستند باکفایتترین مناطق را در شهرهای خود توسعه دهند و جالب اینکه همه آنها همکاری میان نهادهای خصوصی و دولتی را در رأس برنامهریزیهای خود قرار دادهاند.
رویکرد منطقه نیوهام لندن برای توسعه شهرک خودکفا
اعضای شورای نیوهام لندن در بریتانیا، در آگوست سال 2022 همکاری خود را با کمپانی حملونقل VivaCity آغاز کردند که بهدنبال آن قرار شده است تدابیر شهر برای توسعه مناطق 15 دقیقهای با جدیت بیشتر و کیفیت بالاتری پیاده شود. در مفاد این قرارداد، کمپانی مدعی شده که از رویکردهای هوشمند خود برای حمایت از منطقه 15 دقیقهای نیوهام بهره گیرد و از این طریق، زمینه را برای اشتراک فضاهای شهری به منظور ترویج تردد سبز هموار کند. دولت بریتانیا از تأمین سرمایه لازم برای این منظور خبر داده و قرار است از بودجه اختصاص داده شده برای بهبود زیرساختهای شهری و اقتصادی برای تحقق آن بهره گیرد.
مدیران نیوهام امیدوار هستند که پیادهسازی مفهوم شهر 15 دقیقهای در منطقه، مزایای بیشماری را برای آن به ارمغان بیاورد و هویت جدید و ارزشمندی را در میان شهرهای سراسر جهان به آن بخشد.
کمپانی VivaCity ادعا کرده است که از نظر تکنولوژیک نیز رویکرد شهر 15 دقیقهای نیوهام را تحت حمایت قرار خواهد داد و برای این منظور در نظر دارد به جمعآوری دادههای مربوط به ترافیک خودرویی، نظارت بر نرخ پیادهروی در معابر شهر و ارائه دادههای سفر برای ارزیابی اثربخشی طرح بپردازد.
توسعه شهر 15 دقیقهای در نیوهام ایجاد فضاهایی اشتراکی با تمرکز بر بهبود فضاهای عمومی و ایجاد محیطهایی دوستدار مردم را نیز در بر دارد که پیادهسازی آن میتواند بهبود کیفیت زندگی را برای شهروندان به ارمغان بیاورد.
توسعه زیرساختهای میکروموبیلیتی در پاریس
پاریس بهعنوان سردمدار شهرهای جهان در توسعه مناطق 15 دقیقهای شناخته شده است و این زمانی اتفاق افتاد که آنه ایلداگو، شهردار پایتخت فرانسه، برای نخستینبار در انتخابات شهرداری سال 2020 با دوچرخه خیابانهای شهر را میپیمود و از ترویج تردد سبز سخن میگفت.
از آن زمان به بعد، اقدامات بیشماری در راستای ایجاد مناطق دوستدار مردم و افزایش قابلیت دسترسی معابر شهری اعمال شده است که از مهمترین آنها میتوان به رویکرد «جابهجایی بهعنوان یک سرویس» اشاره کرد که بسیاری از خدمات حملونقل شامل ایستگاههای شارژ میکروموبیلیتیهای الکتریکی، کمک به توسعه حملونقل فعال و ترویج مفهوم شهر 15 دقیقهای را در میان مردم دربرمیگیرد.
ایستگاههای شارژ میکروموبیلیتیهای الکتریکی پاریس در اغلب معابر شهر، بهویژه فضاهایی با بیشترین نرخ تردد افراد کاربر نصب شده است و در حال حاضر تعداد آنها به 192 مورد در 17 منطقه شهر میرسد که البته ایلداگو از افزایش هرچه بیشتر آنها خبر داده است.
اهداف بلندپروازانه هلسینکی برای توسعه شهر 15 دقیقهای
از آنجا که هلسینکی، پایتخت فنلاند، یکی از هوشمندترین شهرهای جهان با زیرساختهای پیشرفته برای حملونقل بهشمار میرود، طی چند سال گذشته در بهبود فضاهای تردد بسیار موفق عمل کرده است، پس جای تعجب نیست که مدیران شهر برای ایجاد مناطق 15 دقیقهای نیز اهداف بلندپروازانهای را در سر بپرورانند. ایده توسعه مناطق خودکفا در میان مدیران شهر از زمان شیوع بیماری کووید -19 از اهمیت بیشتری برخوردار شد، چراکه این ویروس پرده از حقایق بسیاری در مورد نقصهای طراحی شهری و لزوم ترویج تردد سبز برداشت.
زمانی که برای نخستینبار طرح توسعه مسیرهای دوچرخهسواری توسط مدیران هلسینکی مطرح شد، موافقت 94 درصد از شهروندان را بهدنبال داشت که برنامهریزان در تلاش هستند توافق شش درصد باقیمانده را نیز جذب کنند و البته این کار مستلزم اعمال اقدامات مختلفی است که مزایای دوچرخهسواری را بهخوبی آشکار کند.
مدیران پایتخت فنلاند میدانند که افزایش دوچرخهسواران در شهر مستلزم تغییر زیرساختهای شهری است و در این راستا، ایجاد شبکهای پیوسته از مسیرهای دوچرخهسواری اهمیت بسیار بالایی دارد و تحقق آن میتواند هلسینکی را به سومین شهر دوستدار دوچرخهسواری جهان تبدیل کند.
علاوه بر این، برنامهریزان شهر در نظر دارند با الهام از شهرهای پیشروی دوچرخهسواری اروپا، از فناوریهای روز دنیا برای توسعه زیرساختهای مربوطه بهره گیرند و از این طریق، اهداف دیگر خود در زمینه ایجاد مناطق 15 دقیقهای را نیز تحقق بخشند. ایمنی و قابلیت دسترسی مسیرهای دوچرخهسواری از دیگر اهداف مدیران پایتخت فنلاند محسوب میشود که تفکیک پیادهراهها را از فضاهای دوچرخهسواری به دنبال دارد و میتواند آسیبپذیری کاربران هر دو روش تردد در مقابل سوانح خیابانی را به حداقل برساند.
شناسه خبر 70314