شناسه خبر:77392
1402/10/2 11:10:18

سپهرغرب-گروه متن زندگی:اعتیاد به بازی از آن اتفاقاتی است که هر شخصی در دامش بیفتد نگران کننده است، مثلا بچه 8 ساله‌ای را درنظر بگیرید که تا نیمه شب به صفحه موبایل یا لپ‌تاپ‌اش خیره شده و همانند مسخ‌شده‌ها بازی می‌کند و نه چیز دیگری را می‌بیند و نه می‌شنود حتی خورد و خوراک هم برایش مهم نیست فقط بازی و بازی و بازی!

اما مسئله این است وقتی والدین فرزندانشان را متهم به «معتاد بودن به بازی» می‌کنند واقعا این چنین است و آنها را می‌توان معتاد نامید؟ اگر هم نخواهیم این عنوان را برای آنان به کار ببریم بالاخره در باور عمومی این موضوع شکل گرفته است. کسانی که به بازی علاقه شدید دارند و می‌توان گفت که شبانه‌روز تمام فکر و ذهنشان بازی شده است «معتاد بازی» گویند.

البته باید این را هم درنظر بگیریم که پرداختن به «بازی» و تامل روی آن برای هر سنین از این دسته انگار راه رفتن روی لبه تیغ است و نمی‌توان قطعی و صد درصد نظر داد اما باید گفت که استفاده بیش از حد از بازی‌های ویدیویی یا موبایلی ممکن است با زمان‌بر شدن بازی تاثیرات منفی بر زندگی روزمره و تعاملات اجتماعی شخص داشته باشد.

***به خوره بازی معتاد بگوییم یا نه!

یعنی این‌گونه بگوییم که اگر استفاده از بازی‌ها به گونه‌ای باشد که توجه فرد را از وظایف مهم اجتماعی، یا تحصیلی کودکان منحرف کند و به‌نوعی زندگیشان دچار اختلال روانی شود می‌توان از واژه «اعتیاد» استفاده کرد. این مسئله نیاز به نظارت والدین، تنظیم محدودیت‌های زمانی و ارائه فرصت‌های متنوع برای فعالیت‌های دیگر زندگیشان دارد.

خیلی از کارشناسان و محققان این حوزه معتقدند که نمی‌توان به کسانی که خیلی بازی می‌کنند به صراحت گفت که «معتاد» هستند و حتی واژه‌های دیگر و اصطلاحاتی که بار کمتری نسبت به اعتیاد دارد را عنوان می‌کنند و این اختلاف نظرها باعث شده که نتوان دقیق و به صراحتی که خانواده‌ها روی کودکانشان عنوان اعتیاد را می‌گذارند، گذاشت.

چون در این باره به شک برخوردیم و بیشتر تحقیقات روی این زمینه چه در سایت «گاردین» و «واشنگتن‌پست» تردید بر روی معتادن بود گیمرها یا کسانی که زیاد بازی می‌کنند، بود سراغ روان‌شناس اجتماعی رفتیم تا از او موضوع را بپرسیم که آیا می‌توان مشخصا گفت کسانی که زیاد بازی می‌کنند «معتاد بازی» هستند یا اینگونه که اصلا بازی اعتیادآور است؟

***اعتیاد رفتاری، مصرف مضر و معتادان به بازی

«زینب صمدی» از کارشناسان حوزه سلامت روان و روان‌شناس اجتماعی در این باره می‌گوید: «اعتیاد» در مورد بازی‌های ویدیویی یا موبایلی که عنوان کردین واژه مناسبی نیست اما می‌توان از اصطلاح «اعتیاد رفتاری» یا «مصرف مضر» استفاده کرد که این اشخاص با بازی زیاد و به اصلاح خوره بازی بودن به این نوع رفتار دچار می‌شوند، افرادی که به میزان زیادی وقت خود را به بازی ویدیویی اختصاص می‌دهند و این موضوع به نوعی اثرات منفی بر زندگی روزمره یا تعاملات اجتماعی آن‌ها دارد، ممکن است مشکلی داشته باشند که دچاز همان اعتیاد رفتاری شدند و نیاز به مدیریت زمان بازی و باقی وقت خود در طول روز را دارد.

این کارشناس ادامه می‌دهد: «اگر یک فرد در سن بالا به میزان زیادی وقت خود را صرف بازی می‌کند و این بازی به گونه‌ای شده که تاثیر منفی بر روابط اجتماعی، کارآمدی در وظایف روزمره، یا سلامت روحی و جسمی او دارد، ممکن است با اعتیاد رفتاری یا مصرف مضر مواجه باشد. بالاخره اهمیت توازن بین زمان صرف بازی و فعالیت‌های دیگر برای حفظ سلامت روانی و جسمی بیشتر مشخص می‌شود یعنی نوعی مدیریت بحران برای این موضوع نیاز است البته شاید بحران خیلی وضعیت را وخیم نشان دهد اما خب با مدیریت نداشتن این هم می‌‎تواند به بحران بزرگ تبدیل شود.»

***«معتاد به بازی» برچسب درستی نیست!

این روانشناس می‌گوید: «البته خیلی‌ها روی این موضوع دست گذاشتند و حتی پافشاری هم می‌کنند تا اعتیادآور بودن بازی را رد کنند و اشخاصی که زیاد بازی می‌کنند را عنوان معتاد روی آن نگذارند البته دلایلی هم دارند که قانع کننده هم هستند مثل می‌گویند آنهایی که خیلی بازی می‌کنند درصدد حذف مشکل اساسی که برایشان ایجاد همچون استرس یا اضطراب هستند یا آنهایی که عنوان اعتیادآور بودن بازی را به کار می‌برند بیشتر ترس از تکنولوژی و فناوری جدید را دارند و سریع این نوع اتفاقات را به سمت آسیب‌شناختی سوق می‌دهند واگرنه آنهایی که هر روز در حال ورزش کردن و دویدن هستند را می‌توان چنین برچسبی را بهشان زد که معتاد به انجام این نوع کارها هستند.

کاش همیشه ماجرا را از بُعد منفی آن نبینیم و تمرکزمان روی موضوع اعتیادآور بازی گذاشتیم که آن را هم محققان در حال رد کردن هستند، باید این را هم مدنظر قرار دهیم که بازی‌ها گاهی از اضطراب کم می‌کند و برای گیمر اتفاق دلگرم‌کننده‌ای را رقم می‌زند.»

 

شناسه خبر 77392