سپهرغرب، گروه - طاهره ترابی مهوش : طی دو دهه گذشته کردستان به‌عنوان یکی از قطب‌های فیلم کوتاه در ایران توانسته در جشنواره‌های بین‌المللی با آثار و تولیدات سینمایی در بخش‌های مختلف داستانی، مستند و پویانمایی در سطح بین‌المللی نماینده شایسته‌ای برای سینمای ایران باشد.

حال آنکه این موفقیت‌ها را می‌توان حاصل تلاش و نگاه ویژه فیلم‌سازان استان به ویژگی‌های فرهنگی و بومی استان دانست به طوری که می‌توان شاخصه اغلب فیلم‌های ساخته‌شده در این خطه را همراه با امیدآفرینی و بیان درست دغدغه‌های اجتماعی به دور از سیاه‌نمایی‌های کاذب و همکاری فیلم‌سازان دانست.

از طرفی با توجه به ظرفیت موجود در صورت افزایش حمایت‌های مادی و معنوی از تولید آثار سینمایی با توجه به استعدادهای بالای فیلم‌سازان در کردستان و تجربه‌های ارزنده‌ای که کسب کرده‌اند، این روند موفقیت را می‌توان بسیار بیش از این بالا برد و کردستان را به‌عنوان کانون فیلم‌سازی در سطح جهان معرفی کرد. حال آنکه دراین‌بین گفت‌و‌گو با هنرمندان نامدار این رشته یقیناً می‌تواند در ترغیب بیشتر جوانان به این رشته تأثیرگذار باشد.

بر این اساس برآن شدیم تا گفت‌و‌گویی را با فیلم‌ساز و تصویربردار مطرح کردستانی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

زانیار لطفی با بیان اینکه متولد 1360 در سنندج، فارغ‌التحصیل کارشناسی سینما گرایش تدوین به‌عنوان دانشجوی ممتاز با رتبه عالی و کارشناسی ارشد سینما از دانشگاه هنر تهران است، گفت: هم‌اکنون مسئول واحد هنرهای تصویری حوزه هنری استان کردستان، مدرس رشته تصویربرداری و فیلم‌سازی دانشگاه جامع علمی کاربردی فرهنگ و هنر سروش، دانشگاه جامع علمی کاربردی واحد بازرگانی سنندج، حوزه هنری استان کردستان و انجمن سینمای جوانان ایران در دفتر سنندج هستم.

وی با تأکید بر اینکه در سال 97 به‌عنوان مدرس نمونه دانشگاه جامع علمی کاربردی فرهنگ و هنر سروش انتخاب شدم افزود: کار اصلی بنده فیلم‌سازی است و به‌صورت تخصصی کار تصویربرداری را دنبال می‌کنم.

وی عنوان کرد: تصویربرداری بیش از 50 فیلم کوتاه مستند، داستانی و تله‌تئاتر از سال 1384 تاکنون، همکاری با شبکه‌های برون‌مرزی الکوثر، العالم و سحر به‌عنوان تصویربردار، تدوینگر و کارگردان تلویزیونی بیش از 30 برنامه مولتی‌کم و ترکیبی، تدوین بیش از 40 فیلم کوتاه و بلند مستند، داستانی، تله‌تئاتر، سریال، تیزر و برنامه‌های ترکیبی تلویزیون بخشی از فعالیت‌های هنری بنده به‌حساب می‌آید.

این فیلم‌ساز کردستانی با اشاره به ساخت و کارگردانی چهار فیلم کوتاه داستانی (نیمکت 1385، آرامش در حضور دیگران 1391، اندک جایی برای زیستن 1393، لانک 1394، نهست 1397) و دو فیلم مستند (خواهر غریب 1390 و پوش کشی 1393) و انیمیشن (بادبادک 1395) به‌عنوان بخشی از سابقه هنری خود گفت: تدوین بیش از 50 فیلم نیز از دیگر فعالیت‌های هنری بنده در عرصه فیلم‌سازی است.

لطفی با تأکید بر اینکه طبیعتاً به‌واسطه فیلم‌های ساخته‌شده و حضورشان در جشنواره‌های مختلف علاوه بر دیده شدن هنر بنده خوشبختانه به‌عنوان فیلم‌های برتر مورد توجه قرار گرفته است، افزود: طبق آنچه در خاطرم هست نخستین جایزه‌ام را در انجمن سینمای جوانان ایران برای فیلم نیمکت در سال 86 گرفتم.

وی با بیان اینکه طی این سال‌ها به عناوین مختلف چه به‌عنوان تهیه‌کننده و چه به‌عنوان کارگردان و یا عوامل فنی در جشنواره‌های مختلف حائز جوایز مختلف شده‌ام افزود: ازجمله این فیلم‌ها می‌توان به فیلم لانک اشاره کرد که در سال 2015 جایزه بهترین فیلم بخش بین‌الملل را از آن خود کرد.

وی با اشاره به اینکه در جشنواره فیلم آریزونای آمریکا نیز بنده جایزه دریافت کرده‌ام خاطرنشان کرد: در جشنواره فلامینگو به‌عنوان معتبرترین جشنواره دانشجویی در سطح بین‌الملل نیز بنده توانستم در سال 2016 در بخش فیلم‌برداری جوایزی را کسب کنم.

این هنرمند کردستانی با بیان اینکه در شانزدهمین جشنواره فیلم مقاومت نیز جایزه بهترین فیلم داستانی را از آن خود کردم در خصوص نحوه ورودش به این عرصه گفت: پس از اینکه مدرک کارشناسی کامپیوتر خود را گرفتم یک واحد ویدئوکلوپ باز کردم و از این طریق به‌صورت اتفاقی با انجمن سینمای جوان واحد سنندج آشنا شدم، همان موقع در واحد فیلم‌سازی ثبت‌نام کردم و به‌عنوان هنرجوی ممتاز از این انجمن فارغ‌التحصیل شدم.

