اضطراب آب‌وهوایی، بحران زیست‌محیطی، نابودی اکوسیستم‌ها، تغییرات اقلیمی و هرگونه آسیبی که زمین طی سال‌های گذشته با آن مواجه بوده، واقعیتی انکارناپذیر است و اثرات آن‌ها به‌شدت احساس می‌شود، با این وجود طرح‌های زیست‌محیطی موفقی که در 2023 ارائه یا به مرحله اجرا گذاشته شد نشان می‌دهد هنوز جای امیدواری برای بهبود هست و هرچند در مورد بحران‌های آب‌وهوایی و آسیب‌های وارده به طبیعت جای نگرانی وجود دارد، نباید امیدها را از دست داد، زیرا ناامیدی بی‌تفاوتی را ایجاد می‌کند.

موفقیت‌های 2023 حاکی از در راه بودن اخبار مثبت در زمینه تغییرات اقلیمی است، چراکه مطابق با این طرح‌ها استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر افزایش پیدا می‌کند، اکوسیستم‌های آسیب‌پذیر محافظت می‌شوند و پروتکل‌های آب‌وهوایی تأثیرگذاری خود را آغاز می‌کنند. در ادامه با بهترین طرح‌های زیست‌محیطی در 2023 آشنا می‌شویم.

***انرژی باد و آب در جزیره قناری

موفقیت طرح‌های انرژی باد و آب در جزیره قناری ثابت کرد که استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در این مناطق امکان‌پذیر است. ال‌هیرو (کوچک‌ترین جزایر قناری)، تنها جزیره در جهان است که 28 روز متوالی تنها با استفاده از نیروی باد و آب فعالیت کرده است. این جزیره آتشفشانی 1.1 میلیون ساله که به‌عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره و ژئوپارک جهانی یونسکو معرفی شده است، در مسیر خودکفایی 100 درصدی انرژی از طریق منابع پاک و تجدیدپذیر قرار دارد.

***نخستین جنگل شهری در پاریس

پاریس عملیات خود را برای تبدیل یک دوربرگردان شلوغ شهر به نخستین جنگل شهری آغاز کرده است، زیرا قصد دارد به یکی از سبزترین شهرهای اروپا تبدیل شود. تا پایان بهار پیش رو این این دوربرگردان به 470 درخت از جمله بلوط، زبان گنجشک، افرا و گیلاس وحشی مجهز خواهد شد.

***مقابله با فرهنگ دور ریختنی اروپا

اروپا با اجرای طرح تعمیر به‌جای تعویض با اجرای طرحی پرداخت که طبق آن محصولات خود را به‌گونه‌ای متفاوت تولید و مصرف کند تا محصولات پایدار، قابل تعمیر و قابل بازیافت به یک هنجار اجتماعی تبدیل شوند و در این راه کارآفرینان و محققان در خط مقدم مبارزه اروپا با زباله‌های الکترونیکی قرار دارند.

***راهروهای سبز در برزیل و احیای گونه‌های در معرض خطر

ساکنان راهروهای سبز یکی از در معرض خطرترین گونه‌های برزیل هستند که این کشور سعی دارد از آن‌ها در برابر معضل جنگل‌زدایی محافظت کند. ده‌ها جوان در یکی از روستاهای ریودوژانیرو یک راهروی سبز ایجاد کرده‌اند که در آینده گذرگاه امنی برای نمادین‌ترین و در معرض خطرترین گونه منطقه، تامارین شیری طلایی خواهد بود. نهال‌ها کاشته‌شده در نهایت جنگل‌های دوتکه‌شده را به یکدیگر متصل می‌کند. راهروی سبز آخرین مورد از یک سری ابتکارات رشد فزاینده جنگل است که توسط محیط‌بانان هدایت می‌شود و زیستگاهی بزرگ‌تر برای میمون‌ها فراهم می‌کند.

***درختان بادی

از مزارع خورشیدی اجتماعی گرفته تا توربین‌های بادی مشترک، مخترعان زیست‌محیطی راه‌های جدیدی را برای ارمغان انرژی‌های تجدیدپذیر به خانه‌ها ارائه می‌کنند. اکنون درختان بادی با توربین‌های کوچک می‌توانند راه‌حلی برای توسعه انرژی سبز در فضاهای کوچک شهری باشند. این درخت‌ها میکرو توربین‌های بادی هستند که به شکل درخت طراحی شده و به تعدادی از چالش‌های انرژی سبز می‌پردازند.

