شرکت تعاونی سلسله زعفران زرین به مدیرعاملی فرج‌اللهی سال 97 و 99 به‌عنوان تعاونی نمونه انتخاب شده است، فرج‌اللهی که 36 سال سن دارد، کشت زعفران را سال 81 و 82 در متراژ 500 متری شروع می‌کند و درحال حاضر ده‌ها نفر را به این سمت کشانده است.

این زعفران‌کار با تلاش و پشتکار و استفاده از فن‌آوری توانسته کشت زعفران را نه‌تنها در روستای خود، بلکه جای‌جای استان گسترش دهد، وی کارگاه تولید و بسته‌بندی را با استفاده از ظرفیت روستاییان در روستای کهریز راه‌اندازی کرده است.

وی می‌گوید: سال 81 و 82 از شرق کشور نمونه زعفران را یک کشاورز آورد، پس از تحقیق و بررسی متوجه شدم که از کیفیت بالایی نسبت به بازار برخوردار است، همین امر باعث شد به سمت کشت زعفران بروم؛ پس از تولید یک هفته طول کشید تا توانستم 10 عدد نیم‌گرمی زعفران را به فروش برسانم، هر کجا که مراجعه می‌کردم، کسی نمی‌پذیرفت. بالاخره یک مغازه‌دار قبول کرد و سفارش بعدی را داد، همین امر من را ترغیب به ادامه کار کرد.

فرج‌اللهی معتقد است: اگر کسی در استان با توجه به شرایط مناسب آب‌وهوا و خاک حاصلخیز بیکار باشد، از ضعف او است؛ زیرا با کشت زعفران و گیاهان دارویی دیگر می‌تواند سالانه درآمد پایداری داشته باشد، من تضمین می‌دهم درصورت دریافت تسهیلات 50 میلیون تومانی، سالانه بالای 100 میلیون تومان درآمد کسب کنند.

   درآمد خوب به شرط تراکم بالا

مدیرعامل شرکت تعاونی سلسله زعفران زرین در مورد درآمدزایی حاصل از کشت زعفران می‌گوید: کشت زعفران یک دوره چندین‌ساله است و به عواملی چون آب‌وهوا، خاک حاصلخیز، پیاز، کاشت و تراکم بستگی دارد، در لرستان که شرایط آب‌وهوایی و خاک مناسب هست، بنابراین اگر از پیاز مرغوب با تراکم بالا استفاده شود، درآمدزایی خوبی دارد.

کشت زعفران در یک هکتار با تراکم بین چهار تا 12 تُن، برداشت 30 کیلو و سالانه درآمدی بالای 300 میلیون تومان دارد که درنهایت 150 میلیون تومان سود خالص برای کشاورز باقی می‌ماند؛ همچنین حدود دو ماه برای 20 تا 30 نفر اشتغال‌زایی مستقیم دارد.

در گذشته کاشت زعفران به شکل سنتی تراکم کمتری داشت، اما کشت مکانیزه افزایش تراکم و به تبع افزایش درآمد را به دنبال دارد که ما روی این موضوع تمرکز کرده‌ایم، با وجود خشک‌سالی توسعه کشت زعفران با توجه به نیاز آبی کم، به‌صرفه و دارای توجیه اقتصادی است.

   اشتغال 500 مددجو در حوزه کشت زعفران

فرج‌اللهی به علل انتخاب شرکت تعاونی نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: یکی از اقداماتی که انجام دادیم، درگیر کردن برخی سازمان‌ها و نهادها مانند کمیته امداد، بهزیستی و بنیاد شهید برای توسعه و کشت زعفران بود که باعث شد تسهیلاتی را برای کشت زعفران باز کنند و سالانه چندین میلیارد تومان به مددجویان در راستای خرید پیاز پرداخت کنند.

