سپهرغرب، گروه - زهره پوروهابی : از دورانی که کم‌کم شهرها به سوی مدرنیته حرکت کردند، این انسان‌ها بودند که با وجود مالکیت شهر، به حاشیه رانده شده و برای حفظ جان هم که شده، دامن خود را از پیش پای ماشین به‌عنوان برجسته‌ترین نماد پیشرفت، جمع کردند و همین رویکرد باعث شد حتی در معابر نیز اولویت با خودروها باشد! فقط کافی است همین امروز وقتی درب خانه را باز می‌کنید، توجه کنید که چقدر برای شما، امنیت و سلامتتان به‌عنوان یک شهروند حریم قائل شده‌اند...

به مرور وقتی متولیان امر متوجه شدند که باید بیش از این فضا را برای انسان‌ها باز کنند، یعنی از دهه 1990 تاکنون، وجود محدوده‌ها و شبکه‌های کامل پیاده‌شهری و آزادی حرکت و مصونیت عابران پیاده و راکبان دوچرخه به یکی از مهم‌ترین سنجه‌های کیفیت زندگی در شهرها بدل شد و تقریباً در تمامی مطالعات مربوط به بازسازی و تجدید حیات مراکز شهری، معابری با اولویت تخصیص به عابران پیاده با کاربری تجاری مد نظر قرار گرفت. در ایران هم طی یکی دو دهه اخیر بیش از گذشته به انسان‌محور شدن شهرها توجه شده و در برخی شهرها مثل تبریز و تهران پیاده‌راه احداث کرده‌اند؛ این نسخه اوایل سال 86 برای 6 خیابان اصلی شهر همدان هم نوشته شد و بالاخره در دهه 90 خیابان‌های بوعلی‌سینا محدوده میدان اصلی شهر و خیابان اکباتان به پیاده‌راه تبدیل شدند.

کلیت پیاده‌راه‌سازی اگرچه با مقبولیت مردم مواجه شد، اما نواقص اصولی طرح‌ها باعث شد مشکلات متعددی برای مردم ایجاد شود و این مهم عملاً پیاده‌راه‌ها را از تحقق اهداف خود تهی کرد؛ ازجمله این خلأها می‌توان به عدم تدوین پیوست‌های لازم از پیوست ترافیکی گرفته تا اقتصادی و اجتماعی اشاره کرد.

به عبارت دیگر می‌توان عملکرد مدیریت شهری همدان در پروژه پیاده‌راه‌سازی را مصداق آن فرد دانست که اول مناره را می‌دزدد! فقط کافی است شما در یک زمان نه‌چندان شلوغ از آرامگاه بوعلی‌سینا تا انتهای پیاده‌راه اکباتان قدم بزنید، از بلبشوی تردد ماشین‌ها و موتورها گرفته تا اکتفا کردن به اندک عناصر طبیعی و درعین‌حال گسترش جزایر حرارتی در این منطقه را می‌توانید شاهد باشید. همچنین حیات اقتصادی نیم‌بند اکباتان که از زمان پیاده‌راه شدن با تنفس مصنوعی این نمایشگاه و آن رویداد، اندک حیاتی دارد؛ در کنار این وضعیت آسیب‌های فرهنگی و اجتماعی در گوشه‌گوشه این منطقه که روزگاری قرار بود گذر فرهنگی شهر باشد، خودنمایی می‌کند.

اکنون و در دومین ماه 1403 خبر ادامه روند پیاده‌راه‌سازی با نامزدی خیابان باباطاهر روی خروجی رسانه‌ها رفته است و هر شهروندی که با بافت این خیابان آشنا باشد، در نخستین مواجهه با این خبر این سؤال به ذهنش متبادر می‌شود که با پیاده‌راه شدن خیابان باباطاهر ولو در چند مرحله، تکلیف اتوبوس‌ها و تاکسی‌های این محور چه خواهد شد؟ آیا منطقی نیست اول شهرداری پایانه‌ای احداث می‌کرد و بعد به فکر پیاده‌راه‌سازی می‌افتاد؟ دومین نکته اینکه بزرگواران دلسوز شهر بفرمایند با توجه به بافت فرهنگی اجتماعی این خیابان برای اینکه با مشکلات جدید مواجه نشویم، چه برنامه‌‌ای دارند؟ سال‌هاست در مطالب مختلف از مشکلات و نیازهای پیاده‌راه‌های شهر گفته‌ایم و مدیریت شهری همه را نادیده گرفته است؛ ظاهراً در آستانه انتخابات دور جدید برخی اعضای شورای اسلامی شهر نیاز به رزومه چشمگیرتری دارند! پیاده‌راه اکباتان هم همین‌طور کلنگ‌زنی شد...