***تولید سوخت زیستی از کاکتوس در کنیا

زنان ماسایی در کنیا روشی سازگار با محیط زیست برای تبدیل کاکتوس‌های مهاجم و خطرناک به سوخت زیستی ابداع کرده‌اند. بخش‌هایی از کاکتوس اوپونتیا خوراکی، اما لایه‌های بیرونی آن پوشیده از سنبله است که برای دام‌های مضر است. گروهی از زنان کشور در حال تبدیل گلابی خاردار (میوه کاکتوس) به بیوگاز و کنسرو هستند. این اقدام به آن‌ها نوعی اشتغال و روشی برای توانمندسازی مالی می‌دهد.

***پارک عظیم انرژی‌های تجدیدپذیر هند

هند در حال ساخت بزرگ‌ترین پروژه انرژی تجدیدپذیر جهان به نام خاودا در فضای خالی بیابان نمکی بزرگی است که کشور را از پاکستان جدا می‌کند. انتظار می‌رود این مزرعه سه سال دیگر تکمیل شود و پس از آن بیش از 726 کیلومتر مربع وسعت خواهد داشت. این پارک سالانه 30 گیگاوات انرژی تجدیدپذیر تولید خواهد کرد که برای تأمین برق نزدیک به 18 میلیون خانه هندی کافی است.

***افزایش بازیافت پلاستیک به کمک دوربین‌های مادون قرمز

دوربین‌های مادون قرمز، یک کارخانه سوئدی در شهر موتله را قادر می‌سازد تا بیشتر از هر نقطه دیگری در جهان بسته‌بندی‌های پلاستیکی را بازیافت کند. این کارخانه به‌عنوان بزرگ‌ترین کارخانه در نوع خود شناخته می‌شود به‌واسطه فناوری بسیار پیشرفته خود می‌تواند سالانه 20 هزار تن بسته‌بندی پلاستیکی را دسته‌بندی کند. کارخانه سوئدی از دوربین‌های مادون قرمز برای دسته‌بندی زباله‌های دریافتی به 12 نوع پلاستیک مختلف استفاده می‌شوند.

***بازیافت باتری خودروهای الکتریکی در سوئد

محققان سوئدی روش جدید و کارآمدتری برای بازیافت باتری خودروهای الکتریکی ایجاد کرده‌اند. این روش امکان بازیابی فلزات بسیار با ارزشی را فراهم می‌کند که در این باتری‌ها استفاده می‌شود. این فرآیند نیازی به استفاده از مواد شیمیایی گران‌قیمت یا مضر نیز ندارد.

***مزرعه غول پیکر فضایی خورشیدی

یک مزرعه فضایی خورشیدی دو کیلومتری که برای گردش بر فراز زمین طراحی شده است، احتمالاً تا سال 2035 عملیاتی شود. شرکت فناوری Space Solar، مستقر در آکسفوردشر بریتانیا اظهار کرد این پروژه می‌تواند در آینده به تأمین انرژی بریتانیا کمک کند. این مزرعه پنل‌های خورشیدی، انرژی را مانند سیگنال‌های تلفن همراه به گیرنده‌های روی زمین ارسال می‌کند.

***ممنوعیت خودروهای خودروهای بنزینی و دیزلی در مرکز شهر استکهلم

پایتخت سوئد در تلاش برای مقابله با آلودگی هوا، تردد خودروهای بنزینی و دیزلی را از مرکز خود ممنوع کرد. استکهلم اولین شهر بزرگ اروپایی است که به پیاده‌سازی چنین طرحی پرداخته است. پس از اجرایی شدن این ممنوعیت در پایان 2024، تنها وسایل نقلیه الکتریکی و وسایل نقلیه گازسوز با آلایندگی کم مجاز به تردد در این منطقه متشکل از 20 بلوک خواهند بود.

***ترویج دوچرخه، اتوبوس و تراموا در تالین

خودروها پس از تفکیک از شوروی نماد تالین بوده‌اند، با این حال اکنون دوچرخه‌ها، اتوبوس‌ها و ترامواها جای آن را گرفته‌اند. 10 سال پس از رایگان شدن حمل‌ونقل عمومی، سیاستمداران این شهر در حال توسعه جاده‌های مردم‌محور و سازگار با محیط زیست در شهر هستند و با اعتقاد به مفهوم شهر 15 دقیقه‌ای در حال تعیین اهداف بیشتر در شهر هستند.

***ممنوعیت پلاستیک‌های یک‌بار مصرف در انگلستان

انگلستان به تعیین ممنوعیت برای استفاده از بعضی از اقلام پلاستیکی یک‌بارمصرف پرداخت. به این ترتیب کسب و کارها دیگر مجاز به عرضه بعضی اقلام پلاستیکی مانند فنجان‌های پلی‌استایرن و کارد و چنگال پلاستیکی نیستند. این ممنوعیت جدید گام بزرگی محسوب می‌شود که این کشور در مأموریت خود برای مقابله با زباله‌های مضر برداشته است.