سگ‌های گله و رفتن آن‌ها به مناطق مختلف حفاظت‌شده و حمله به حیات وحش، یکی از آسیب‌های پنهان محیط‌زیست است.
یکی از مشکلاتی که محیط‌زیست را تهدید می‌کند، مسئله سگ‌های گله است؛ سگ‌هایی که همراه با گله گوسفندان به همه نقاط وارد شده و خطر بالقوه‌ای برای حیات وحش هستند. به‌طور کلی سگ‌هایی که اهلی‌شده توسط انسان هستند و قرن‌ها است که با ما زندگی می‌کنند، اگر وارد زیستگاه‌های طبیعی بشوند، آسیب‌رسان محسوب شده و جزء گروه‌های مهاجم به حساب می‌آیند؛ چه این سگ‌ها ولگرد باشند و چه سگ‌هایی باشند که صاحب دارند، مانند سگ‌های گله.
اصل ماجرا بر سر با آدم زندگی‌کردن و اهلی‌کردن این حیوان است. البته فراموش نکنیم که انسان هم تخریب زیستگاه را انجام می‌دهد و سگ را می‌توان به‌عنوان حیوان همراه انسان پذیرفت که جایگاهی در طبیعت ندارد و وقتی وارد محیط طبیعی می‌شود، به محیط‌زیست آسیب می‌رساند.
بنا بر قانون ورود سگ به مناطقی چون پارک‌های ملی و مناطق حفاظت‌شده، ممنوع است؛ چه این سگ ولگرد و چه دارای صاحب باشد. بخش دیگر ماجرا این است که سگ‌های صاحب‌دار باید دارای شناسنامه باشند، واکسینه شده و در جهت کنترل جمعیت، روی آن‌ها عقیم‌سازی هم اجرا شده باشد، با وجود این قوانین باید با متخلفان در این حوزه برخورد صورت گیرد.
درباره سگ‌های گله ماجرا فرق می‌کند. اولاً جای گله‌ها در بسیاری از زیستگاه‌های طبیعی، پارک‌های ملی و مناطق حفاظت‌شده نیست و براساس قانون، گله‌ها اجازه ورود به این مناطق را ندارند. در مناطق آزاد هم باید ظرفیت‌سنجی صورت گیرد که تا چه میزان گله به سگ نیاز دارد و به چه تعداد، سپس باید برنامه کنترل جمعیت و واکسیناسیون برای این سگ‌ها مورد توجه قرار گیرد.
به‌دلیل نوع دامداری سنتی که ما داریم و مبتنی بر رهاسازی دام‌ها در طبیعت است، آسیب‌های زیست‌محیطی به طبیعت و حیات وحش وارد و زیستگاه‌ها ناامن می‌شوند. علاوه‌بر اینکه در بسیاری از موارد این‌گونه از دامداری توجیه اقتصادی نداشته و به حیات وحش آسیب وارد می‌کند، چون این دام اصلاح‌نژاد نشده است و تولید خوبی ندارد، به میزانی که علوفه مصرف می‌کند گوشت، شیر و پشم تولید نمی‌کند و علاوه‌بر این، ازنظر بهداشتی نیز مشکلاتی ایجاد می‌کند. این مسئله برای انسان و حیات وحش مضر است، پس برای حل اساسی مشکل باید نظام دامپروری سنتی اصلاح شود.
کارشناس حیات وحش دراین‌باره گفت: ما مشکل سگ‌های در مناطق حفاظت‌شده را داریم، مثل منطقه توران. این سگ‌ها همراه دام به مناطق مختلف وارد می‌شوند و به حیات وحش حمله می‌کنند.
فرزاد کاظمی ادامه داد: ذات سگ شکار کردن است و اساساً حیوان شکارچی محسوب می‌شود؛ برای همین حتی اگر سیر هم باشد، به جنبنده‌های کوچک حمله می‌کند. گفتن این نکته ضروری است که بسیاری از این سگ‌ها سیر نیستند و چوپانان برای اینکه آن‌ها از گله دفاع کنند، آن‌ها را گرسنه نگه می‌دارند.
کاظمی افزود: متأسفانه بعضی از دامداران تخلف کرده و سگ‌های گله خود را به جان حیات وحش می‌اندازند تا این حیوان بیچاره را تکه پاره کنند. باید مسئله سگ گله به‌طور اساسی حل شود و به چوپانان آموزش لازم برای رویارویی با حیات وحش داده شود.
این کارشناس محیط‌زیست بیان کرد: سگ‌های بی‌صاحب و حتی سگ‌های چوپانان، یکی از معضلات و دشمنان اصلی حیات وحش و محیط‌زیست به‌شمار می‌روند و گاهی صدمات ناشی از حضور سگ‌ها در طبیعت، از شکارچیان حرفه‌ای بیشتر و جبران‌ناپذیر است.
وی گفت: سگ‌ها علاوه‌بر اینکه از طریق شکار مستقیم تعداد حیات وحش را کاهش می‌دهند، می‌توانند باعث انتقال بیماری‌های بسیاری به حیات وحش شوند که در این زمینه برخی صاحب‌نظران معتقدند سگ‌ها توانسته‌اند به‌تنهایی حدود 200 گونه جانوری موجود در کره زمین را منقرض کنند.
شناسه خبر 86972