نکته دیگر اینکه نظارت و تضمین خرید را هم به آن‌ها دادیم؛ همین امر موجب شده درحال حاضر 500 نفر یعنی 500 خانوار در حوزه زعفران به‌طور مستقیم و حدود دو هزار نفر به‌صورت فصلی مشغول باشند و سالانه درآمد خوبی به‌دست بیاورند، موضوع دیگر کارورزی فارغ‌التحصیلان از طریق اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود که موجب شد خیلی‌ها به این عرصه ورود کنند.

سامان‌دهی زعفران‌کاران با صدور دفترچه، رفتن به سمت تولید محصول ارگانیک و تشکیل کارگاه برای بسته‌بندی زعفران و ورود به حوزه صادرات از دیگر کارهایی بود که انجام دادیم.

   زعفران لرستان عیار بالایی دارد

در حوزه صادرات چندین‌نفر را شناسایی و از آن‌ها دعوت کردیم به استان سفر کنند، سفارش‌های خوبی از کشورهایی چون عراق، عربستان، قطر و ترکیه گرفتیم، زیرا زعفران لرستان به‌دلیل کروسین بالا از قابلیت و عیار خوبی برای صادرات برخوردار است، اما مشکل و چالش پیش روی صادرات زعفران در استان پایین بودن سطح زیر کشت و درنهایت تولید است، ما به‌دلیل تولید پایین که سالانه رقمی بین یک تُن تا یک‌ونیم تُن بوده، مجبور هستیم زیر بار قیمت مشهد برویم.

نکته دیگر اینکه ما در لرستان مشکل خشک کردن زعفران را هم داریم که نیازمند دستگاه سوپرنگین بوده، متأسفانه برای کشاورز جا نیفتاده که دستگاه خشک‌کن قابل خریداری است.

البته مجوز کارخانه دو هزار تُنی را برای تحویل زعفران به شکل سوپرنگین به کشاورز دریافت کرده‌ایم که قطعاً نقش مهمی در صادرات زعفران لرستان دارد، همان‌طور هم که اشاره کردم، زعفران لرستان از قابلیت بالایی برای صادرات برخوردار است و قابل مقایسه با مشهد نیست؛ کروسین زعفران لرستان بین 250 تا 300 بوده، درحالی که کروسین زعفران مشهد بین 180 تا 220 و 230 است، با توجه به اینکه صادرات باعث پیشرفت بوده، بنابراین فراهم کردن زیرساخت‌های لازم ضروری است.

   استقبال از کشت زعفران در روستای کهریز

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه من کشت زعفران را با متراژ 500 متر شروع کردم، می‌گوید: اکنون اما نه‌تنها چندین هکتار را به کشت زعفران اختصاص داده‌ام، بلکه به‌دلیل استقبال روستای کوچک کهریز که 40 تا 50 خانوار دارد، بالای 20 هکتار زعفران کشت می‌شود. به‌طوری که روستای کهریز به قائنات مشهد معروف است و درصورت وجود دستگاه خشک‌کن، قطعاً این میزان افزایش پیدا خواهد کرد.

فرج‌اللهی اما درخصوص کشت زعفران به‌صورت دیم معتقد است: من با کشت زعفران به شکل دیم موافق نیستم، زیرا خطر بالایی دارد، زعفران محصولی است که هفت تا هشت دوره آب نیاز دارد و چون دوره رشد آن پاییز تا زمستان است، بنابراین جواب می‌دهد؛ از طرفی کشت آبی زعفران سبب کیفیت و افزایش قیمت آن می‌شود.

وی در پایان صحبت‌های خود می‌گوید: تسهیلات پرداختی به مددجویان براساس توانایی و تراکم کاشت و نه سطح زیر کشت است، در این زمینه معاون اشتغال کمیته امداد استان نگاه مثبتی داشته و به دنبال ایجاد شغل و درآمد پایدار برای مددجویان است، اگر این روند ادامه داشته باشد، قطعاً ظرف 10 سال آینده بیکاری در لرستان وجود ندارد، البته به شرط اینکه مردم بخواهند.