نهادهای نظامی و نیروهای مسلح یکی از اجزای مهم و استراتژیک حکومت‌های مختلف بشری بوده‌اند. با مطالعه تاریخ، نقش و آثار تقریباً ثابتی برای نیروهای مسلح در دولت‌های مختلف مشاهده می‌کنیم و به‌روشنی درمی‌یابیم که وظیفه اصلی این نیروها مقابله با دشمنان داخلی و خارجی حکومت‌ها بوده است. فارغ از اینکه حکومت‌ها برحق باشند یا ناحق و نادرست شکل گرفته باشند، قوای نظامی وظیفه مشخص و معینی داشته و همیشه سعی در حفظ نظام حاکم بر سرزمین تحت سیطره خود را داشته‌اند.
قوای نظامی غالباً وسیله‌ای بوده‌اند در دستان حاکمان برای تحقق اندیشه‌ها و امیال ایشان، برای مثال ساخته شدن اهرام و کاخ‌های آن‌چنانی پادشاهان و سلاطین بزرگ که سنگ‌ها و ستون‌های عظیم‌الجثه را بر گُرده بردگان و مستضعفان به بالای کوه‌ها و مناطق صعب‌العبور حمل کرده و خود در سایه‌سار درختان و در کنار کنیزکان و مطربان به عیش و طرب مشغول بوده‌اند. شکی نیست که در چنین اتفاقاتی همیشه یکی از پایه‌های ثابت، قوای نظامی بوده که اعتراض‌ها را سرکوب و مستضعفان بی‌نوا را مجبور به اطاعت کرده‌اند. سلاطین زورگو برای ارضای قدرت‌طلبی و میل کشورگشایی خود قوای نظامی را جهت سرکوب ملت‌های دیگر گسیل داشته و آنان نیز از هیچ ظلم، ستم و بیدادی دریغ نمی‌ورزیدند. ملت ایران خاطرات دهشتناک دژخیمان پهلوی را به ذهن دارد و رفتار وحشیانه آنان با مردم کشورشان را به‌خاطر می‌آورند؛ خوی ددمنشانه نیروهای نظامی و امنیتی حاکم بر ایران دوران قاجار دست کمی از فجایع زمان پهلوی نداشته که به زندان‌ها و سیاه‌چاله‌های خلفای عباسی و اموی تنه زده و روی کشتارهای اموی و عباسی را سفید کرده بودند.
اندیشه ناب بنیان‌گذار کبیر جمهوری اسلامی که به‌مثابه یک دستگاه فکری تمدن‌ساز پدیده‌های روزگار جدید را به مفاهیم عمیق اسلامی تبدیل کرده و آثاری نو و روزآمد را تولید می‌کرد، قرائتی جدید از قوای نظامی را در ایران اسلامی ارائه کرد. عده و عُدّه‌ای که با حضورشان رعب و وحشت در دل مردم طنین‌انداز می‌شد، تغییر ماهیت داده و با فکر و اندیشه رهبری الهی، مأمن و آرامش قلوب مستضعفان شدند. به‌واقع مهم‌ترین ویژگی نیروهای مسلح در نظام جمهوری اسلامی اَشِدّاءُ علی الکُفار و رُحماءُ بینَهُم بودنشان است، امام خمینی (ره) سه ویژگی مهم اسلام‌گرایی، مردم‌گرایی و قانون‌گرایی را برای نیروهای مسلح فرض می‌دانستند. قطعاً شرح و بسط این ویژگی‌ها در این مجال نمی‌گنجد و فرصتی مناسب و مبسوط می‌طلبد، اما اشاره‌ای کوتاه به کتاب مقدمه ابن خلدون (ابوزید عبدالرحمن بن محمد بن خلدون حَضرَمی: 808-723 ه.ق) خالی از لطف نیست.
ابن خلدون در مقدمه فصل پنجم جلد نخست کتاب اشاره‌ای کوتاه اما عمیق به عناصر توفیق قوای مسلح در تمدن‌سازی دارد. از دیدگاه ابن خلدون قوای مسلح زمانی که نیت خود را تقرب به درگاه خداوند قرار داده و اعمال خود را برای پیشبرد دین خدا انجام دهند، هر نفرشان به اندازه چندین‌نفر از نیروهای دشمن خواهند شد و هیچ قوایی را یارای مقابله با آنان نخواهد بود؛ چنان غرق در هدف متعالی خود میشوند که جان‌سپاری برایشان بسیار راحت و آسان به نظر می‌آید.
اندیشه انسان‌ساز اسلام که از زبان امام امت جاری و ساری شد، قوای نظامی را به نیروهای راهبردی برای صدور اندیشه‌ها و آموزه‌های تمدن‌ساز و صلح‌طلبانه اسلام ناب تبدیل کرد و حضور آنان در منطقه نوید صلح، آشتی و آرامش را داد. نیروهای مسلح پس از انقلاب اسلامی مردم ایران، دیگر خشونت و پایبند نبودن به خانه و خانواده را ملاک گزینش قرار نمی‌دادند و نخستین ملاکشان برای انتخاب و به‌کارگیری افراد ایمان، تعهد و اخلاص ایشان بود.
همین قوای مسلح با به‌کارگیری جوانان نخبه، مؤمن و متقی در اداره جنگ تحمیلی، تابلویی به زیبایی و درخشانی عاشورا پدید آورده و الگویی به‌روزشده از کربلا را برای جوانان عاشورایی دنیا به تصویر کشیدند. امروز نیز با گذشت 41 سال از پیروزی انقلاب اسلامی، نیروهای مسلح در عین اینکه مایه یأس و ناامیدی دشمنان انقلاب هستند، در تمام دشواری‌ها کنار مردم قرار گرفته و ماورای تجربیات بشر ظاهر میشوند. حضور پُررنگ نظامیان در حوادث و بلایای طبیعی کنار مردم، آنان را به یکی از نقاط امید ملت و نقطه عطفی در تاریخ نظامی‌گری جهان مبدل کرده است. چهره‌های تاریخ‌سازی چون حسن باقری، ابراهیم همت، عباس بابایی، صیاد شیرازی و غیره هیچ‌گاه از اذهان مردم ایران پاک نخواهند شد. اخلاص، تخصص و تعهد سردار سپاه اسلام حاج‌قاسم سلیمانی تحولی عمیق در جهان اسلام پدید آورده و اوج دل‌بستگی دلدادگان مکتب اسلام ناب محمدی (ص) با قوای نظامی و ایثارگران را در تشییع بی‌سابقه و تاریخی پیکر مطهرش شاهد بودیم.
و اما نکته پایانی اینکه اندیشه تمدن‌ساز امام خمینی (ره) هرکسی را در هر منصبی به اسطوره تقوا، اخلاص، شجاعت، ایثار و انسان‌دوستی تبدیل کرد، گاه در لباس نیروی نظامی، گاه آتش‌نشان و گاهی نیز کادر درمان...والسلام.
حجت‌الاسلام قصری‌فر
شناسه خبر 19841