لطفی ادامه داد: البته از کودکی به این رشته علاقه‌مند بودم و همین باعث شد علاوه بر تجربه عملی به‌صورت آکادمیک نیز در این عرصه ورود کرده و کارشناسی ارشد خود را در رشته سینما بگیرم.

وی با اشاره به اینکه از سال 84 تاکنون همه شئونات زندگی‌ام از کار گرفته تا معیشت و ارتزاقم از این رشته است، تشریح کرد: عملاً نه‌تنها من بلکه به نظرم همه هنرمندانی که در عرصه‌های هنری مشغول به فعالیت هستند برحسب علاقه این مهم را ادامه می‌دهند به طوری که بعید می‌دانم کسی صرفاً به خاطر انتخاب رشته و یا کار تحمیلی بتواند در مسیر هنر ادامه دهد زیرا این مسیر دارای فراز و نشیب‌های بسیاری است و درعین‌حال درآمد اندکی دارد.

این فیلم‌ساز سنندجی در پاسخ به این سؤال که اکنون وضعیت هنرمندان کردستانی به‌ویژه هنرمندانی که در رشته شما فعالیت دارند را چه‌طور ارزیابی می‌کنید؟ آیا حمایت‌ها از سوی متولیان به نحوی هست که فعالان را به ادامه مسیرشان امیدوار کند؟ تصریح کرد: باید یک واقعیت را پذیرفت و آن اینکه فیلم‌سازی و فعالیت در عرصه تولید یک فیلم اصولاً هنر گرانی است که طی سال‌های اخیر به‌واسطه بالا رفتن هزینه‌های کار برای هنرمندان در این رشته با دشواری بسیاری همراه است.

لطفی افزود: آنقدر هزینه تولید و دست‌مزدها بالاست که اگر هنرمندان در سال‌ها قبل سالانه دو اثر (فیلم کوتاه) تولید می‌کردند در حال حاضر این امکان را ندارند.

وی با اشاره به اینکه انتظار برای حمایت در بستر فیلم کوتاه سخت است زیرا شاهد برگشت سرمایه در این بخش نخواهیم بود، افزود: برخی دستگاه‌ها با وجود مشکلات و سختی‌ها در این عرصه ورود کردند به‌عنوان مثال حوزه هنری استان کردستان و یا انجمن سینمای جوان به‌واسطه مشارکت و تأمین تجهیزات و بخشی از هزینه‌های تولید در واقع تنها چراغ این هنر را روشن نگه می‌دارند.

این فیلم‌ساز مطرح افزود: همین‌که چراغ این هنر خاموش نشود و همچنان ما شاهد تولید در این عرصه باشیم خوب است اما قطعاً این میزان حمایت کافی و رضایت‌بخش نیست زیرا هنوز دستگاه‌های متولی توجیه درستی از فیلم مستند و کوتاه نداشته و عملاً از بازار مصرف آن شناختی ندارند.

لطفی با اشاره به اینکه در حال حاضر فعالیت در این عرصه مرهون عشق و علاقه است، تشریح کرد: گاهی این علاقه‌مندی به حدی است که از منابع مالی خود دست به تولید زده و یا به‌دنبال جذب سرمایه رفته و حامی مالی جذب می‌کنند.

وی ادامه داد: طی دو سال گذشته به‌واسطه کرونا علاوه بر رکود در تولید ما در بخش پخش و ارائه فیلم‌های تولید شده نیز شاهد بروز مشکل بودیم زیرا به دلیل محدودیت‌های عنوان‌شده جشنواره آنچنانی برگزار نشده است.

وی با بیان اینکه البته اخیراً یک جشنواره در کردستان کلید خورده که بنده دبیری آن را بر عهده دارم افزود: خوشبختانه به‌عنوان نخستین دوره این جشنواره شاهد استقبال بی‌سابقه‌ای از سوی هنرمندان بودیم به طوری که با وجود شرایط حاکم و نیز بروز کرونا چیزی حدود 100 اثر برای حضور در این جشنواره ثبت‌نام کرده‌اند در حالی که بازه زمانی در نظر گرفته شده برای تولید، فیلم‌های تولیدی از سال 1397 تاکنون بوده است.

این هنرمند کردستانی با تأکید بر اینکه برگزاری چنین جشنواره‌هایی انگیزه حضور در بین جوانان را بیشتر می‌کند بیان کرد: در خصوص حضور هنرمندان و حمایت از این بخش باید بگویم در بخش ارائه بین‌المللی فیلم‌ها آنچه اتفاق می‌افتد این که عملاً هیچ دستگاهی در این بخش دخالت نمی‌کند.

لطفی ادامه داد: البته ما در حوزه هنری یک بخش به‌عنوان بخش بین‌الملل داریم اما در جشنواره بین‌المللی هنرمندان فیلم‌ساز اغلب به‌صورت اختیاری و از طریق هزینه‌های شخصی ورود می‌کنند که این مهم به نظر بنده رویکرد مناسبی است زیرا در صورت دخالت دستگاه‌ها بنا به ساختارهای تعریف‌شده باید محدودیتی برای هنرمندان و آثارشان ایجاد شود.

وی، افزود: هرچند پخش فیلم در جشنواره‌ها نیز بنا به ورودی‌های تعریف جهت حضور در این رقابت‌ها یک کار پرهزینه است اما با عدم دخالت دستگاه‌ها خوشبختانه در این مسیر مشکلی وجود ندارد.