سپهرغرب، گروه فرهنگی: یک محقق و پژوهشگر گفت: باید کارنامه و ایده فرهنگی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری سنجیده شود، مسئله بر سر این است که اکثر کاندیداها، فاقد ایده و تفکر فرهنگی هستند.

محقق و پژوهشگر در برنامه تلویزیونی «سلام تهران» که 29 اردیبهشت از شبکه پنج سیما پخش شد، با اشاره به اینکه اکثر کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری 1400، فاقد تفکر فرهنگی هستند، یادآور شد: تمام سپهر سیاسی کشور در این کارزار وارد شدند که ویترین و سرمایه سیاسی نظام هستند. این افراد بیش از سه دهه در عرصه سیاسی، مسئولیت داشتند. نتیجه مسئولیت، پاسخگویی است و به‌واسطه کارنامه‌شان محل سؤال قرار می‌گیرند. بخشی از این کاندیداها خودشان مشکل هستند؛ نه راه‌حل مشکل. باید کارنامه و ایده فرهنگی آن‌ها سنجیده شود. مسئله بر سر این است که اکثر کاندیداها، فاقد ایده و تفکر فرهنگی هستند.

پیام فضلی‌نژاد، که در میز فرهنگ برنامه «سلام تهران» حضور یافته بود در خصوص رؤسای‌جمهور پیشین که شخصیت‌های فرهنگی به‌شمار می‌رفتند، گفت: ما از سال 58 تا 84 در بین رؤسای کابینه‌ها، چهره‌هایی را داشتیم که می‌شد آن‌ها را شخصیت فرهنگی اطلاق کرد. مهندس بازرگان نخست‌وزیر دولت موقت، یک شخصیت فرهنگی بود که در باب بازسازی فرهنگ مقاله دارد، سید محمد خاتمی به‌عنوان یک چهره فرهنگی شناخته می‌شد و مقام معظم رهبری هم به‌عنوان رئیس کابینه دولت، صاحب تفکر فرهنگی بودند.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: صرفاً کنشگری در عرصه فرهنگ کافی نیست. بعضی افراد، کنشگر فرهنگی هستند اما جهان‌بینی فرهنگی ندارند. بعضی از کاندیداهای ثبت نامی به‌عنوان شخصیت فرهنگی شناخته می‌شوند اما از تفکر فرهنگی برخوردار نیستند و دچار تضاد در نظر و عمل هستند.

این پژوهشگر در خصوص سابقه فرهنگی علی لاریجانی یکی از ثبت‌نامی‌های انتخابات 1400 ریاست جمهوری، عنوان کرد: لاریجانی علوم کامپیوتر خوانده و بعد دکترای فلسفه گرفته. به‌عنوان یک نیروی نظامی در سپاه فعالیت خود را شروع کرد و مسئولیت‌هایی داشت. او دومین وزیر ارشادی است که از عرصه نظامی به عرصه فرهنگ توسط هاشمی رفسنجانی و در دولت‌ وی وارد شد. سپس 10 سال ریاست صداوسیما را بر عهده داشت. لاریجانی که در سال 84 کاندیدا شده بود شعار دولت مدرن را داد. این نشان می‌دهد فردی است که اقتضائات جدید جهان فرهنگی را می‌شناسد و به یک سری آزادی‌های کنترل شده مثل دفاع از فضای مجازی باورمند است. اما همه این‌ها در حد شعار است و در مقام عمل وقتی بحث تحقیق و تفحص از صداوسیما مطرح می‌شود در ابتدای دهه 80، وی مخالفت می‌کند. اینجا با تناقض در نظر و عمل مواجه می‌شویم. ورود افراد نظامی در عرصه سیاست از زمان بنی‌صدر با انتخاب عباس دوزدوزانی به‌عنوان وزیر ارشاد آغاز شد و این مسیر توسط هاشمی رفسنجانی به سنت تبدیل گشت.

فضلی‌نژاد در ادامه به پیشینه فرهنگی عزت‌الله ضرغامی پرداخت: ضرغامی هم تقریباً مسیر لاریجانی را طی می‌کند. از سپاه شروع، بعد معاون وزیر ارشاد و سپس رئیس سازمان صداوسیما می‌شود. وی در زمان ریاست سازمان صداوسیما، یک سری ایده فرهنگی داشتند که در طول زمان دچار دگرگونی شده. البته ایرادی بر این دگرگونی مترتب نیست اما باید پرسید آیا این تغییر برای کسب منصب در نظام دیوان‌سالاری بوده است یا یک تغییر اصیل است. این نکته‌ای است که در بعضی کاندیداها در تفاوت مواضع می‌بینیم و باید پاسخ داده شود.

وی در خصوص مواضع فرهنگی آیت‌الله رئیسی، گفت: رئیسی هم برحسب تحصیلات حوزوی و دانشگاهی با مقوله فرهنگ، آشنایی دارد. وی در مورد عدالت فرهنگی و آزادی فرهنگی موضع‌گیری کرده‌ است. اما بعضی مواقع در مقام عمل نوع کنش‌های فرهنگی که در پیرامون وی شکل می‌گیرد، منطبق بر حوزه نظرشان نیست مثل دیدار با خواننده معروف رپ در انتخابات پیشین. بنابراین تضاد در نظر و عمل یکی مسائلی است که ما همیشه در انتخابات ریاست جمهوری با آن مواجه بودیم.

وی با اشاره به زوال تفکر فرهنگی در کشور، عنوان کرد: ما دچار زوال تفکر فرهنگی شده‌ایم. نامه‌ای مقام معظم رهبری به جلال آل احمد دارند. ایشان در آن نامه می‌نویسند که مطهری، شریعتی و طالقانی در انقلاب حکم پرچم را دارند و تا آخر حضور داشتند و چشم و دل مردم از آن‌ها پر است.

این محقق در خصوص شخصیت‌های متفکر و مؤثر در اوایل انقلاب خاطرنشان کرد: در دهه 60 به بعد تصویر شهید مطهری و شهید بهشتی از نماز جمعه حذف شد. این‌ها روشنفکر و مبارز زمانه خود بودند و کسانی هستند که امروز سانسور می‌شوند. شهید مطهری تبدیل شد به یک سری سؤال‌هایی از کتاب داستان راستان که برای مسابقه و به‌صورت زیرنویس تلویزیونی پخش می‌شد تا کودکان به آن پاسخ دهند.