«کاهش بی‌سابقه میزان موالید در ایران به ‌عنوان تهدیدی جدی، آینده اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور را تحت تأثیر قرار خواهد داد.» این را وزیر بهداشت محمدرضا ظفرقندی می‌گوید.
این در حالی است که مرکز رصد جمعیت کشور سازمان ثبت احوال روز شنبه خبر داد که «در 8 ماهه سال 1403 بیشترین تعداد ولادت‌ها با 36/8 درصد مربوط به دومین فرزند خانواده‌ها است».
با این وجود در 9 ماهه سال 1402 بیشترین تعداد ولادت‌ها با 296 هزار و 886 نوزاد مربوط به فرزند دوم بوده که 38/9 درصد را به خود اختصاص داده بود.
البته طبق آمار منتشر شده از 665 هزار و 903 ولادت ثبت شده در 8 ماهه کل کشوردر سال جاری سهم تعداد ولادت‌ها برحسب مرتبه تولد، 36 درصد مربوط به فرزند اول، 18/7 درصد مربوط به فرزند سوم، 8/5 درصد مربوط به فرزند چهارم و بیشتر است.
از 70 سال پیش تا به امروز، نرخ باروری در جهان نیز روندی نزولی به خود گرفته و در مجموع 50 درصد کاهش یافته ‌است. به عنوان نمونه اگرچه در سال 1952 میلادی، متوسط خانواده‌های جهانی پنج فرزند داشتند، اکنون آن‌ها کمتر از سه فرزند دارند.
جمعیت‌شناس شهلا کاظمی‌پور می‌گوید که «تا زمانی که ثبات اقتصادی و زیربنا‌های آن در کشور ایجاد نشود و مسئوولان نباید چشم‌اندازی برای رشد جمعیت داشته باشند».
از سویی جمعیت‌شناس محمدجواد محمودی با اشاره به تمایل به افزایش فرزند سوم و چهارم در سال‌های اخیر و عدم تأثیر مشکلات اقتصادی برای فرزندآوری می‌گوید که «تمایل به داشتن فرزند بیشتر نشان می‌دهد که مشوق‌های قانونی توانسته اثرگذار باشد».
جامعه‌شناس غلامرضا حسنی‌ بیان می‌دارد که اجرای صحیح و موفق سیاست‌های جمعیتی نیازمند توجه به سه بعد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است. در این راستا دولت می‌تواند با «کاهش هزینه‌های سلامت و بهداشت از جمله کاهش هزینه‌های زایمان برای اقشار کم‌درآمد جامعه و راه‌اندازی مراکز خانه کودک جهت نگهداری فرزندان بانوان شاغل در همان محل کاری آنان کمک بزرگی کند و موجب تمایل آنان ‌به فرزندآوری شود»، همچنین دولت با تشویق جوانان به ازدواج در سن پایین میزان شانس فرزندآوری را افزایش دهد.